Tóm tắt bài viết

  • Đảng Cộng sản Trung Quốc đã mở đường để ông Tập Cận Bình tại chức vô thời hạn bằng việc đề nghị xóa bỏ điều khoản hiến pháp về việc giới hạn 2 nhiệm kỳ đối với chức Chủ tịch nước.
  • Nếu đề xuất được thông qua, ông Tập có thể hoàn thành kế hoạch 30 năm của mình, trong đó sẽ gia tăng quyền lực cứng của Trung Quốc, sẽ tác động mạnh mẽ đối với trật tự thế giới.
  • Ở trong nước, dự báo ông sẽ gia tăng cuộc thanh trừng các phe phái đối lập.
  • Trung Quốc
Ngày 25/2, Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã đề xuất bỏ giới hạn tối đa 2 nhiệm kỳ với chức Chủ tịch và Phó Chủ tịch nước – vốn là nguyên tắc đã được thiết lập sau thời kỳ Mao Trạch Đông.
Động thái này được giới quan sát nhìn nhận là một bước dọn đường giúp ông Tập Cận Bình có thể tiếp tục giữ cương vị sau khi nhiệm kỳ thứ hai của ông kết thúc vào năm 2023.

Đề xuất gây tranh cãi
“ĐCSTQ đã mở đường để ông Tập Cận Bình tại chức vô thời hạn bằng việc đề nghị xóa bỏ điều khoản hiến pháp về việc giới hạn 2 nhiệm kỳ đối với chức Chủ tịch nước”, Reuters bình luận.
Hiến pháp của Trung Quốc hiện nay chỉ cho phép Chủ tịch nước được tại chức không quá hai nhiệm kỳ (10 năm). Với sự thay đổi mới, nếu được thông qua, Chủ tịch Tập Cận Bình (64 tuổi), người kiêm luôn chức Tổng Bí thư đảng và Tổng Tư lệnh quân đội, sẽ có thể lãnh đạo đảng và quân đội cho đến khi qua đời.
Đề xuất mới của ĐCSTQ cũng bao gồm việc đưa tư tưởng Tập Cận Bình vào hiến pháp Trung Quốc. Trước đó, trong Đại hội 19 của ĐCSTQ hồi tháng 10 năm ngoái, tư tưởng Tập Cận Bình đã được đưa vào điều lệ đảng.
Theo kế hoạch, đề xuất này sẽ được đưa ra quốc hội thảo luận vào tháng tới, tại phiên họp đầu tiên của kỳ họp quốc hội Trung Quốc, dự kiến bắt đầu vào ngày 5/3 tới.
Đề xuất sửa đổi hiến pháp trên đã làm dấy lên nhiều tranh cãi trên mạng xã hội Trung Quốc. Một số ý kiến cho rằng cần có giới hạn cụ thể về thời gian tại nhiệm của lãnh đạo, dù có thể nhiều hơn hai nhiệm kỳ.
Thậm chí, có người còn ví ông Tập với dòng họ Kim ở Triều Tiên, khiến Bắc Kinh phải ra tay xóa các chỉ trích, chặn một số bài báo và tung ra các bài viết ca ngợi đảng, theo Reuters.
Trung Quốc
Ông Tập nay được xếp ngang hàng với các lãnh đạo quá cố Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình. (Ảnh: uhrp.org)
Trái với dư luận từ quần chúng, tất cả các cơ quan nhà nước và một số báo lớn của Trung Quốc đã lên tiếng “bảo vệ” đề xuất này.
“Trong hơn 20 năm qua, việc kết hợp vai trò lãnh đạo của ba vị trí Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ, Chủ tịch nước và Chủ tịch Quân ủy Trung ương đã được định hình và phát huy hiệu quả. Việc dỡ bỏ giới hạn hai nhiệm kỳ đối với chủ tịch nước có thể giúp duy trì hệ thống bộ ba này và tăng cường thể chế đối với vai trò lãnh đạo của đảng và nhà nước”, Thời báo Hoàn cầu viết.
