Phạm
Viết Đào.
Đặng Huy Quyển, sinh năm 1948, một họa sĩ tự do, anh đang
thu gom tranh, khoảng trên 700 bức vẽ trong suốt mấy chục năm qua, chuẩn bị mở
triển lãm tranh cá nhân trong Mùa Xuân 2018…
Trong lý lịch cá nhân của Đặng Huy Quyển, có một “tiền
án” nhớ đời đối với anh: năm 1973, trước khi ký Hiệp định Pari, chấm dứt cuộc
chiến tranh can thiệp của Mỹ, cố vấn Tổng thống Mỹ hồi đó là Henry Kissinger đã
bay qua Hà Nội để ký tắt…
Năm đó, Đặng Huy Quyển vừa tốt nghiệp Cao đẳng Mỹ thuật
công nghiệp Hà Nội được về công tác tại Đoàn ca múa Hà Nội, nay là Đoàn ca múa
Thăng Long; Tại đoàn, Đặng Huy Quyển đã có dịp theo đoàn vào miền nam tận Quảng
Trị và Nam Lào để biểu diễn phục vụ bộ đội…
Trớ trêu thay, đầu năm 1973, khi Kissinger đến Hà Nội,
đoàn ca múa Hà Nội được đưa vào biểu diễn nghệ thuật để chiêu đãi Henry
Kissinger tại trụ sở Ủy ban nhân dân thành phố, Đặng Huy Quyển được bố trí tham
gia đoàn biểu diễn này…
Trước đó vài tuần, mẹ của Đặng Huy Quyển đã bị tử thương
bởi máy bay B. 52 trong mùa Giáng sinh 1972; em gái của Quyển cũng bị thương nặng
vì bom…Do mối “ thù nhà” này mà Đặng Huy Quyển đã không kiềm chế được khi có dịp
tiếp cận Kissinger, Quyển đã cầm dao, con dao cắt bành mý định xông vào định “
ăn thua”. Nhưng Đặng Huy Quyển đã bị phát hiện và bị lực lượng cảnh vệ vô hiệu…
Sau “vụ scandal” này, Đặng Huy Quyển chuyển về Đài truyền
hình Việt Nam làm. Vào đầu năm 80, Quyển nhận được lệnh miệng, vào đầu giờ chiều
nay xách cặp lồng, xe đạp ra khỏi cơ quan, chấm dứt công việc tại đây không một
lời giải thích, không một quyết định giấy tờ…