Ông lớn Viettel vướng bao nhiêu tai tiếng nóng dư luận ở Việt Nam?
(Kiến Thức) - Cái tên Viettel đang được nhắc nhiều đến trong sự kiện “nóng” ở xã Đồng Tâm (Mỹ Đức – Hà Nội). Có phải doanh nghiệp càng mạnh thì càng dễ vướng nhiều tai tiếng?
Trong thông cáo của Ban tuyên giáo Thành ủy Hà Nội về vụ việc gây rối trật tự công cộng và 38 cán bộ bị bắt giữ trái phép ở xã Đồng Tâm (Mỹ Đức, Hà Nội) có nêu rõ, năm 1980, Bộ Quốc phòng được giao xây dựng sân bay Miếu Môn trên địa bàn 3 xã của huyện Chương Mỹ và xã Đồng Tâm (Mỹ Đức). Đến năm 2015, Bộ Quốc phòng quyết định giao đất cho Tập đoàn Viễn thông quân đội (Viettel) tiếp nhận, quản lý, sử dụng (trong đó có 45 ha thuộc xã Đồng Tâm). Tuy nhiên, một số người dân ở thôn Hoành đã lấn chiếm đất để canh tác và xây dựng công trình trên diện tích này. Từ cuối năm 2016 đến nay, tình hình tại xã Đồng Tâm có diễn biến phức tạp, số công dân khiến kiện tại địa phương tổ chức nhiều hoạt động gây mất an ninh trật tự; Tổ chức cho người dân tự ý lấn chiếm, cày bừa, canh tác trên diện tích đất quốc phòng khi tập đoàn Viettel tổ chức thi công.
Trong buổi đối thoại sáng nay 22/4 với Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung, người dân xã Đồng Tâm đã đề nghị Tập đoàn Viettel không xây dựng trên đồng Sênh. Về vấn đề này, Chủ tịch Nguyễn Đức Chung cho biết, hiện thành phố đã có quyết định thanh tra toàn bộ khu đất. Ông Chung cam kết sẽ thanh tra đúng 45 ngày và ra kết luận.
Theo tìm hiểu của Kiến Thức, đây không phải lần đầu Viettel chịu tai tiếng vì liên quan đến những "điểm nóng". Trong quá trình hoạt động và kinh doanh, nhà mạng này cũng "tạo sóng" nhiều vụ việc hâm nóng dư luận thời gian qua.
 |
| Ảnh minh họa: Internet. |
Tin nhắn quảng cáo Viettel bất ngờ xuất hiện chữ “tượng hình"
Mới đây nhất là sự cố xuất hiện chữ tượng hình trên các tin nhắn quảng cáo của Viettel. Cụ thể, tối 10/2/2017, nhiều thuê bao của Viettel đã nhận được tin nhắn từ tổng đài quảng cáo của nhà mạng với nội dung là chữ tượng hình giống kiểu chữ Trung Quốc. Song, theo Vietnamplus thì thực tế thì cả… người Trung Quốc cũng không hiểu được nội dung. Phóng viên báo này đã nhờ các chuyên gia ngôn ngữ đọc dịch các tin nhắn này, tuy nhiên họ đều xác nhận những ký tự trên không phải tiếng Trung Quốc.
Các bình luận trên mạng cho rằng, rất có thể nhà mạng Viettel đã bị hacker tấn công. Tuy nhiên, tổng đài Chăm sóc Khách hàng của Viettel cho biết đây là sự cố lỗi font chữ. “Viettel ghi nhận trường hợp này và xác nhận nguyên nhân là do kỹ thuật trong quá trình cấu hình đầu số quảng cáo 198 bị sai, dẫn đến nội dung thông điệp của nhà mạng bị sai font chữ", một nhân viên hỗ trợ Viettel xác nhận với Zing.
Cũng theo đại diện Viettel thì chỉ một số thuê bao nhận được tin nhắn chữ tượng hình này. Và nhà mạng đang nỗ lực khắc phục sự cố, mong muốn khách hàng thông cảm vì sự cố hy hữu này. Sự việc tuy không quá ầm ĩ nhưng cũng đủ để khiến người dùng chê trách cho sự cẩu thả, thiếu chuyên nghiệp của Viettel.
Liên tiếp bị phạt nặng
Viettel là một trong những cái tên lớn nhiều lần bị phạt vì sai phạm. Tháng 5/2016, Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel bị phạt 171 triệu đồng vì bốn hành vi vi phạm hành chính trong hoạt động cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền. Cụ thể, cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã ra Quyết định số 41/QĐ-XPVPHC xử phạt Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel 171 triệu đồng vì bốn hành vi vi phạm hành chính trong hoạt động cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền.
Theo website chính thức của Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, bốn hành vi vi phạm của Viettel là: Viettel đã cung cấp dịch vụ truyền hình cáp tương tự tại 8 địa phương gồm Hà Nội, Hải Phòng, Cần Thơ, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Lắk không đúng quy định trong Giấy phép. Hành vi này bị phạt 8 triệu đồng.
