Trả lời phỏng vấn PV VTC News, TS Lưu Bích Hồ, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận xét, trong khi Trung Quốc đã tiến những bước rất dài, hiện Việt Nam mới tính đến chuyện phát triển mô hình đặc khu kinh tế là đã muộn. Về sức cạnh tranh, những đặc khu như Vân Đồn nước ta sẽ không thể cạnh tranh tốt được với một đặc khu lớn, một khu kinh tế thương mại mậu dịch tự do ở đẳng cấp cao như ở Hải Nam.
- Mới đây, Trung Quốc quyết định xây dựng đảo Hải Nam thành một đặc khu kinh tế cởi mở nhất thế giới. Điều này có ảnh hưởng gì đến các đặc khu kinh tế của chúng ta không, thưa ông?
Chúng ta nghĩ về các đặc khu kinh tế phải nhìn rộng ra bối cảnh quốc tế, gần nhất là Trung Quốc họ làm đặc khu ở đảo Hải Nam. Họ làm đặc khu Hải Nam 30 năm nay rồi.
Nay họ muốn xây dựng một khu mậu dịch tự do thí điểm vượt trội lên trên tất cả các mức độ của việc tự do hóa, rồi tiếp theo năm 2025 rồi năm 2035 thành khu mậu dịch tự do đứng đầu thế giới.
Đây sẽ điểm vượt lên trên cả Hồng Kông và Singapore, sẽ là đặc khu thế hệ mới, đẳng cấp mới mà Trung Quốc sẽ là nước đi đầu.
Tôi cũng xin lưu ý là khi xây dựng đặc khu Hải Nam, Trung Quốc cũng bỏ tất cả các ngành mà lâu nay các đặc khu vẫn hay dựa vào đó là một bước đột phát. Ví dụ như ngành công nghiệp chế biến, các ngành sản xuất công nghiệp, kể cả công nghiệp nặng lẫn công nghiệp nhẹ, kể cả nông nghiệp... nay họ không làm nữa.
Trung Quốc tập trung xây dựng đặc khu Hải Nam với cơ chế ưu đãi và làm những lĩnh vực được cho là mới nhất trên thế giới hiện nay mà không phải là tài nguyên, không phải là đất đai, không phải là vốn.
TS Lưu Bích Hồ
Trung Quốc tập trung xây dựng đặc khu Hải Nam với cơ chế ưu đãi và làm những lĩnh vực được cho là mới nhất trên thế giới hiện nay mà không phải là tài nguyên, không phải là đất đai, không phải là vốn.
Cái mà Trung Quốc cần là thông qua nguồn lực con người, giao lưu con người để làm sao tạo ra một sức bật mới, để làm sao gắn liền với khoa học công nghệ, gắn liền với đổi mới sáng tạo.
Do đó, họ lấy đặc điểm đảo Hải Nam, căn cứ vào đó để xây dựng thành đảo du lịch hàng đầu thế giới về công nghệ, họ ưu tiên công nghệ cao. Họ làm nông nghiệp nhưng làm nông nghiệp công nghệ cao.
Đảo Hải Nam liền kề với chúng ta, cách chúng ta đường chim bay chỉ khoảng có 20 phút theo đường biển. Họ có nhiều ưu điểm hơn ta, chúng ta chưa thể được như họ.
Trung Quốc không coi ưu đãi về đất đai, thuế má là số một. Đây là điều chúng ta phải cân nhắc, liệu có thể cạnh tranh được với họ hay không? Hay bao nhiêu thứ hút hết về đó? Chúng ta có lợi được không? Được cái gì? Giải quyết đời sống nhân dân ra sao? Rồi vấn đề hành chính ra sao?
Tóm lại, chúng ta làm đặc khu kinh tế chậm, lợi ích cũng chưa rõ ràng nên làm vào thời điểm này là rất không thích hợp.
- Quy định thời hạn cho thuê đất kéo dài lên đến 99 năm, hoàn toàn có thể biến chủ thuê đất trở thành “lãnh chúa” trong địa hạt của mình.
