(Thời sự) - Văn phòng Chính phủ vừa đồng ý về mặt chủ trương cho phép UBND tỉnh Lạng Sơn xây dựng và thực hiện thí điểm tổ chức đưa đón các đoàn xe du lịch tự lái của Trung Quốc qua cửa khẩu Hữu Nghị vào địa phận Khu kinh tế Đồng Đăng trong vòng 1 năm kể từ tỉnh này khi hoàn thiện các phương án tổ chức.
Theo đó, tháng 6/2017 tỉnh Lạng Sơn đã có tờ trình đề nghị Chính phủ cho tổ chức thực hiện hoạt động xe tự lái giữa tỉnh Lạng Sơn với Khu tự trị dân tộc Choang tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc qua cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị – Hữu Nghị Quan.
Lạng Sơn được đồng ý cho thực hiện thí điểm xe du lịch Trung Quốc ra vào địa phương giống như TP. Móng Cái (Quảng Ninh)
Văn bản của Văn phòng Chính phủ do Bộ trưởng, Chủ nhiệm Mai Tiến Dũng ký truyền đạt chỉ đạo của Chính phủ đồng ý cho phép tỉnh Lạng Sơn tổ chức cho xe du lịch tự lái của Trung Quốc vào địa phận Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn.
Thời gian thí điểm thực hiện là 1 năm kể từ khi Lạng Sơn hoàn thiện các phương án tổ chức quản lý xe tự lái nói trên và được các cơ quan chức năng đồng ý.
Về kế hoạch thí điểm, Bộ Giao thông – Vận tải (GTVT) cho biết: Giữa Việt Nam và Trung Quốc chưa có thỏa thuận nào cho phép phương tiện cá nhân của hai nước được đi vào lãnh thổ của nhau. Với phương án của tỉnh Lạng Sơn đưa ra, Bộ này đồng thuận với tỉnh.
Trường hợp của Lạng Sơn là thứ hai được cho phép thí điểm xe tự lái Trung Quốc vào lãnh thổ Việt Nam sau khi TP.Móng Cái (Quảng Ninh) được Chính phủ, Bộ GTVT chấp thuận cho phép xe du lịch tự lái của Trung Quốc vào một số địa phận đã được quy ước từ tháng 10/2016.
Bộ GTVT khuyến cáo: Lạng Sơn cần có biện pháp để quản lý được phương tiện không đi quá phạm vi thí điểm cho phép. Phải có đánh giá tác động của nhu cầu đi du lịch chủ yếu là đối tượng nào từ đó đưa ra đề xuất số lượng cụ thể, tần suất phù hợp.
Bộ GTVT yêu cầu các loại xe từ Trung Quốc sang Lạng Sơn phải lắp đặt thiết bị định vị trên xe và do đơn vị du lịch chịu trách nhiệm giám sát, quản lý đến khi rời khỏi lãnh thổ Việt Nam.
Phía Bộ Quốc phòng đưa ra quan điểm thận trọng hơn bởi theo Bộ việc thí điểm cho xe du lịch tự lái từ TP Móng Cái với tỉnh Đông Hưng của Trung Quốc còn kém hiệu quả.
Cụ thể, vị trí tỉnh Đông Hưng và TP. Móng Cái có tự nhiên dễ dàng cho việc giám sát, quản lý nhưng kết quả thí điểm loại hình xe du lịch tự lái không cao. Từ tháng 11/2016 – 6/2017 chỉ có khoảng 37 xe/71 lượt người từ Việt Nam sang Trung Quốc, còn phía Trung Quốc có khoảng 100 xe/248 lượt người sang Việt Nam.
Bộ Quốc phòng khuyến cáo: “Điều kiện địa hình giữa tỉnh Lạng Sơn và Khu tự trị dân tộc Choang – Quảng Tây khiến quản lý con người, phương tiện phức tạp, khó khăn hơn nhiều”. Chính vì vậy, Bộ đề xuất với Chính phủ đợi kết thúc thời gian thí điểm cho phép xe tự lái Trung Quốc vào Móng Cái để đánh giá hiệu quả, từ đó làm cơ sở thực hiện các loại hình xe du lịch tương tự tiếp theo.
Các bộ ngành khác như Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Bộ Tài chính đều tán thành với đề xuất của tỉnh Lạng Sơn và yêu cầu địa phương này có những đánh giá tổng hợp gửi Chính phủ và các bộ ngành liên quan cho ý kiến, quyết định.
(VTC News) - Câu chuyện chiếc máy bay 914 của hãng hàng không Mỹ Pan American Airways trở về sau 37 năm mất tích cho tới nay vẫn là một bí ẩn không lời giải đáp.
Vào một buổi sáng đẹp trời tháng 5/1992, Juan de la carte và các đồng nghiệp làm việc tại trạm kiếm soát không lưu sân bay Caracas, Venezuela bắt đầu ca làm việc của họ như bao ngày bình thường khác.
Nhưng một việc bất chợt xảy ra khiến ai cũng bất ngờ, một chiếc máy bay, loại vận tải hành khách 4 động cơ cánh quạt Douglas DC 4 bất ngờ xuất hiện trong tầm mắt các kiểm soát viên không lưu, nhưng lại không hề hiển thị trên màn hình radar.