Cùng đó, Viettel cung cấp các kênh truyền hình trả tiền VTC4, VTC13, HTVC Phim truyện, BTV4, Điện ảnh MOV, Phụ nữ và Gia đình HcaTV2- You TV, HTVC Ca nhạc trên hệ thống truyền hình cáp tương tự tại Hà Nội, Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Cần Thơ, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Lắk không đúng quy định Giấy chứng nhận đăng ký danh mục nội dung trên dịch vụ truyền hình trả tiền. Với hành vi này, Viettel bị phạt 8 triệu đồng.
Tiếp theo, Viettel cung cấp không đúng danh mục chương trình phim theo Giấy chứng nhận được cấp, hành vi này bị phạt 15 triệu đồng. Và cuối cùng, Viettel đã cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền di động không có giấy phép, hành vi này bị phạt lên tới 140 triệu đồng.
Chưa hết, đến tháng 11/2016, Viettel tiếp tục vi phạm các quy định về khuyến mại và giá cước sau thời điểm 1/11 và bị Cục Viễn Thông - Bộ Thông tin và Truyền thông xử phạt gần 300 triệu đồng.
Theo quy định, các nhà mạng thực hiện khuyến mại giảm giá với một nhãn hiệu dịch vụ viễn thông, nhãn hiệu hàng hóa viễn thông chuyên dùng theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông không được vượt quá 90 ngày trong một năm. Một chương trình khuyến mại không được quá 45 ngày. Và tính đến hết tháng 10/2016, các nhà mạng đã sử dụng hết số ngày theo quy định.
Tuy nhiên, theo Cục Viễn Thông, sau ngày 1/11/2016, qua theo dõi, Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) tiếp tục không đăng ký chương trình khuyến mại cho khách hàng thường xuyên trong 2 ngày 14 và 15/11; áp dụng chương trình khuyến mại cho khách hàng thường xuyên không đúng đối tượng; không đăng ký gói cước Toms 690 với Bộ TT&TT; không đăng ký khuyến mại, giảm giá 50% thẻ nạp cho khách hàng sử dụng gói cước Toms; khuyến mại giảm giá cho 1 chương trình quá 45 ngày; thời gian khuyến mại trong năm quá 90 ngày... Do vậy, nhà mạng Viettel đã bị Cục Viễn thông xử phạt thêm gần 300 triệu đồng.
Gây xôn xao với vụ “sim con bò”
Năm 2014, Viettel đã khiến dư luận xôn xao khi tham gia chương trình “Bò giống giúp người nghèo biên giới”, được thực hiện tại 11 tỉnh biên giới, trong đó có Quảng Ninh. Tuy nhiên, theo phản ánh của Báo Lao Động thì “muốn nhận bò” thì tỉnh Quảng Ninh cũng phải “bán” số lượng sim điện thoại theo chỉ tiêu mà Viettel đưa ra (cụ thể 20.000 sim điện thoại, đổi 1.334 bò giống). Thông tin “bò đổi sim” gây bức xúc trong dư luận. Chính sách mang tính lợi nhuận này của Viettel gắn với một chương trình mang tính nhân văn khiến không ít câu hỏi được nhiều người quan tâm là liệu Viettel có lợi nhuận từ chương trình xã hội này không?
Theo tính toán của Zing, phải sau 3 năm, 15 thuê bao di động sử dụng liên tục với mức cước phí tối thiểu là 100.000 đồng/tháng (tổng doanh thu 54 triệu đồng) thì lợi nhuận thu được mới chỉ đủ để bù vào số tiền mà Viettel ứng trước ra mua bò. Trong khi đó, Viettel ứng trước 15 triệu đồng để mua bò giống lai sin cho chương trình “Bò giống giúp người nghèo biên giới” ngay từ ban đầu. Thế nhưng, nếu thuê bao này trung thành với mạng Viettel sau thời hạn 3 năm thì đây sẽ là thuê bao phát sinh lợi nhuận bình thường như những thuê bao khác của Viettel.
Tuy nhiên, một yếu tố rủi ro cũng cần phải tính đến đó là thuê bao tham gia gói cước con bò “nửa đường đứt gánh” không tiếp tục tham gia chương trình này như cam kết. Thống kê của Bộ TT&TT cho thấy số lượng sim đã vượt qua khoảng gấp rưỡi dân số Việt Nam. Hầu hết những người có điều kiện, có nhu cầu cũng đã sử dụng dịch vụ di động. Như vậy, sẽ có rất nhiều nhà hảo tâm muốn tham gia chương trình này sẽ phải chọn sim của Viettel là sim thứ 2. Nếu là sim thứ 2 thì mức độ trung thành với nhà mạng chưa thể nói trước được điều gì. Điều này đồng nghĩa với việc số tiền 360 tỷ đồng mà Viettel ứng ra trước để mua 24.000 con bò giống sinh sản là chương trình cũng có nhiều rủi ro.
Trước dấu hỏi từ dư luận, đại diện của Viettel cho biết: Nếu nói là thoả thuận, ép địa phương mua sim là oan cho chúng tôi. Viettel chỉ là đơn vị thành viên cung cấp dịch vụ theo yêu cầu của Ban chỉ đạo. Nhưng nhiều địa phương có thể vì nôn nóng nên áp chỉ tiêu xuống dưới nên dễ gây hiểu lầm. Viettel không hề ràng buộc việc này khi tham gia chương trình. Chúng tôi cam kết sẽ theo chương trình đến cùng, kể cả không bán được số lượng sim như kế hoạch, nhưng chúng tôi vẫn tặng đủ số bò đã cam kết”.