Gia tăng ‘quyền lực cứng’
Trong khi đó, ông Jerome Cohan, giáo sư tại Đại học Luật New York, cho biết những nỗ lực nhằm kéo dài nhiệm kỳ của ông Tập có thể sẽ ảnh hưởng xấu đến quyền lực mềm của Trung Quốc, nhưng có thể khiến quyền lực cứng như quân sự và kinh tế với thế giới tăng lên.
“Động thái của ông Tập Cận Bình sẽ tác động mạnh mẽ đối với trật tự thế giới. Nó sẽ cho phép ông ta có nhiều không gian hành động hơn và tăng nguy cơ có thể gây ra sai lầm trong các động thái của mình đối với các vấn đề quốc tế”, ông Cohen nhận xét.
Trung Quốc
Binh sĩ Trung Quốc ở Djibouti tập bắn đạn thật. (Ảnh: Weibo)
Nếu đề xuất gỡ bỏ giới hạn nhiệm kỳ này trở thành sự thật, ông Tập Cận Bình sẽ có đủ thời gian để thực hiện kế hoạch có tầm nhìn kéo dài 30 năm của mình. Tầm nhìn của ông Tập bao gồm 2 nội dung chính làm cộng đồng quốc tế lo ngại trước sự nổi lên của Trung Quốc: Hiện đại hóa quân đội, và chương trình thương mại và cơ sở hạ tầng toàn cầu được gọi với cái tên Một Vành đai – Một Con đường.
Sức mạnh quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc đang thúc đẩy chi tiêu quốc phòng của hàng loạt các quốc gia trong khu vực, từ Nhật Bản cho đến Ấn Độ, trong khi phía bên kia eo biển Đài Loan cũng đang cảnh báo nguy cơ xung đột sẽ leo thang nếu Đại lục mở rộng các hoạt động gây căng thẳng. Trong khi đó, Australia đã thiết lập các quy định về sự hạn chế can thiệp chính trị từ các yếu tố liên quan đến Trung Quốc, còn cường quốc kinh tế khác lại hoài nghi về hiệu quả của dự án Vành đai – Con đường.
Biển Đông tiếp tục ‘dậy sóng”
Alicia Garcia Herrero, kinh tế trưởng khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của Natixis, cho biết quy mô và những ảnh hưởng mang tính lịch sử của Trung Quốc đang khiến các quốc gia trong khu vực lo ngại về nguy cơ nước này có thể đảo lộn các quy tắc đã được thiết lập từ lâu.
“Tham vọng của ông Tập là một con dao hai lưỡi. Nó phần nào mang lại lợi ích cho Trung Quốc khi duy trì sự ổn định về chế độ và sự lãnh đạo trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động. Nhưng mặt khác, nó cũng làm tăng sự nghi ngờ và thậm chí là sự sợ hãi của các nước trong khu vực và cả cộng đồng quốc tế”, ông Herrero nhận định.
Trung Quốc
Tàu tuần duyên của Trung Quốc sử dụng vòi rồng tấn công tàu Việt Nam trong vùng nước tranh chấp ở biển Đông ngày 2/5/2014. (Ảnh: Bộ Ngoại giao Việt Nam)
Theo Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), những năm gần đây Trung Quốc gia tăng củng cố chủ quyền phi pháp trên Biển Đông, trong đó có việc quân sự hóa nhiều hòn đảo nhân tạo mới, gây quan ngại đối với nhiều nước, trong đó có Việt Nam.
Ngoài ra, quốc gia này cũng tái cơ cấu quân đội, tăng chi tiêu cho quốc phòng và theo báo chí Trung Quốc, ông Tập còn từng đưa một nhân vật thân tín tới đảm nhiệm trọng trách tại một tỉnh nằm ở vị trí chiến lược giáp với Việt Nam.
Tiến sĩ Nguyễn Nhã, một người nghiên cứu về quan hệ Việt – Trung, nói với VOA: “Có ông Tập Cận Bình hay không thì vẫn có thách thức. Nhưng ông Tập Cận Bình còn giữ quyền thì thách thức nhiều hơn vì ông ấy cứng rắn”.
Hứa hẹn làn sóng thanh trừng mới
Một số nhà phân tích quốc tế cho rằng việc ĐCSTQ gỡ bỏ giới hạn nhiệm kỳ với chức Chủ tịch nước cho ông Tập Cận Bình cũng đồng nghĩa với việc tạo đà cho ông tiếp tục cuộc chiến chống tham nhũng mang tên “đả hổ, diệt ruồi”.