"Chúng tôi nhìn thấy chiếc máy bay bằng mắt thường. Nhưng radar lại không hiển thị hình ảnh của nó", Juan nhớ lại.
Sau một lúc quét tần số, cuối cùng Juan và các đồng nghiệp đã kết nối được với chiếc DC 4.
"Đây là Caracas, các anh từ đâu đến?", nhân viên không lưu hỏi.
"Ôi Chúa ơi, chúng tôi là máy bay 914 của Hãng hàng không Mỹ Pan American Airways bay từ New York đi Florida với 4 thành viên phi hành đoàn và 57 hành khách. Chúng tôi phải bay ra sao?", phi công chiếc DC 4 hồi đáp.
"914, các anh hơi lệch về hướng nam rồi, Đây là Venezuela. Các anh xuất phát từ lúc nào? - "Chúng tôi cất cánh lúc 6h50 sáng 2/7".
Juan lúc này mới bắt đầu thắc mắc bởi không có khả năng bay từ New York đến Venezuela chỉ trong hơn 2 tiếng và hôm đó là một buổi sáng tháng 5 chứ không phải tháng 7 như viên phi công thông báo. Nghi ngờ nghe nhầm, các đồng nghiệp của anh hỏi lại để chắc chắn: "Các anh xuất phát ngày nào?". Và tất cả đều không khỏi ngỡ ngàng khi nhận được câu trả lời 2/7/1955, tức là chiếc máy bay đã xuất phát từ 37 năm trước và dự kiến sẽ hạ cánh ở sân bay quốc tế Miami lúc 9h55 sáng.
Video: Cận cảnh mảnh vỡ nghi của MH370
"Các anh nghe này, đây là Caracas, Venezuela, Nam Mỹ và hôm nay là 21/5/1992", nhân viên kiểm soát không lưu thông báo sau khi tra cứu dữ liệu và nhận ra rằng chiếc máy bay xuất hiện trước mắt anh là chiếc phi cơ đã mất tích cách đây 37 năm và bị nghi đã rơi xuống biển.
Viên phi công chiếc DC 4 sững sờ khi nghe tin này và gần như không thể giữ được bình tĩnh khi phát hiện mình đã bay tới Nam Mỹ từ New York trong ngót nghét 4 thập kỷ.
Juan nhớ rằng lúc đó các đồng nghiệp của anh đã cố gắng giúp viên phi công bình tĩnh để có thể hạ cánh một cách an toàn.
Không lâu sau đó, máy bay hạ cánh xuống đường băng. Từng nhóm hành khách bước xuống, trong đó có cả những đứa bé chỉ mới 6, 7 hoặc 10 tuổi. Điều kỳ lạ hơn là cuống vé trên tay họ đều ghi rõ dòng chữ "Giờ bay 6h50, ngày 2/7/1955".
Hàng loạt câu hỏi được đặt ra lúc này, nếu chiếc máy bay khởi hành cách đây 37 năm, những đứa trẻ cũng đã phải trên 40 tuổi. Và càng đau đầu hơn khi các hành khách đều nói rằng họ tưởng máy bay chỉ cất cánh được 2 tiếng.
Cảnh sát sau đó cũng kiểm tra thẻ căn cước của họ và xác nhận đây chính xác là những hành khách có mặt trên chiếc máy bay mất tích cách đây 37 năm. Chỉ có điều người thân, vợ hoặc chồng của các hành khách mới chỉ trạc 20, 30 này nếu không già cả thì cũng đã chết vì tuổi già.
Các nhà khoa học khi đó cũng đã vào cuộc nhưng không ai có thể lý giải nổi điều này. Đến lúc này, các nhà thuyết âm mưu mới vào cuộc và khẳng định rằng đây là minh chứng cho sự tồn tại của lỗ hổng thời gian. Theo đó, những hành khách trên chuyến bay nói trên đã lạc vào vùng không gian không xác định khiến 2 tiếng bay của họ tại đó dài bằng 37 năm ngoài hiện thực. Đó là lý do khiến họ không già đi và vẫn trẻ trung như khi họ mất tích năm 1955.
Tất nhiên, đây chỉ là những thuyết âm mưu được đặt ra mà không thể chứng mình được. Bởi trên thực tế, không có bức ảnh nào chụp lại chiếc máy bay bí ẩn này hay thông tin về các hành khách. Tất cả những điều mà người ta biết đến chỉ là những chi tiết được ghép nối và đồn thổi trên báo chí.
Vụ việc hơn 5.000 con heo bị tiêm thuốc an thần tại cơ sở giết mổ Xuyên Á huyện Củ Chi chẳng những đang gây hoang mang mà còn tạo ra sự phẫn nộ trong dư luận. Người tiêu dùng cho rằng, họ không chỉ bị những kẻ gian thương đầu độc mà còn bị chính cơ quan chức năng – cụ thể là những người được dân đóng thuế để trả lương “phản bội” hoặc “thờ ơ, vô trách nhiệm”.
Heo bị tiêm thuốc an thần sẽ ngủ li bì, không hao trọng lượng nhưng người dùng sẽ lãnh tác hại
Sau vụ việc “động trời” được ngành Công an – Nông nghiệp phối hợp điều tra, phanh phui, ngày 30/9, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã có cuộc họp báo tại Chi cục Thú Y, TPHCM thông tin sơ bộ về bê bối trong ngành chăn nuôi, buôn bán mặt hàng heo thịt.
Ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng phòng Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho hay, vụ việc khởi nguồn từ những phản ánh của quần chúng nhân dân về việc cơ sở giết mổ Xuyên Á (xã Tân Phú Trung huyện Củ Chi, TPHCM) có hành vi tiêm thuốc an thần đồng loạt cho heo trước khi giết mổ. Sau khi kiểm chứng sơ bộ về thông tin từ quần chúng, Bộ Nông nghiệp đã phối hợp với cơ quan công an tiến hành các bước thâm nhập thực tế, điều tra.
Sau hơn 1 tháng cử lực lượng trinh sát tinh nhuệ bám trụ địa bàn, tiếp cận và nắm bắt chi tiết những hoạt động tại cơ sở giết mổ Xuyên Á, tối 28, rạng sáng ngày 29/9 lực lượng thanh tra liên ngành đã ập vào kiểm tra đột xuất đối với cơ sở trên. Tại hiện trường, nhiều vỏ hộp thuốc có chứa dung dịch màu vàng (ban đầu nghi là thuốc an thần) và bình truyền dịch sử dụng cho loại kim tiêm có khả năng chích hàng loạt heo trong thời gian ngắn...
Ông Tiến Dũng cho biết, thời điểm kiểm tra, nhiều hộ giết mổ không thừa nhận việc tiêm thuốc cho heo với những hành vi “chối tội”. Ngay lập tức, lực lượng thanh tra đã tiến hành lập biên bản lấy mẫu gửi kiểm nghiệm, đến lúc này phần lớn các hộ giết mổ đã thừa nhận hành vi tiêm thuốc an thần cho heo ngoài chỉ định của ngành thú y.
Tang vật cơ quan chức năng thu giữ tại hiện trường vụ việc
Ngày 30/9, kết quả kiểm nghiệm của cơ quan điều tra xác định trong nước tiểu, mẫu máu và thịt của heo dương tính với Acepromazine. Đây là loại thuốc có tác dụng chống co giật, an thần, giảm đau, chống stress, trị viêm da mẩn ngứa, dị ứng cho động vật. Các loại thuốc này được đăng ký sử dụng trong thú y để chữa bệnh cho động vật theo hướng dẫn của nhà sản xuất nhưng không được phép sử dụng vào mục đích khác. Hoạt chất của Acepromazine có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, thường được sử dụng tiền gây mê trong phẫu thuật.
Ông Tiến Dũng khẳng định, Acepromazine không nằm trong danh mục thuốc cấm sử dụng trong thú y. Tuy nhiên, hành vi tiêm thuốc an thần cho heo trước khi giết mổ là trái chỉ định của nhà sản xuất thuốc, đây là hành động đáng lên án. Việc tiêm thuốc an thần trước khi giết mổ ban đầu được xác định không nhằm mục đích tăng cân, gian lận thương mại nhưng sẽ làm cho con vật ngủ li bì, không đi tiểu để hạn chế hao hụt trọng lượng, làm màu sắc thịt đẹp hơn để lừa dối người tiêu dùng hoặc làm con vật không kêu, không bị cắn lẫn nhau...
Nếu con người sử dụng thường xuyên thịt động vật có chứa chất Acepromazine sẽ gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu hóa, hội chứng thận hư, bệnh thần kinh, đãng trí, trầm uất, run chân tay... Những hậu quả trên sẽ gây ra gánh nặng về chi phí y tế, làm suy thoái chất lượng giống nòi, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội.
Thống kê của cơ quan điều tra cho thấy tại thời điểm kiểm tra đột xuất có 3.750 trong tổng số 5.231 con heo tại lò mổ Xuyên Á đã bị tiêm thuốc an thần. Đây là lò mổ lớn nhất thành phố, số heo tại thời điểm thanh tra chiếm hơn 50% trong tổng số heo sẽ cung ứng ra toàn thị trường mỗi ngày.
Đại diện cơ quan điều tra và các bên liên quan trong buổi cung cấp thông tin vụ việc cho báo chí
Hành vi sai phạm đã rõ nhưng để xảy ra vụ việc trên là trách nhiệm của cơ quan trực tiếp quản lý là Chi cục Thú Y, TPHCM. Tuy nhiên, đến nay trách nhiệm và hình thức xử lý đối với những người có liên quan vẫn chưa được nhắc tới. Có hay không sự cấu kết bảo kê cho sai phạm trên của cơ quan quản lý nhà nước còn là câu hỏi bị bỏ ngỏ.
Trả lời câu hỏi của phóng viên Dân trí về hình thức xử lý đối với những kẻ sai phạm và lô heo bị chích thuốc an thần nêu trên, ông Tiến Dũng cho biết, những đối tượng sai phạm sẽ bị xử phạt hành chính với số tiền từ 30 đến 35 triệu đồng, hiện chưa có quy định về việc cấm lưu thông hoặc tiêu hủy đối với heo có chứa chất Acepromazine.