Mặc dù đã lên tiếng giải thích trấn an dư luận, song ít nhiều tên tuổi của Viettel cũng đã bị ảnh hưởng từ vụ việc dễ gây hiểu nhầm này.
http://kienthuc.net.vn/kinh-doanh/ong-lon-viettel-vuong-bao-nhieu-tai-tieng-nong-du-luan-o-viet-nam-859297.html
Hoa Vi (hay Huawei) là tập đoàn sản xuất thiết bị viễn thông hàng đầu của Trung Quốc, được sự hậu thuẫn đắc lực từ chính phủ, với động cơ chính trị. Và nhiều năm trở lại đây, Huawei không những là đối thủ “khổng lồ” trên thị trường mà còn gây ra những mối lo ngại về an ninh toàn cầu.
Trên thế giới có tổng số 197 quốc gia, nhưng Huawei lại phủ sóng hết 140 quốc gia, chiếm 55% thị phần toàn cầu. Theo thống kê, hơn 1/3 dân số trên thế giới đang sử dụng công nghệ của Huawei, mà họ không hề hay biết Huawei đang là mối lo ngại tại nhiều quốc gia lớn như Mỹ, Ấn Độ, Úc và các nước khác.
‘Cánh tay ngầm’ của tình báo quân đội Trung Quốc vươn xa ra thế giới
Cựu nhân viên Huawei tiết lộ, công việc vận hành nội bộ của hãng này là hoạt động gián điệp, kinh doanh thương mại, điều phối nhân viên theo sự chỉ đạo của Đảng Cộng Sản Trung Quốc. Đồng thời cung cấp thông tin cho lực lượng tác chiến mạng tinh nhuệ – quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
Với việc chiếm 55% thị phần thế giới xem như kế hoặch “gián điệp” của Trung Quốc gần như thành công tốt đẹp. Nếu một ngày nào đó Trung Quốc điều khiển mọi hoạt động thông tin trên toàn cầu thì hậu quả sẽ như thế nào? Thật không tưởng tượng nổi.
 |
| Nhậm Chính Phi – Chủ tịch HĐQT kiêm CEO tập đoàn Hoa Vi |
Các nước ứng phó với kế hoạch “gián điệp” của Trung Quốc
Để ngăn chặn mối hiểm họa này, các quốc gia trên thế giới như Mỹ, Úc cũng như các nước G8 đã quyết định loại bỏ dần các thiết bị có xuất xứ từ Trung Quốc. Thậm chí Úc còn cấm tất cả giao dịch có liên quan đến Huawei, Anh thì đã bắt tay vào điều tra vụ Bristish Telecom và Huawei có hoạt động trao đổi thông tin với nhau.
Trong những lần thẩm định gần đây nhất, các cơ quan an ninh Mỹ và Đức đều phát hiện có nhiều thứ “thừa” ở trong các thiết bị viễn thông của Trung Quốc, thậm chí cáp quang cũng không ngoại lệ. Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ cũng cho biết, Huawei và ZTE là mối đe dọa cho an ninh quốc gia của Mỹ. Các quốc gia khác như Anh, Úc, Canada cũng cảnh giác đối với Huawei.
 |
| Tỉ lệ tăng trưởng của Huawei và ZTE ở Việt Nam đang tăng từng ngày |
Thế giới xa lánh, nhưng Việt Nam thì mời gọi
Huawei là mối nguy hại của hầu hết các quốc gia trên thế giới, thế nhưng tại Việt Nam tỉ lệ tăng trưởng của Huawei và ZTE phát triển mạnh mẽ. Những sản phẩm điện thoại Huawei, ZTE, Oppo, Gionee…và những thiết bị viễn thông như Lenovo, USB 3G, BTS,..của Huawei và ZTE tung ra thị trường đều được người dân nhiệt tình sử dụng. Không những thế, nhà mạng lớn nhất Việt Nam Viettel còn sử dụng toàn bộ cơ sở hạ tầng do Huawei và ZTE cung cấp. Không chỉ riêng nhà mạng Viettel, mà các nhà mạng khác như Vinaphone hay Mobiphone của Việt Nam cũng sử dụng các sản phẩm của Huawei rộng rãi. Mặc cho sự cảnh báo của thế giới nhưng cả ba nhà mạng lớn nhất Việt Nam đều sử dụng sản phẩm của Huawei vậy thì an ninh quốc gia có còn đảm bảo?