Dự thảo sửa đổi, đánh dấu lần sửa đổi hiến pháp thứ năm từ năm 1982, cũng cho phép thành lập một cơ quan chống tham nhũng quốc gia có thẩm quyền rộng rãi để giám sát các công chức.
Các nhà phân tích cho biết Ủy ban Giám sát quốc gia mới sẽ cung cấp cho ông Tập nhiều công cụ để nhắm mục tiêu các đối thủ và những người bị xác định là “kỳ đà cản mũi” trong việc thực thi các chính sách của ông, đặc biệt là ở các cấp thấp hơn của chính phủ.
Trung Quốc
Cuộc chiến đả hổ diệt ruồi của ông Tập hứa hẹn sẽ sang giai đoạn mới khốc liệt hơn.
Hơn 5 năm nắm giữ quyền lực, ông Tập đã giám sát một cuộc chiến chống tham nhũng mạnh mẽ. Đây được xem là một nỗ lực tái cơ cấu khốc liệt trong đảng, bao gồm cả việc lật đổ những nhà lãnh đạo cấp cao, vốn được xem là không thể đụng đến.
Cuộc chiến này hầu hết nhắm đến phe cánh của của cựu Tổng bí thư Giang Trạch Dân. Ông Giang và các tay chân của mình đã tạo thành một phe đối lập, mâu thuẫn với Chủ tịch Trung Quốc hiện nay Tập Cận Bình.
Rất nhiều các quan chức cao cấp, là đồng minh thân cận của ông Giang, đã bị thanh trừngtrong chiến dịch chống tham nhũng ‘đả hổ, diệt ruồi’ của Chủ tịch Tập Cận Bình, kể từ khi ông Tập lên nắm quyền vào tháng 11/2012.
Ông Tập cũng có một số tín hiệu cho thấy dường như ông không muốn tiếp tục di họa bị lên án toàn cầu mà ông Giang để lại: Cuộc đàn áp đối với những người tập Pháp Luân Công, môn khí công ôn hòa giúp nâng cao đạo đức và sức khỏe dựa trên nguyên lý Chân – Thiện – Nhẫn.
Trong một bộ phim chính luận được công bố vào tháng 8 năm 2017, ông Tập được cho là có bài phát biểu vào đúng ngày kỷ niệm bắt đầu cuộc đàn áp Pháp Luân Công 20/7. “Đừng thấy anh hôm nay thoải mái vui vẻ, cẩn thận sau này phải thanh toán… Trên đầu 3 thước có thần minh, nhất định phải có lòng kính sợ”, ông Tập phát biểu tại một hội nghị công tác chính trị, pháp luật của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
(“Thần minh” là tên gọi chung cho tất cả các Thần linh trong trời đất)
Để tiếp tục cuộc chiến loại bỏ các thành viên phe đối lập và củng cố quyền lực, có nhiều dấu hiệu cho thấy ông Tập đang tìm cách giữ lại ông Vương Kỳ Sơn, đứng đầu cuộc chiến chống tham nhũng do ông Tập khởi xướng trong nhiệm kỳ vừa qua.
Ông Vương, người từng được coi là nhân vật chính trị ảnh hưởng mạnh mẽ thứ hai ở Trung Quốc sau ông Tập, đã được bầu vào Quốc hội Trung Quốc hồi tháng trước, động thái được cho là mở đường cho vị trí Phó Chủ tịch nước trong nhiệm kỳ tới.
Có thể ông Vương Kỳ Sơn sẽ không chỉ đảm nhận vai trò Phó Chủ tịch nước mà còn tiếp tục có ảnh hưởng đáng kể trong nội bộ chính trường. Tương lai chính trị của ông Vương Kỳ Sơn là trung tâm của những đồn đoán ở hậu trường Trung Quốc trong năm qua.
Thanh Hiền – Trung Dung
Xem thêm:
Chia Sẻ
247
 Từ Khóa:     Thể Loại:Góc nhìn Thế giới Hồ sơ

CLIP HAY