Toàn bộ số heo sai phạm đang được quản lý chặt chẽ, cơ quan chức năng sẽ tiến hành lấy mẫu kiểm nghiệm lại nếu kết quả âm tính với loại chất trên thì số heo đang bị tạm ngưng lưu thông sẽ được cấp phép giết mổ để cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, câu hỏi liệu heo đã bị chích thuốc an thần dù cho kết quả âm tính với Acepromazine có đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng hay không thì đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn không đưa ra được câu trả lời.
Ông Nguyễn Minh Mẫn nêu rõ, trong tuần tới, với tư cách cá nhân ông sẽ thông báo tới các cơ quan chức năng về việc tổ chức họp báo công khai để nêu rõ vấn đề liên quan.
Chiều 30/9, ông Nguyễn Minh Mẫn, quyền Vụ trưởng Vụ Thanh tra khối văn hóa xã hội (Vụ III - Thanh tra Chính phủ) cho biết, hiện vẫn chưa có quyết định, giải quyết của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ về kết luận trước đó yêu cầu ông phải xin lỗi vì có phát ngôn "xúc phạm, mạt sát báo chí".
"Chưa có buổi làm việc hay bất cứ ý kiến, quyết định gì thêm của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ cả và tôi cũng không sai, không xúc phạm, mạt sát báo chí hay bưng bít thông tin mà thực hiện đúng theo quyết định thanh tra", ông Mẫn nói.
Quyền Vụ trưởng Vụ III (Thanh tra Chính phủ) nhấn mạnh, trong tuần tới, với tư cách cá nhân ông sẽ thông báo tới các cơ quan chức năng về việc tổ chức họp báo công khai để nêu rõ về vấn đề liên quan tới ông.
"Tôi dự định sẽ tổ chức họp báo cá nhân vào cuối tuần tới tại một khách sạn lớn ở Hà Nội và sẽ mời các cơ quan báo chí chân chính đến tham dự đầy đủ để công khai nói hết tất cả những vấn đề liên quan để mọi người hiểu rõ", ông Mẫn nêu.
Ông cho hay, theo quy định của Luật báo chí, việc họp báo của công dân chỉ cần thông báo trước 24h đến thời điểm dự định họp báo cho cơ quan quản lý nhà nước về báo chí và ông sẽ tuân thủ nghiêm túc.
Đồng thời, ông cũng tái khẳng định, sẽ không xin lỗi và đã có văn bản gửi Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị thu hồi kết luận không chính xác về sự việc liên quan đến ông. Ngoài ra, cũng đã có văn bản gửi cơ quan công an đề nghị làm rõ các vấn đề.
Cũng trao đổi với PV, một lãnh đạo Thanh tra Chính phủ cũng thừa nhận, đến thời điểm hiện tại, dù đang thực hiện theo quy trình, thủ tục nhưng vẫn chưa yêu cầu được ông Nguyễn Minh Mẫn phải xin lỗi theo kết luận của Tổng Thanh tra.
Theo vị này, đây là vấn đề văn hóa ứng xử cũng như kỷ cương trong cơ quan giữa cấp dưới và cấp trên nên chắc chắn Tổng Thanh tra sẽ yêu cầu các đơn vị chức năng phải xử lý nghiêm, đúng quy trình.
Còn một lãnh đạo đơn vị cấp Cục của Thanh tra Chính phủ, sự việc liên quan đến ông Mẫn đã kéo dài hơn một năm qua và gây ra không ít những ý kiến không hay trong dư luận, ảnh hưởng tới uy tín, hình ảnh của ngành Thanh tra.
Do đó, vị này đề nghị, lãnh đạo Thanh tra Chính phủ cần giải quyết sớm, dứt điểm sự việc này, tránh thông tin không hay.
Người dân Venezuela xếp hàng mua giấy vệ sinh và tã trẻ em tại Caracas.REUTERS/Carlos Garcia Rawlins
L’Obs tuần này nhìn sang Venezuela tại châu Mỹ La-tinh, viết về « Maduro, nhà độc tài vùng Caribê ». Lũng đoạn tư pháp, vô hiệu hóa Quốc hội, tra tấn những người đối lập trong lúc dân tình đói khổ…Trong ba năm qua, người kế nhiệm Hugo Chavez đã dập tắt những ngọn lửa leo lét cuối cùng của cuộc cách mạng Bolivar.
Thiếu đói, ba phần tư dân số sụt mất 9 kí lô
Tờ báo cho biết, theo nghiên cứu của một trường đại học, chỉ trong một năm qua, gần ba phần tư người dân Venenezuela đã bị sụt mất trung bình 9 kí lô. Sữa, mì, dầu ăn, trứng…tất cả đều thiếu thốn. Giáo viên bỏ lớp, bác sĩ rời bệnh viện để đi xếp hàng mua thực phẩm, xà bông…Họ phải chọn lựa, hoặc xếp hàng 5 đến 10 tiếng đồng hồ một ngày, hoặc phải trả cái giá gấp năm lần khi mua ngoài chợ đen. Có thể làm gì khác hơn, khi một giảng viên đại học đầy kinh nghiệm lương chỉ có 40 đô la mỗi tháng ?