Mới đây nhất, nhà mạng Viettel đã xảy ra sự cố, vào tối ngày 10/2, đồng loạt nhiều thuê bao của Viettel phản ánh hiện tượng nhận được tin nhắn bằng tiếng Trung Quốc từ tổng đài quảng cáo của Viettel – VIETTEL-QC. Phía Viettel lý giải cho sự cố này, là do nhân viên kĩ thuật trong quá trình cấu hình đầu số quảng cáo 198 bị sai, gây ra lỗi mã hóa (encoding) tin nhắn, dẫn đến nội dung thông điệp của nhà mạng bị sai font chữ và hiển thị các kí tự chữ Hán. Phải chăng đơn thuần là lỗi kỹ thuật, hay đây là một thử nghiệm của phía tình báo Trung Quốc về khả năng kiểm soát mạng lưới thông tin của Việt Nam, đang được lãnh đạo Viettel lấp liếm, che giấu?
 |
 |
| Các ký tự lạ trong tin nhắn quảng cáo của Viettel. Một số người dùng Facebook cho biết đây là chữ Hán phồn thể và được sử dụng tại Đài Loan. |
Viettel là tập đoàn viễn thông lớn nhất Việt Nam do quân đội quản lý, nhưng lại sử dụng những thiết bị viễn thông giá rẻ của Trung Quốc, trong khi những thiết bị này đang bị các quốc gia như Mỹ, Úc, Đức lên án là cài phần mềm “gián điệp” để thu thập thông tin. Nếu như Huawei kiểm soát được toàn bộ thông tin thì Việt Nam sẽ như thế nào? Qua vụ việc này, đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về vấn đề an ninh thông tin và an ninh quốc gia.
Vừa qua Trung Quốc lại tung ra thị trường dòng điện thoại mới có tên là Oppo, và dòng điện thoại này đang “làm mưa làm gió” trên thị trường Việt Nam. Nhưng ít ai biết, sản phẩm này đang bị nghi ngờ là đã cài phần mềm gián điệp để đánh cắp nội dung các tin nhắn, theo dõi mọi chuyển động cũng như tất cả số điện thoại liên lạc của người dùng và gửi dữ liệu về một máy chủ đặt tại Trung Quốc. Phần mềm được cài sẵn trên điện thoại khi bán ra và người tiêu dùng không hề được thông báo về việc bị theo dõi. Được biết phần mềm gián điệp này là của Công ty công nghệ Thượng Hải Adups – Shanghai Adups Technology, công ty này đối tác cung cấp phần mềm cho hai nhà sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới là ZTE và Huawei có trụ sở tại Trung Quốc.
 |
| Sơn Tùng giới thiệu Oppo camera phone F1S của Trung Quốc |
Theo nguồn tin đáng tin cậy, tập đoàn Viettel và tập đoàn Huawei vừa ký kết một loạt biên bản hợp tác quan trọng nhằm phát triển hạ tầng mạng viễn thông trong nước. Bất chấp những lời cảnh báo của giới tình báo Mỹ, bất chấp việc các nước ngày càng “xa lánh” Huawei thì mạng viễn thông quân đội Việt Nam vẫn quyết tâm thắt chặt quan hệ đối tác cho bằng được. Liệu đây có phải là sự hợp tác đơn thuần, hay còn mục đích chính trị khác? Sau các thương vụ béo bở này, lãnh đạo Viettel có được “lại quả” gì không?
Còn nhớ sự cố nhóm hacker 1937CN của Trung Quốc gây sự cố tại sân bay Nội Bài và sân bay Tân Sơn Nhất, khiến nhiều người lo lắng quan ngại bởi hiện nay hạ tầng mạng của Việt Nam phụ thuộc rất lớn vào các công ty Trung Quốc, đặc biệt là Huawei và ZTE.
Trong cuộc chiến tranh xưa, bên nào có vũ khí tối tân và hiện đại nhất thì sẽ chiến thắng, nhưng ngày nay, với việc công nghệ phát triển, chỉ cần chiếm được “THÔNG TIN” của các quốc gia cần đánh thì chẳng khác nào chiếm được quyền kiểm soát của nước đó. Hãy ý thức hơn trong việc sử dụng, trao đổi thông tin. Đừng quá phụ thuộc vào các thiết bị viễn thông Trung Quốc.
Tường Vân
(Blue)
'Chó sói' Huawei và nguy cơ cho an ninh viễn thông Việt Nam - Kỳ 5: Chó sói' Huawei đã cắm chân ở Việt Nam như thế nào?
Đại diện Huawei khẳng định hai “đại gia” viễn thông hàng đầu của Việt Nam là các “đối tác lớn nhất” của Huawei tại thị trường này.
Từ nhiều năm qua, Huawei đã trở thành nguồn cung cấp chính yếu hạ tầng viễn thông cho hầu hết các nhà mạng tại Việt Nam. Câu hỏi được đặt ra là làm thế nào từ một nhà cung cấp thiết bị vô danh, thậm chí bị nghi ngờ nhiều mặt khi đặt chân vào thị trường mà đến nay Huawei lại chiếm được vị trí này?
Để có câu trả lời cần quay ngược lại thời điểm 15 năm trước. Năm 1999, sau ba năm đặt chân ra ngoài Trung Quốc nhưng chưa có kết quả đáng kể nào, thương hiệu Huawei lần đầu tiên xuất hiện ở thị trường Việt Nam. Trước đó từ 1997 - 1998 Huawei không có điểm sáng nào trên thị trường quốc tế.
