Đây là bài đầu tiên trong số lượt bài mà tôi muốn đề cập đến những vấn đề mà Tony Buổi Sáng (TBS) không đề cập đến vì lý do nào đó. TBS đã làm rất tốt vai trò của mình trong việc cải thiện bản thân, giúp các bạn trẻ thay đổi tư duy. Nhưng có rất nhiều điều tôi nghĩ mà tôi có thể bổ sung cùng với những đóng góp của TBS.
Tony Buổi Sáng nói: “Làm sao để sống với 6 triệu/tháng?”
Café Ku Búa nói: “Tại sao bạn không sống được với 6 triệu/tháng?”
Một công nhân, như TBS ví dụ, với mức lương 6 triệu thì phải đóng bao nhiêu thuế? Nếu bạn cho rằng bạn không đóng thuế gì thì bạn quá sai lầm. Chính phủ, tất cả chính phủ chứ không riêng gì Việt Nam, đều ban hành và áp dụng hàng trăm loại thuế khác nhau để đánh lừa người dân. Thay vì an phận và chấp nhận tư duy “mình nên làm gì để sống với lương 6 triệu,”có bao giờ bạn tự hỏi hay suy nghĩ khác như:
- Vì sao lương bình quân của người Việt Nam chỉ 6 triệu?
- Vì sao hầu hết hàng hóa ở Việt Nam đều đắt hơn ở những nước khác? Nghĩa là sức mua của người lao động Việt Nam thấp hơn lao động nước khác?
- Sống với 6 triệu thì làm sao mà sống được?
- Sao không phải 10 triệu hay 20 triệu?
Nguyên nhân chính sẽ làm bạn bất ngờ, không hề ngẫu nhiên đâu. Nguyên nhân chính, từ góc nhìn vi mô và vĩ mô, suy cho cùng cũng chỉ vì 3 nguyên nhân:
- Thuế
- Tham nhũng
- Lạm phát (sự mất giá của đồng tiền)
MỘT CÔNG NHÂN LƯƠNG 6 TRIỆU/THÁNG ĐÓNG BAO NHIÊU THUẾ?
Một công nhân lương 6 triệu 1 tháng đóng bao nhiêu thuế trong một năm? Anh ta tiêu cứ cho là hết 6 triệu đi thì anh ta đã đóng bao nhiêu tiền thuế?
Chi tiêu của anh ta như sau:
Nhà cửa 1.5tr/tháng
Đồ ăn 1.5tr/tháng
Tiền gửi gia đình 2tr/tháng
Xăng 500,000 VND/tháng
Sau đây là những khoản thuế anh ta phải đóng mỗi tháng:
- Thuế BHXH 26% (doanh nghiệp đóng 18%, người lao động 8%), nhưng thực chất tiền đó đến từ lương của người lao động. 26% x 6tr = 1,560,000 VND
- Bảo Hiểm Y Tế 4.5% (Doanh nghiệp đóng 3%, người lao động đóng 1.5%). 4.5% x 6 tr = 270,000 VND
- Bảo Hiểm Tai Nạn 2% (Doanh nghiệp 1%, người lao động 1%). 2% x 6 tr = 120,000 VND
- Phí công đoàn 2% (doanh nghiệp đóng, nhưng thực chất là người lao động đóng). 2% x 6tr = 120,000 VND.
- Thuế VAT. 10% x 1.5tr đồ ăn x 1.5tr tiền nhà trọ = 300,000 VND.
- Thuế VAT của tiền gửi gia đình (gia đình lấy tiền đó mua đồ) = 2tr x 10% = 200,000 VND
- Thuế xăng dầu: 500,000 VND x 40% = 200,000 VND
- Thuế lạm phát 10%/năm. 6tr x 10% / 12 tháng = 50,000 VND
- Thuế đút lót hành chính: ước tính tầm 200,000 VND/tháng.
- Thuế lót CSGT nếu bị kêu vô, ước tính mỗi tháng 100,000 VND.
Tổng cộng = 1,560,000 + 270,000 + 120,000 + 120,000 + 300,000 + 200,000 + 200,000 + 50,000 + 200,000 + 100,000 = 3,120,000 VND/tháng
Mỗi năm đóng = 3,120,000 x 12 tháng = 37,440,000 VND = 37.4 triệu.
Tính % của thu nhập = 37.4/(6×12) =51.94%.
Trung bình, một người công nhân với mức lương 6 triệu/tháng mỗi năm phải đóng 37.4 triệu tiền thuế, chiếm 51.94% thu nhập của anh ta.
Nếu tính luôn phí hải quan 10%, phí bảo kê, tầm 5%, vốn làm cho giá cả mắc hơn bình thường, thì mỗi năm anh ta phải đóng tầm 66.9%.
BẠN ĐÓNG BAO NHIÊU THUẾ BẢO HIỂM XÃ HỘI?
Thuế Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH) hiện tại là 26%. Người lao động đóng 8% của lương và doanh nghiệp đóng 18%. Câu hỏi “Người lao động đóng bao nhiêu phần thuế BHXH?”