Tại các khu lao động cũng như những khu phố sang trọng của thủ đô Caracas, người dân phải đi lục thùng rác. Mùa hè vừa qua, có những con thú biến mất khỏi sở thú, cảnh sát cho rằng những người bắt cóc chúng là để ăn thịt. Có đến 9/10 hộ gia đình khẳng định không có đủ thức ăn, và 10 triệu người mỗi ngày chỉ ăn một bữa, hầu hết là để nhường phần cho con. Ông Pedro José Garcia Sanchez, nhà xã hội học Venezuela nay sống ở Paris thổ lộ với tuần báo L’Obs : « Tôi nhận được những email đầy tuyệt vọng của bạn bè cũ, các giảng viên, cán bộ, van nài tôi giúp đỡ. Trước đây khi về Caracas, tôi mang theo gan béo, rượu vang ngon làm quà, thì bây giờ các va li của tôi nhét đầy những mặt hàng thiết yếu ».
Ngày lại ngày, đất nước chìm dần vào khủng hoảng, còn tổng thống Nicolas Maduro lại chối bỏ thực tế, từ chối viện trợ lương thực. Từ năm 2014, khi các siêu thị bắt đầu trống rỗng, ông kêu gọi « Đừng tiêu thụ quá trớn ». Maduro tố cáo « những kẻ tư bản lợi dụng » đã đầu cơ, tạo ra nạn khan hiếm giả tạo ; và các « đế quốc », đứng đầu là Mỹ, đã « bức hại Venezuela về tài chính ». Ông mặc kệ hai triệu người dân Venezuela phải tị nạn ở Brazil, Ecuador hay Colombia – những nước láng giềng nghèo mà trước đây Venezuela nhìn bằng nửa con mắt. « Ai không yêu nước mình thì cứ việc ra đi, chúng ta không cần họ ».
Cực tả châu Âu vẫn bênh vực đất nước của «chủ nghĩa xã hội thế kỷ 21»
Bạo lực của lực lượng an ninh đã làm ít nhất 115 người chết từ tháng Tư đến tháng Bảy ? Đó là do lỗi của người biểu tình. Bắt bớ các lãnh đạo đối lập ? Đó là những kẻ muốn đảo chính. Giựt dây tư pháp, gây áp lực lên báo chí, hủy trưng cầu dân ý vì biết sẽ thua, vô hiệu hóa Quốc hội từ khi đối lập chiếm đa số năm 2016…Trong ba năm, ông Maduro đã phá sập từng thành lũy một của dân chủ, và mới nhất là việc dựng lên Quốc hội lập hiến, thâu tóm mọi quyền lực.
Nhà xã hội học Garcia Sanchez khẳng định : « Rõ ràng đó là một chế độ kiểu Stalin áp đặt một cách tuần tự, khiến nó trở nên hết sức hiệu quả ». Cũng như nhiều nhà ly khai khác, ông ngạc nhiên trước sự im lặng của cộng đồng quốc tế.
Theo L’Obs, đó là vì phe cực tả khắp châu Âu vẫn dành cảm tình cho « chủ nghĩa xã hội thế kỷ 21 » mà Hugo Chavez hứa hẹn. Ngay tại Pháp, thủ lãnh đảng cực tả Nước Pháp Bất Khuất là ông Jean-Luc Mélenchon chưa bao giờ có một lời nào phê phán. Khi gọi Nicolas Maduro là « nhà độc tài », tổng thống Emmanuel Macron đã bị phe này chỉ trích dữ dội. Nhưng liệu có cách gọi nào khác cho một chế độ đang giam giữ ít nhất 600 tù nhân chính trị, trong những điều kiện tồi tệ ? Những bằng chứng do Human Rights Watch thu thập được cho thấy những người tù bị bỏ đói, không cho ngủ, tra tấn, bị buộc phải ăn phân…
Chiếc bóng của Cuba
Ông Hector Navarro, cựu bộ trưởng thời Chavez cho biết, Hugo Chavez trước đây biết lắng nghe, còn Nicolas Maduro chỉ thích bao quanh mình là những kẻ phỉnh nịnh. Xuất thân là tài xế xe buýt, Maduro là nhà hoạt động nghiệp đoàn đầy tham vọng, quen điều hành những cuộc biểu tình, « một kẻ quấy rối chuyên nghiệp ». Maduro nhanh chóng leo lên những bậc thang của Liên đoàn Xã hội, một phong trào nhỏ có liên hệ chặt chẽ với Cuba, sau đó trở thành đệ tử trung thành của Chavez. Vài năm sau khi được bổ nhiệm làm ngoại trưởng, Maduro theo hẳn chính sách của La Habana.
Nhà xã hội học Margarita Lopez Maya nhấn mạnh : « Ông ta toàn sang đảo quốc nhờ cố vấn. Nhiều nhà ngoại giao Venezuela đã từ chức, Maduro bèn thay thế bằng người của mình, những quân nhân chẳng biết gì về đối ngoại. Ông ta hoàn toàn bị Cuba khống chế ». Năm 2012 khi Chavez lâm bệnh nặng, việc chọn người kế vị rất đơn giản, tuy Nicolas Maduro không hề có được sự thu hút của Hugo Chavez lần tầm nhìn của Fidel Castro. Bà Maya nói : « Maduro chỉ là một người thừa hành, luốn thực hiện chính xác những gì Chavez yêu cầu ».