Trong cuốn sách “Nhiệm Chính Phi” (tác giả Cung Văn Ba, bản dịch tiếng Việt do Thái Hà Books xuất bản 2010) đã trích lời Lý Kiệt người phụ trách tuyên truyền của Huawei nói về giai đoạn này của Huawei tại Việt Nam như sau : “Giai đoạn lúc bấy giờ thực sự rất cực khổ. Mỗi người phụ trách chạy đi chạy lại vài quốc gia nhưng không có đơn vị nào muốn hợp tác. Lần đầu tiên có hy vọng là năm 1999 khi Việt Nam và Lào chính thức trở thành hai nước hợp tác với Huawei trên trường quốc tế”. Đây cũng là giai đoạn mà trọng tâm khai thác phát triển của Huawei là các nước đang phát triển.
Khi bắt đầu thâm nhập thị trường Việt Nam, mặc dù cực kỳ cố gắng nhưng hầu như Huawei không có được kết quả nào đáng kể. Trong giai đoạn này thị trường thiết bị viễn thông Việt Nam hoàn toàn là sân chơi của các ông lớn như Ericsson, Alcatel, Nokia, Siemens, Motorola...
Đầu những năm 2000 cũng là thời kỳ thị trường viễn thông nằm trong sự độc quyền của VNPT với hai mạng di động Mobifone và Vinaphone. Mặc dù đã có rất nhiều cuộc tiếp xúc làm việc giới thiệu thử nghiệm thiết bị với các doanh nghiệp viễn thông Việt Nam như có lẽ tiếng xấu về chất lượng “hàng Tàu” khiến các công ty Việt Nam không dám đặt niềm tin vào Huawei, một nhân viên người Việt làm việc cho Huawei trong giai đoạn này cho biết.
Vấp phải nhiều khó khăn nhưng với quyết tâm bằng mọi giá phải đứng được ở thị trường Việt Nam, đội quân Huawei tìm cách đánh đường vòng bằng cách thông qua những dự án mang tính chất “quà tặng thử nghiệm”. Quan điểm của Huawei lúc này là “thị trường Việt Nam chưa biết, chưa có thông tin gì về sản phẩm của Huawei thì chúng tôi sẽ tặng thiết bị để khách hàng tương lai dùng thử”.
Đội ngũ quản lý và nhân viên Huawei ở Việt Nam cũng biết rõ cho dù là “quà tặng” nhưng để các thiết bị Huawei len được vào địa bàn quan trọng như Hà Nội, TP.HCM hay các đô thị lớn cũng rất khó khăn. Thậm chí để “quà tặng” lọt qua các khâu kiểm định chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật để vào được cũng có khả năng mất vài năm.
Chiến lược “dùng nông thôn bao vây thành thị” lại tiếp tục được Huawei áp dụng ở thị trường Việt Nam. Huawei đã tìm cách đưa thiết bị hỗ trợ các dự án viễn thông ở các vùng sâu, vùng xa. Theo tiết lộ của một cán bộ quản lý từng làm việc cho Huawei, việc đưa thiết bị vào các vùng nông thôn dễ hơn, do các thiết bị là quà tặng nên các đối tác Việt Nam cũng “giữ ý” và không yêu cầu kiểm tra tiêu chuẩn chặt chẽ lắm.
Các tổng đài quà tặng đầu tiên của Huawei đã được sử dụng ở cho các mạng cố định tại Cần Thơ, Đồng Tháp...từ năm 2001. Những món quà tặng này sau đó được phát triển dưới hình thức vừa tặng vừa bán. “Tức là Huawei sẽ tặng tổng đài có khả năng phục vụ 500 số, nếu muốn 1.000 số thì khách hàng phải mua thêm”. Nhờ những bước đi khôn khéo này mà những nền tảng ban đầu trong quan hệ giữa Huawei và VNPT đã được thiết lập.
Cũng phải nói thêm rằng cơ hội cho sự phát triển của Huawei một phần đến từ chính các đối thủ của nó. Theo giới chuyên môn, các công ty Ericsson, Alcatel, Nokia, Siemens, Motorola dường như đã có một thỏa thuận ngầm trong việc bắt tay giữ giá khiến cho trong suốt mười năm từ 1995-2005 giá thiết bị hạ tầng viễn thông ở Việt Nam hầu như không giảm. Mọi chuyện chỉ bắt đầu rục rịch thay đổi từ 2005 với vai trò của Huawei.
“Chó sói” Huawei tràn ngập
Theo báo cáo của Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam công bố tháng 4.2013, có tới 6/7 hãng viễn thông ở Việt Nam đang sử dụng thiết bị công nghệ của Huawei và ZTE. Đặc biệt, hiện có hơn 30.000 trạm thu phát sóng (BTS) của các nhà mạng Việt Nam sử dụng thiết bị của hai tập đoàn Trung Quốc này.
Riêng trong năm 2009, đã có hơn 5 triệu thiết bị như USB, modem, router của Huawei và ZTE đã được bán ra trên thị trường Việt Nam. Ông Trịnh Ngọc Minh, Phó chủ tịch Hiệp hội an toàn thông tin (VNISA) từng nhận xét rằng đây là mối lo về an ninh, an toàn cho viễn thông trong nước.
