Trung Quốc đang có những dấu hiệu xuống nước trước quốc tế, nhưng nội bộ có lẽ lại đang rất căng thẳng.
Theo nguồn tin từ Reuters ngày 14/8 cho biết, cuộc họp để đánh giá giai đoạn đầu của Hiệp định thương mại Trung-Mỹ dự kiến ​​được tổ chức vào ngày 15/8 đã bị hoãn lại, bởi Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vẫn đang cử hành hội nghị Bắc Đới Hà. Vào thời điểm ĐCSTQ đang gặp khó khăn cả trong lẫn ngoài, những thông tin liên quan đến đấu đá quyền lực nội bộ ĐCSTQ càng thu hút sự chú ý quan tâm của dư luận trong và ngoài nước.

Cuộc họp Bắc Đới Hà năm nay, từ sau ngày 31/7, 7 thành viên Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị ĐCSTQ hoàn toàn biến mất, đến ngày 8/8, ông Lật Chiến Thư chủ trì cuộc họp Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc tại Bắc Kinh. Ngày 11/8, các kênh truyền thông lớn của ĐCSTQ đồng loạt đưa tin rằng ông Tập Cận Bình đã có những “chỉ thị quan trọng” trong nỗ lực ngăn chặn lãng phí thực phẩm. Ngoại giới vẫn chưa thể xác nhận được liệu cuộc họp Bắc Đới Hà đã kết thúc hay chưa, chỉ tiêu quan sát chủ yếu là ngoài ông Lật Chiến Thư ra, 6 Ủy ban Thường vụ khác đến nay vẫn chưa xuất hiện trước công chúng.
Theo thường lệ, cuộc họp Bắc Đới Hà thường được tổ chức vào cuối tháng 7 và đầu tháng 8 và kéo dài khoảng hai tuần với sự tham dự của các quan chức cấp cao hiện nhiệm và tiền nhiệm của ĐCSTQ. Hội nghị bí mật này trước nay đều đi kèm với truyền thống đấu đá quyền lực.
Ngoại giới cho rằng dưới tình hình quan hệ Mỹ-Trung đang xấu đi nhanh chóng như hiện nay, ĐCSTQ đã sử dụng cuộc họp ở Bắc Đới Hà như một cái cớ để hoãn hội nghị video với bên Mỹ. Điều này có thể cho thấy rằng các giới chức cao tầng của ĐCSTQ đang tranh luận không ngừng về nhiều vấn đề.
Hiện tại, ĐCSTQ đang bốn bề nguy khốn, chế độ này đang phải đối mặt với những rắc rối cả trong lẫn ngoài nước. Một mặt là đại dịch viêm phổi Vũ Hán bùng phát trở lại, lũ lụt tàn phá miền Bắc và miền Nam của Trung Quốc, nền kinh tế Trung Quốc đứng trước bờ vực sụp đổ, ĐCSTQ áp đặt “Luật An ninh Quốc gia” lên Hồng Kông đã kích hoạt các lệnh trừng phạt quốc tế, khiến mối quan hệ với Hoa Kỳ đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1979 đến nay. Hoa Kỳ bắt đầu kêu gọi các đồng minh của mình cùng đứng lên bao vây tiêu diệt ĐCSTQ. Gần đây, Hoa Kỳ đã cho đóng cửa lãnh sự quán ĐCSTQ ở Houston, chế tài 11 quan chức Trung Quốc và Hồng Kông; cấm TikTok và WeChat; loại trừ các công ty Trung Quốc can thiệp vào mạng lưới của Hoa Kỳ; và chỉ định “Viện Khổng Tử ở Hoa Kỳ” là sứ đoàn ngoại giao của ĐCSTQ. Ngoài ra, quan hệ Trung-Ấn tiếp tục căng thẳng, tranh chấp ở biển Đông leo thang dẫn đến những xu thế khó lường ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, chiến tranh có thể nổ ra bất cứ lúc nào.
Trong bối cảnh quốc tế bao vây, chính phủ Trung Quốc gần đây đã nhiều lần đề cập đến “tuần hoàn nội địa” của nền kinh tế Trung Quốc.
Mặc dù có tin tức rằng cuộc họp Bắc Đới Hà chưa kết thúc, nhưng kết quả liên quan đến cuộc họp đã lọt ra bên ngoài. Nó cũng có thể cho thấy rằng giới chức cao tầng ĐCSTQ đang xem xét lại chính sách ngoại giao “mô thức sói chiến” trước đó.
Đài Á Châu Tự Do ngày 10/8 cho hay, trong thời gian diễn ra cuộc họp tại Bắc Đới Hà lần này, các lãnh đạo cao nhất của ĐCSTQ chủ yếu thảo luận về tình hình kinh tế trong nước và sự phát triển của mối quan hệ Trung – Mỹ. Các quan chức cấp cao cho rằng hàn gắn quan hệ Trung – Mỹ là chìa khóa thành công trong các chính sách ngoại giao của Trung Quốc: “Quyết định cuối cùng của Hội nghị Bắc Đới Hà là chắc chắn một cách rõ ràng, duy trì tốt quan hệ với Mỹ và đưa quan hệ Trung – Mỹ về lại quỹ đạo”.
Ngày 12/8, tờ South China Morning Post dẫn nguồn tin từ nhân sĩ thạo tin cho hay, hiện tại cả Trung Quốc và Mỹ đều tăng cường hoạt động ở vùng biển tranh chấp, điều này làm tăng nguy cơ nổ súng giữa hai bên. Nhưng Bắc Kinh không muốn khiến cục diện căng thẳng leo thang. Tập Cận Bình đã hạ lệnh cho quân đội “không được nổ súng trước”.
Cùng ngày 12/8, trên Twitter mạng xã hội bên ngoài Trung Quốc lan truyền chính sách “ba mềm mỏng ba cứng rắn” của Bắc Kinh đưa ra: mềm mỏng với Hoa Kỳ, mềm mỏng với các nước phương Tây, mềm mỏng trong hành động; cứng rắn với tình thế trong nước, cứng rắn với Hồng Kông, cứng rắn trong việc tuyên truyền. Nói một cách đơn giản, nó có nghĩa là khom lưng với nước ngoài và gia tăng đàn áp trong nước.
Liệu có những thay đổi trong nhân sự cấp cao của ĐCSTQ hay không, đây là điều đang được ngoại giới quan tâm theo dõi. Trước khi cuộc họp Bắc Đới Hà diễn ra, trên mạng có lan truyền rằng các nguyên lão muốn ép Tập thoái vị và đưa ông Lý Khắc Cường ngồi vào vị trí lãnh đạo, và chỉ định ông Hồ Xuân Hoa sẽ là Tổng Bí thư kế nhiệm, nhưng dưới tình hình chính trị khép kín của ĐCSTQ, đây vẫn chỉ là những tin đồn chưa qua chứng thực.
Theo Yuan Ming Qing, SOH
Vũ Dương biên dịch