Castro đã áp đặt sự chọn lựa này chăng ? Cha Luis Ugalde, giảng viên đại học Dòng Tên vốn hiểu rất rõ chế độ cho biết : « Đây là chủ đề thảo luận giữa Chavez đang hấp hối và lãnh đạo Cuba ». Điều duy nhất có thể khẳng định là La Habana đã vớ bở. Hiện nay G2, cơ quan tình báo đầy quyền lực của Cuba, vẫn đang chiếm trọn một tầng lầu trong tòa nhà của cơ quan tình báo Venezuela !
Thuyền trưởng bất lực trước giông bão
Nhưng Nicolas Maduro không có được tầm vóc của một vị thuyền trưởng, đặc biệt là trong phong ba bão tố. Chiếc tàu mà ông được thừa kế có nguy cơ bị chìm đắm. Trước đây, nhờ nguồn lợi trời cho là dầu lửa, người hùng Chavez đã vung tiền không cần đếm, như một người trúng số độc đắc. Chavez chiếm được cảm tình của các nước láng giềng, các đảng anh em, và của nhân dân, với những chương trình xã hội hào phóng. Nhưng ông không hề chuẩn bị cho tương lai : không đầu tư vào sản xuất, không dự trữ ngoại hối, không có quỹ đầu tư. Khi Chavez qua đời, ngân sách quốc gia trống rỗng.
Không may cho Maduro : giá dầu thô thời Chavez từ 8 đô la tăng vọt lên 120 đô la một thùng, nhưng đến khi Maduro lên kế vị lại rơi xuống chỉ còn 20 đô la. Làm thế nào bây giờ ? « Con trai của Chavez » - như người ta mệnh danh – chỉ còn giải pháp tình thế. Quân đội tha hồ buôn lậu, tham nhũng. Dù có trữ lượng vàng đen thuộc loại lớn nhất thế giới, từ hai năm qua, Venezuela bắt đầu phải nhập dầu lửa.
Tình hình y tế rất thê thảm : không còn insuline hay vắc-xin, không có thuốc cho người bị SIDA lẫn bệnh nhân ung thư cần hóa chất để trị liệu…Cũng như Liên Xô trong cuộc khủng hoảng thập niên 80, người bệnh phải cung cấp găng y tế và gạc cho bác sĩ nếu muốn được giải phẫu. Chính phủ không còn công bố những con số thống kê về tỉ lệ tử vong trẻ em, sự tái xuất hiện của một số bệnh như bại liệt…
Tổng sản phẩm nội địa sụt 30% trong ba năm liên tiếp – một kỷ lục thế giới – lạm phát trên 50% hàng tháng đối với thực phẩm, và trong nửa đầu năm 2017, giá cả đã tăng 366%. Hậu quả là trên ¾ người dân sống dưới ngưỡng nghèo khó. Nếu năm 2001, Venezuela là nước giàu nhất châu Mỹ la-tinh, thì nay vừa nằm trong số nước nghèo nhất, lại vừa nguy hiểm nhất : tỉ lệ các vụ giết người lên đến 91,8 trên 100.000 dân, cao gấp 20 lần so với Bắc Mỹ. Bị nghẹt thở vì món nợ khổng lồ, Venezuela nay đành phải bán mình cho Trung Quốc.
Ông Maduro sẽ còn đi đến đâu ? Nhà phân tích Mauricio Hernandez cho rằng : « Sẽ đi càng xa càng tốt nếu có thể, để duy trì quyền lực. Những người thân cận đều biết họ đang lao thẳng vào băng sơn, nhưng cũng hiểu rằng nếu mất quyền, họ có nguy cơ vào tù ».
Cuba mở hé cửa thị trường, nhưng vẫn chống tư bản !
Cũng về châu Mỹ La-tinh, Le Monde Diplomatique nhận định « Cuba thích kinh tế thị trường nhưng lại không muốn tư bản chủ nghĩa ». Chủ tịch Raul Castro loan báo sẽ rời chức vụ vào năm 2018, người kế vị có thể là Miguel Diaz-Canel, sinh sau khi Fidel lên ngôi ở La Habana. Đây là một cuộc cách mạng nho nhỏ, sau khi ông Raul cố gắng đưa mô hình kinh tế Cuba thích ứng với thời thế.
Các nhà quan sát ghi nhận, chủ tịch 86 tuổi Raul Castro đã bỏ qua nhiều dịp kỷ niệm : 55 năm cách mạng chiến thắng, 161 năm ngày sinh người hùng José Marti…Từ khi lên thay người anh Fidel, ông Raul đã mở cửa cho những người làm ăn cá thể, với 201 nghề nghiệp được cho phép, chủ yếu là nghề thủ công. Các tiểu chủ còn được mời tham dự cuộc diễu hành trang trọng nhân ngày lễ Lao Động 1/5. Năm ngoái, đảo quốc đã tiếp đón đến 4 triệu khách du lịch.
Nhưng năm 2016, lần đầu tiên Cuba bị suy thoái (-0,9%), dầu thô được Venezuela bán với giá hữu nghị đã giảm 40%. Người dân phải tự xoay sở bằng mọi cách để sinh tồn, nhưng phe cứng rắn trong chính quyền vẫn coi lãnh vực tư nhân là kẻ thù của cách mạng. Nhà kinh tế Pedro Monreal nhận xét, trong khi hầu hết các nước cố gắng xóa đói giảm nghèo, thì Cuba lại đấu tranh chống giàu có !