Theo một chuyên gia đề nghị không nêu tên, là một quốc gia có quan hệ rất nhạy cảm với Trung Quốc việc hạ tầng mạng của Việt Nam phụ thuộc lớn vào các công ty Trung Quốc như Huawei, ZTE đã đặt ra nhiều nguy cơ và thách thức cho Việt Nam. “Mạng viễn thông Việt Nam liệu có bị nghe lén, giám sát, theo dõi hoặc bị đánh sập trong trường hợp xấu? Ngoài mạng viễn thông các hệ thống khác như ngân hàng, hệ thống điện lưới quốc gia vv có nguy cơ bị tấn công hay không?”
Cho đến thời điểm hiện tại, đại diện các nhà mạng tại Việt Nam chưa từng lên tiếng về những vấn đề liên quan đến an ninh hạ tầng viễn thông xuất phát từ vấn đề thiết bị của Huawei.
Trả lời Thanh Niên Online, một chuyên gia nổi tiếng về an ninh mạng người Việt hiện đang làm việc cho Google đã dẫn chiếu một số nghiên cứu từ các đồng nghiệp cho biết các dòng thiết bị của Huawei có rất nhiều lỗ hổng sơ đẳng, rất dễ khai thác. Tuy nhiên các lỗ hổng này chưa hẳn là backdoor mà có thể do Huawei chưa quan tâm đúng mức đến các vấn đề an toàn sản phẩm. Cũng theo chuyên gia này mặc dù chưa có ai phát hiện ra backdoor trong các thiết bị của Huawei nhưng vì chất lượng sản phẩm kém, người ta vẫn không cần phải có backdoor mới hack được các thiết bị Huawei. “Hơn nữa nhìn ở một góc độ nào đó thì mỗi lỗ hổng đều có thể được xem là một backdoor do lập trình viên cố ý tạo ra. Đó là ý kiến của những người ủng hộ giả thuyết Huawei có chứa backdoor của chính phủ Trung Quốc”, chuyên gia cho biết.
Chuyên gia này cũng nhấn mạnh về trung hạn (5-10 năm) Việt Nam cần phải có được đội ngũ chuyên gia kỹ sư lành nghề. “Không có cách gì giải được bài toán an toàn thông tin mà không cần kỹ sư giỏi”. Về dài hạn (10-30 năm) thì Việt Nam cần phải giảm sự lệ thuộc công nghệ vào các nước khác, nhất là đối với các hệ thống cơ sở hạ tầng, đặc biệt quan trọng. “Bước đầu tiên mà chúng ta có thể làm là tự chủ về phần mềm, rồi sau đó tự chủ về phần cứng”, chuyên gia cho biết.
 |
Để có câu trả lời cần quay ngược lại thời điểm 15 năm trước. Năm 1999, sau ba năm đặt chân ra ngoài Trung Quốc nhưng chưa có kết quả đáng kể nào, thương hiệu Huawei lần đầu tiên xuất hiện ở thị trường Việt Nam. Trước đó từ 1997 - 1998 Huawei không có điểm sáng nào trên thị trường quốc tế.
Trong cuốn sách “Nhiệm Chính Phi” (tác giả Cung Văn Ba, bản dịch tiếng Việt do Thái Hà Books xuất bản 2010) đã trích lời Lý Kiệt người phụ trách tuyên truyền của Huawei nói về giai đoạn này của Huawei tại Việt Nam như sau : “Giai đoạn lúc bấy giờ thực sự rất cực khổ. Mỗi người phụ trách chạy đi chạy lại vài quốc gia nhưng không có đơn vị nào muốn hợp tác. Lần đầu tiên có hy vọng là năm 1999 khi Việt Nam và Lào chính thức trở thành hai nước hợp tác với Huawei trên trường quốc tế”. Đây cũng là giai đoạn mà trọng tâm khai thác phát triển của Huawei là các nước đang phát triển.
Khi bắt đầu thâm nhập thị trường Việt Nam, mặc dù cực kỳ cố gắng nhưng hầu như Huawei không có được kết quả nào đáng kể. Trong giai đoạn này thị trường thiết bị viễn thông Việt Nam hoàn toàn là sân chơi của các ông lớn như Ericsson, Alcatel, Nokia, Siemens, Motorola...
Đầu những năm 2000 cũng là thời kỳ thị trường viễn thông nằm trong sự độc quyền của VNPT với hai mạng di động Mobifone và Vinaphone. Mặc dù đã có rất nhiều cuộc tiếp xúc làm việc giới thiệu thử nghiệm thiết bị với các doanh nghiệp viễn thông Việt Nam như có lẽ tiếng xấu về chất lượng “hàng Tàu” khiến các công ty Việt Nam không dám đặt niềm tin vào Huawei, một nhân viên người Việt làm việc cho Huawei trong giai đoạn này cho biết.
Vấp phải nhiều khó khăn nhưng với quyết tâm bằng mọi giá phải đứng được ở thị trường Việt Nam, đội quân Huawei tìm cách đánh đường vòng bằng cách thông qua những dự án mang tính chất “quà tặng thử nghiệm”. Quan điểm của Huawei lúc này là “thị trường Việt Nam chưa biết, chưa có thông tin gì về sản phẩm của Huawei thì chúng tôi sẽ tặng thiết bị để khách hàng tương lai dùng thử”.
Đội ngũ quản lý và nhân viên Huawei ở Việt Nam cũng biết rõ cho dù là “quà tặng” nhưng để các thiết bị Huawei len được vào địa bàn quan trọng như Hà Nội, TP.HCM hay các đô thị lớn cũng rất khó khăn. Thậm chí để “quà tặng” lọt qua các khâu kiểm định chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật để vào được cũng có khả năng mất vài năm.
Chiến lược “dùng nông thôn bao vây thành thị” lại tiếp tục được Huawei áp dụng ở thị trường Việt Nam. Huawei đã tìm cách đưa thiết bị hỗ trợ các dự án viễn thông ở các vùng sâu, vùng xa. Theo tiết lộ của một cán bộ quản lý từng làm việc cho Huawei, việc đưa thiết bị vào các vùng nông thôn dễ hơn, do các thiết bị là quà tặng nên các đối tác Việt Nam cũng “giữ ý” và không yêu cầu kiểm tra tiêu chuẩn chặt chẽ lắm.
Các tổng đài quà tặng đầu tiên của Huawei đã được sử dụng ở cho các mạng cố định tại Cần Thơ, Đồng Tháp...từ năm 2001. Những món quà tặng này sau đó được phát triển dưới hình thức vừa tặng vừa bán. “Tức là Huawei sẽ tặng tổng đài có khả năng phục vụ 500 số, nếu muốn 1.000 số thì khách hàng phải mua thêm”. Nhờ những bước đi khôn khéo này mà những nền tảng ban đầu trong quan hệ giữa Huawei và VNPT đã được thiết lập.
Cũng phải nói thêm rằng cơ hội cho sự phát triển của Huawei một phần đến từ chính các đối thủ của nó. Theo giới chuyên môn, các công ty Ericsson, Alcatel, Nokia, Siemens, Motorola dường như đã có một thỏa thuận ngầm trong việc bắt tay giữ giá khiến cho trong suốt mười năm từ 1995-2005 giá thiết bị hạ tầng viễn thông ở Việt Nam hầu như không giảm. Mọi chuyện chỉ bắt đầu rục rịch thay đổi từ 2005 với vai trò của Huawei.
“Chó sói” Huawei tràn ngập
Theo báo cáo của Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam công bố tháng 4.2013, có tới 6/7 hãng viễn thông ở Việt Nam đang sử dụng thiết bị công nghệ của Huawei và ZTE. Đặc biệt, hiện có hơn 30.000 trạm thu phát sóng (BTS) của các nhà mạng Việt Nam sử dụng thiết bị của hai tập đoàn Trung Quốc này.
Riêng trong năm 2009, đã có hơn 5 triệu thiết bị như USB, modem, router của Huawei và ZTE đã được bán ra trên thị trường Việt Nam. Ông Trịnh Ngọc Minh, Phó chủ tịch Hiệp hội an toàn thông tin (VNISA) từng nhận xét rằng đây là mối lo về an ninh, an toàn cho viễn thông trong nước.
Theo một chuyên gia đề nghị không nêu tên, là một quốc gia có quan hệ rất nhạy cảm với Trung Quốc việc hạ tầng mạng của Việt Nam phụ thuộc lớn vào các công ty Trung Quốc như Huawei, ZTE đã đặt ra nhiều nguy cơ và thách thức cho Việt Nam. “Mạng viễn thông Việt Nam liệu có bị nghe lén, giám sát, theo dõi hoặc bị đánh sập trong trường hợp xấu? Ngoài mạng viễn thông các hệ thống khác như ngân hàng, hệ thống điện lưới quốc gia vv có nguy cơ bị tấn công hay không?”
Cho đến thời điểm hiện tại, đại diện các nhà mạng tại Việt Nam chưa từng lên tiếng về những vấn đề liên quan đến an ninh hạ tầng viễn thông xuất phát từ vấn đề thiết bị của Huawei.
Trả lời Thanh Niên Online, một chuyên gia nổi tiếng về an ninh mạng người Việt hiện đang làm việc cho Google đã dẫn chiếu một số nghiên cứu từ các đồng nghiệp cho biết các dòng thiết bị của Huawei có rất nhiều lỗ hổng sơ đẳng, rất dễ khai thác. Tuy nhiên các lỗ hổng này chưa hẳn là backdoor mà có thể do Huawei chưa quan tâm đúng mức đến các vấn đề an toàn sản phẩm. Cũng theo chuyên gia này mặc dù chưa có ai phát hiện ra backdoor trong các thiết bị của Huawei nhưng vì chất lượng sản phẩm kém, người ta vẫn không cần phải có backdoor mới hack được các thiết bị Huawei. “Hơn nữa nhìn ở một góc độ nào đó thì mỗi lỗ hổng đều có thể được xem là một backdoor do lập trình viên cố ý tạo ra. Đó là ý kiến của những người ủng hộ giả thuyết Huawei có chứa backdoor của chính phủ Trung Quốc”, chuyên gia cho biết.
Chuyên gia này cũng nhấn mạnh về trung hạn (5-10 năm) Việt Nam cần phải có được đội ngũ chuyên gia kỹ sư lành nghề. “Không có cách gì giải được bài toán an toàn thông tin mà không cần kỹ sư giỏi”. Về dài hạn (10-30 năm) thì Việt Nam cần phải giảm sự lệ thuộc công nghệ vào các nước khác, nhất là đối với các hệ thống cơ sở hạ tầng, đặc biệt quan trọng. “Bước đầu tiên mà chúng ta có thể làm là tự chủ về phần mềm, rồi sau đó tự chủ về phần cứng”, chuyên gia cho biết.