Aung San Suu Kyi, thần tượng sụp đổ
Thảm trạng của người Rohingya tại Miến Điện, tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, chiến thắng mang dư vị đắng của thủ tướng Đức Angela Merkel, Catalunya đấu tranh đòi ly khai khỏi Tây Ban Nha… là những vấn đề thời sự quốc tế được các tuần báo Pháp kỳ này quan tâm.
Về châu Á, Le Courrier International có hồ sơ « Miến Điện : Tất cả đều chống lại người Rohingya ». Điều trớ trêu là quân đội vốn bị ghét bỏ sau 50 năm độc tài quyền lực, nay lại giành được tính chính danh khi tấn công lực lượng ARSA mới thành lập của người Rohingya mới thành lập, khiến trên 400.000 thường dân phải di tản. Nhưng chính sự im lặng của giải Nobel hòa bình Aung San Suu Kyi mới gây sốc cho phương Tây.
Trong bài « Aung San Suu Kyi, thần tượng sụp đổ », tờ Mekong Review ở Sydney tỏ ý tiếc là Lady của Răngun đã rơi xuống khỏi chiếc bục mà phương Tây đã dựng lên. Từ khi lên nắm quyền, bà luôn từ chối đề cập cụ thể đến vấn đề người Rohingya. Năm 2015, bà cấm các thành viên theo đạo Hồi của đảng LND ra ứng cử Quốc hội, và đến 2016 còn yêu cầu các viên chức và ngoại giao đoàn không dùng từ « Rohingya », thay vào đó là « những người Hồi Giáo bang Arakan ».
Bán nguyệt san Mỹ The New Republic nêu lên thắc mắc của nhiều người : « Liệu đó có phải là bàAung San Suu Kyi thực sự hay không ? ». Lá thư ngỏ của hơn một chục giải Nobel hòa bình gởi lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc tháng 12/2016 về nạn đàn áp người Rohingya đã khiến tên tuổi bà bị ảnh hưởng nặng nề, nhiều chuyên gia về Miến Điện gọi bà Suu Kyi là « nhà dân chủ độc tài ». Sử sách sẽ ghi lại cái tên Aung San Suu Kyi như một ngôi sao rơi rụng, một thần tượng có đôi chân bằng đất sét.
Hồng Kông : Cuộc chiến biểu ngữ của sinh viên đòi độc lập
Cũng về châu Á, Le Monde cuối tuần cho biết « Tại Hồng Kông, những người đòi độc lập đấu tranh bằng biểu ngữ ». Nếu mùa tựu trường 2016 được đánh dấu bằng việc phát các tờ rơi vận động cho độc lập trước các trường trung học và đại học ở Hồng Kông, thì mùa khai trường năm nay ý tưởng này lại xuất hiện tại giảng đường, các diễn đàn đại học.
Tại sáu trường đại học Hồng Kông uy tín nhất, những bức tường để dán những mẩu rao vặt bỗng đầy những áp-phích kêu gọi độc lập cho Hồng Kông. Phe thân Bắc Kinh bèn thức suốt đêm để gỡ bỏ, dán chồng lên những áp-phích tuyên truyền cho chế độ, và trong nhiều trường hợp, bảo vệ nhà trường phải can thiệp để tránh xô xát giữa hai bên.
Nhưng cuộc đấu khẩu bộc phát dữ dội vào giữa tháng Chín, do trong một cuộc tập hợp những người thân Bắc Kinh, dân biểu Hà Quân Nghiêu (Junius Ho) và cán bộ quận Tăng Thụ Hòa (Tsang Shu Wo), tuyên bố rằng các lãnh đạo phong trào dân chủ xứng đáng « bị giết chết không thương tiếc ». Báo chí Hồng Kông so sánh với thời Cách mạng Văn hóa, 22 dân biểu đối lập ra thông cáo chung lên án. Còn về các biểu ngữ, nghiệp đoàn trường đại học danh giá Hong Kong U đòi hỏi phải có quy định rõ ràng về những gì được và không được dán, nếu không thì phải để sinh viên tự do biểu đạt.
Tổng thống Pháp biếu không 4,5 tỉ euro cho những người giàu nhất ?
Về thời sự nước Pháp, tuần san L’Obs đăng ảnh tổng thống Pháp Emmanuel Macron trên trang nhất và đặt câu hỏi « Canh bạc 4,5 tỉ euro : Tại sao ông đem cho người giàu ? ». Kể từ năm 2018, tổng thống Pháp giảm đến 4,5 tỉ euro tiền thuế cho những người giàu có nhất, với hy vọng số tiền này sẽ được tái đầu tư vào nền kinh tế. Nhưng theo tờ báo, đây là một canh bạc đầy rủi ro.
Những người được lợi nhiều nhất trong việc cải cách sắc thuế đánh vào tài sản (ISF) chỉ chiếm 1% dân số Pháp. Đó là khoảng 280.000 gia đình rất giàu : có thu nhập trên 30.000 euro/tháng, hoặc có tài sản trị giá trên 2 triệu euro. Một đại biểu hội đồng quận 15 Paris than thở : « Làm thế nào giải thích cho những người tuổi 60 sở hữu một căn hộ cũ là họ sẽ bị đánh thuế nhiều hơn các nhân viên giao dịch chứng khoán trẻ tuổi đi xe Ferrari ? »
Trên lãnh vực xã hội, Le Point dành hồ sơ cho giấc ngủ. Theo những phát hiện mới nhất của khoa học, thì giấc ngủ ngon vô cùng quan trọng cho sức khỏe, khả năng tập trung tư tưởng, trí nhớ và cả sự thành công.
Không phải là ngẫu nhiên khi con người phải dành đến một phần ba cuộc đời để ngủ. Theo Viện nghiên cứu về giấc ngủ (INSV), những phụ nữ ngủ dưới 6 giờ/ngày, có 34% nguy cơ bị béo phì, còn đối với nam giới thì lên đến 50%. Nguy cơ bị đau tim và cao huyết áp tăng 48%, đột quỵ 15%, bên cạnh đó là tiểu đường, ung thư.
Đối với các nhà lãnh đạo, ngủ ít không có nghĩa là làm việc được hiệu quả hơn. Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton từng thú nhận : « Tất cả những sai lầm lớn mà tôi phạm phải trong cuộc đời đều là do mệt mỏi ». Đức giáo hoàng Phanxicô mỗi ngày đều dành ra 40 phút cho giấc ngủ trưa.
Tất nhiên là luôn có những người không thích theo quy luật tự nhiên, mà người nổi tiếng nhất đang ngự trong Nhà Trắng. Ông Donald Trump khoe rằng chỉ ngủ bốn tiếng đồng hồ mỗi ngày, nên có nhiều thì giờ hơn các đối thủ. Trong thời gian tranh cử, đôi khi ông chỉ ngủ có 90 phút mà thôi. Thế nên mới có chuyện ông viết Twitter mắng cô hoa hậu hoàn vũ Alicia Machado vào lúc ba giờ rưỡi sáng.
Chủ tịch Trung Quốc kêu gọi nghiên cứu chủ nghĩa tư bản
Theo Tân Hoa xã ngày 30.9, khi phát biểu trước các ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC), Chủ tịch - Tổng bí thư Tập Cận Bình nhấn mạnh các giá trị của chủ nghĩa Marx vẫn vẹn nguyên qua thời gian và sự phát triển của xã hội. “Nếu đi lệch hoặc từ bỏ chủ nghĩa Marx, đảng của chúng ta sẽ mất sức sống và đường lối”, ông Tập cảnh báo. Tuy nhiên, ông cũng yêu cầu các đảng viên chú trọng nghiên cứu bản chất, mô hình cũng như những vấn đề của chủ nghĩa tư bản hiện đại. “Việc nghiên cứu giúp chúng ta hiểu đúng sự phát triển và số phận của chủ nghĩa tư bản, hiểu rõ những thay đổi mới và đặc tính của chủ nghĩa tư bản hiện nay”, ông Tập tuyên bố, đồng thời nhấn mạnh CPC phải tiếp tục phát triển theo đường hướng xã hội chủ nghĩa mang màu sắc Trung Quốc, nâng cao toàn diện sức mạnh quốc gia toàn diện.
Ông ra lệnh quân đội phải tập trung chuẩn bị để sẵn sàng giành chiến thắng nếu chiến tranh xảy ra.
Những phát biểu trên được đưa ra trước thềm Quốc khánh Trung Quốc (1.10) và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 19 của CPC khai mạc tại Bắc Kinh ngày 18.10. Tờ South China Morning Post (SCMP) dẫn các nguồn tin và giới quan sát dự đoán trong đại hội sắp tới, học thuyết “Bốn toàn diện” của Chủ tịch Tập sẽ được đưa vào điều lệ Đảng. “Bốn toàn diện” bao gồm xây dựng xã hội khá giả toàn diện, cải cách sâu sắc toàn diện, quản lý đất nước bằng pháp luật toàn diện và quản lý Đảng nghiêm khắc toàn diện. Chưa hết, theo các nguồn tin, học thuyết này sẽ gắn tên người sáng lập, có nghĩa là vị thế của ông Tập sẽ được nâng lên ngang hàng với các nhà lãnh đạo Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình. Trước đây, một số nhà lãnh đạo của Trung Quốc cũng đưa ra học thuyết mang tính chỉ đạo đường lối và được đưa vào điều lệ Đảng, chẳng hạn thuyết “Ba đại diện” của ông Giang Trạch Dân hay “Phát triển khoa học, xã hội hài hòa” của ông Hồ Cẩm Đào. Tuy nhiên, chỉ mới có “Tư tưởng Mao Trạch Đông” và “Lý luận Đặng Tiểu Bình” là gắn liền với danh tính chủ nhân.
Mặt khác, theo dự báo của SCMP, sau đại hội, số ủy viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị vẫn sẽ giữ nguyên là 7 người. Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường chắc chắn được bầu lại. Năm vị ủy viên đương nhiệm có thể sẽ về hưu và trong số những gương mặt triển vọng để thay thế có Phó thủ tướng Uông Dương, Bí thư Thành ủy Thượng Hải Hàn Chính cùng Chủ nhiệm Văn phòng Trung ương Đảng Lật Chiến Thư.