Nhiều nước “cấm cửa” Huawei
Nhờ chiêu thức giá rẻ và sự hậu thuẫn của chính quyền Trung Quốc, đến nay Huawei đã hiện diện tại khoảng 140 quốc gia. Những nghi ngờ về việc Huawei có phải là một trong những công cụ phục vụ cho mục tiêu theo dõi và đánh cắp thông tin trên toàn cầu hay không vẫn đang gây nhiều tranh cã Trong khi hiện diện và được chào đón khắp châu Phi thì tại Ấn Độ, Huawei vấp phải sự tẩy chay mạnh mẽ với cáo buộc là mối đe dọa an ninh và những hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Tháng 3.2012 Úc đã quyết định cấm Huawei tham gia đấu thầu xây dựng mạng băng thông rộng quốc gia (NBN) mới của nước này. Quyết định của Úc được đưa ra dựa trên các nghiên cứu, điều tra và kiến nghị của Cơ quan Tình báo An ninh Úc (ASIO). Sự nghi kỵ và cảnh giác lớn nhất dành cho Huawei đến từ Mỹ. Dù là một đại gia với thị phần đáng kể trên toàn cầu nhưng đến nay Huawei vẫn chưa thể ký được hợp đồng nào với các hãng viễn thông khổng lồ của Mỹ như AT&T, Sprint, T-Mobile hay Verizon. Chính giới Mỹ tin rằng Huawei là công cụ của Bắc Kinh trong cuộc chiến tình báo nhắm tới Hoa Kỳ. Tháng 10.2012 sau một năm điều tra, Ủy ban tình báo Hạ viện Hoa Kỳ cũng công bố báo cáo cho biết, có bằng chứng rằng hai tập đoàn sản xuất thiết bị viễn thông TQ là Huawei và ZTE đang trở thành hiểm họa an ninh đối với Mỹ. Chủ tịch Ủy ban Mike Rogers thậm chí kêu gọi các công ty Mỹ chấm dứt làm ăn với Huawei. Theo Chủ tịch Mike Rogers, trong suốt gần một năm điều tra, cả Huawei và ZTE đều tỏ thái độ bất hợp tác với Ủy ban Tình báo. Cơ quan này cũng cho biết họ đã nhận được những cáo buộc đáng tin cậy cho thấy Huawei có thể đã phạm tội hối lộ, tham nhũng, phân biệt đối xử và vi phạm bản quyền. Ủy ban tình báo Hạ viện Hoa Kỳ cũng đã yêu cầu Ủy ban về đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS), một hội đồng liên bộ phụ trách giám định các vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia liên quan đến các thương vụ đầu tư nước ngoài vào Mỹ do Bộ trưởng tài chính đứng đầu, phải ngăn chặn mọi vụ sáp nhập tại Mỹ liên quan đến Huawei hoặc ZTE. Trước đó vào 2011, CFIUS từng phản đối việc Huawei mua lại 3leaf, một công ty sản xuất máy chủ bị phá sản, căn cứ trên những quan ngại về an ninh. Huawei sau đó cũng đã phải từ bỏ thương vụ này. Trong cuộc phỏng vấn hồi 7.2013 với tạp chí Australian Financial Review, Michael Hayden, người từng giữ chức giám đốc Cơ quan an ninh Mỹ (NSA) (1999-2005) và giám đốc Cục tình báo trung ương Mỹ (CIA) (2006-2009) đã thẳng thừng khẳng định chuyện Huawei làm gián điệp cho Bắc Kinh là điều “không phải bàn cãi”. Theo Hayden, TQ đã tiến hành các hoạt động do thám toàn diện với phương Tây và ông này tin chắc rằng Huawei sẽ chia sẻ các thông tin họ có được với chính quyền TQ. James Lewis, một thành viên của CSIS và là cựu quan chức Bộ Ngoại giao chuyên về các rủi ro công nghệ thương mại, cho rằng các nhận xét của Hayden phản ánh quan điểm của chính phủ Mỹ. "Các quan chức trong các cơ quan tình báo Hoa Kỳ đã từng nói riêng với tôi rằng Huawei là một mối đe dọa an ninh quốc gia", Lewis cho biết. Năm 2012, Michael Maloof, nguyên chuyên gia phân tích chính sách bảo mật của Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đã cảnh báo chính quyền TQ có thể truy cập trên diện rộng đối với 80% thông tin liên lạc của thế giới. Theo chuyên gia này “năng lực” trên cho phép TQ có khả năng tiến hành hoạt động gián điệp công nghiệp từ xa và thậm chí phá hoại về mặt điện tử các cơ sở hạ tầng trọng yếu ở Hoa Kỳ và các nước công nghiệp khác. |
Trường Sơn
http://thanhnien.vn/the-gioi/cho-soi-huawei-va-nguy-co-cho-an-ninh-vien-thong-viet-nam-ky-5-cho-soi-huawei-da-cam-chan-o-viet-nam-nhu-the-nao-530912.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét