“KHI NHÀ VĂN BUỘC PHẢI CẦM BÚT THAY THẾ CHO NHÀ VIẾT SỬ THÌ ĐẤT NƯỚC ĐÓ ĐÃ BẮT ĐẦU ĐIÊU LINH”! (Sử gia Yamamoto Tatsuo Nhật Bản)
Chủ Nhật, 28 tháng 8, 2016
Một núi khó chứa hai cọp, Trung-Nhật “bên miệng hố chiến tranh”
VietTimes -- Một núi khó chứa hai cọp. Tại châu Á, việc Trung Quốc trỗi dậy gây xung đột với Nhật Bản mạnh hơn nhiều so với Mỹ, đặc biệt từ khi ông Shinzo Abe lên nắm quyền người Nhật lại tái diễn tư tưởng “đại quốc”, chuyên gia Trung Quốc nhận định.
Đoàn Thanh - /
Binh sĩ Nhật tập trận đổ bộ từ trực thăng
Quan hệ Trung – Nhật hiện đang trong tình trạng đặc biệt nhạy cảm: Đầu tháng 8/2016, Sách Trắng quốc phòng Nhật Bản cảnh cáo Trung Quốc sẽ phải trả giá đắt nếu tiếp tục “khoe cơ bắp”; trong bối cảnh Trung Quốc thường xuyên dọa nạt và xâm phạm vùng lãnh hải đang tranh chấp ở biển Hoa Đông, Nhật đã trù tính kế hoạch ngân sách quốc phòng kỷ lục lên đến khoảng 51 tỷ USD. Joyman Lee trong cuốn “Senkaku/Điếu Ngư: Quần đảo tranh chấp” từng nhận định: “Quan hệ Trung – Nhật giống như một trái bom nổ chậm”.
Gần đây, tổ chức nghiên cứu chiến lược Rand đưa ra báo cáo đáng lo ngại cảnh báo về nguy cơ cuộc chiến tranh Trung – Mỹ. Không thể phủ nhận thực tế xung đột Trung – Mỹ đang leo thang, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Tuy nhiên có quan điểm cho rằng nếu phải so sánh thì quan hệ căng thẳng Trung – Nhật hiện nay tiềm ẩn nguy cơ leo thang chiến tranh mạnh mẽ hơn so với quan hệ Trung – Mỹ. Quan điểm này càng đáng chú ý trước thông tin Nhật đang chuẩn bị cho kế hoạch ngân sách quốc phòng kỷ lục lên đến 5,16 nghìn tỷ yên (khoảng 51 tỷ USD) vào năm 2017 (xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa PAC-3 cùng hệ thống tên lửa chung với Mỹ, máy bay tàng hình F-35...) nhằm chuẩn bị trước các đe dọa từ Trung Quốc cũng như Triều Tiên.
Trên Apple Daily (Hong Kong), tác giả Vương Đan có bài phân tích so sánh nhằm chứng minh cho luận điểm nêu trên. Theo đó, trước quan điểm về khả năng xảy ra cuộc chiến tranh Trung – Mỹ, tác giả đưa ra ba luận điểm phản bác:
1- Nếu quan hệ Trung – Mỹ leo thang thành chiến tranh sẽ rất nguy hiểm, vì có thể dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ ba khi các phe phái khác nhau trên thế giới bị cuốn vào, khi đó cái giả phải trả ngoài sức chịu đựng của bất kỳ quốc gia nào. Điển hình như trong thời chiến tranh lạnh Xô – Mỹ kéo dài, khi đó hai bên luôn hò hét dọa nạt nhau nhưng cuối cùng vẫn không bên nào dám động thủ, vì suy tính đến cái giá phải trả quá khủng khiếp nếu xảy ra cuộc chiến;
2- Tuy người Mỹ muốn cản trở Trung Quốc nổi dậy nhưng suy cho cùng thì Mỹ không xung đột trực tiếp về chủ quyền và lãnh thổ với Trung Quốc, vì thế quan điểm Mỹ đơn thuần giúp trợ oai cho các nước thuyết phục hơn nhiều quan điểm cho rằng Mỹ sẽ đích thân khai chiến với Trung Quốc;
3- Quan hệ thương mại giữa Trung – Mỹ hiện rất lớn và chặt chẽ, xảy ra chiến tranh sẽ làm tình hình kinh tế của cả hai bên đều thiệt hại nghiêm trọng.
Và khả năng leo thang thành chiến tranh trong xung đột Trung - Nhật mạnh mẽ hơn vì những nguyên nhân:
1. Giữa Trung Quốc và Nhật có nhiều ân oán, vì thế mức độ ủng hộ cuộc chiến của người dân hai nước mạnh hơn nhiều so với Trung – Mỹ.
Chiến hạm hải quân Nhật Bản thao diễn trên biển
Thủy quân lục chiến Nhật tập trận đổ bộ
Chiến đấu cơ của lực lượng không quân Nhật Bản
2. Một núi khó chứa hai cọp. Tại châu Á, việc Trung Quốc trỗi dậy gây xung đột với Nhật Bản mạnh hơn nhiều so với Mỹ, đặc biệt từ khi ông Abe lên nắm quyền người Nhật lại tái diễn tư tưởng “đại quốc”, tâm lý xã hội ức chế tích lũy đã lâu kể từ sau Thế chiến thứ Hai có dịp bùng lên, trong đó đối tượng chính nhắm vào là Trung Quốc.
3. Nền kinh tế Nhật có xu hướng hướng nội, ngoại thương với Trung Quốc tuy lớn nhưng không rắc rối, gắn kết phức tạp với lợi ích chính trị như giữa Trung – Mỹ.
4. Giữa Trung Quốc và Nhật có xung đột lợi ích trực tiếp trong vấn đề đảo Điếu Ngư. Ngày 5/8 vừa qua khi tàu cảnh sát biển và tàu cá Trung Quốc cùng xâm phạm khu vực 12 hải lý tại đảo tranh chấp Điếu Ngư thì Nhật tức tốc triệu tập Đại sứ Trung Quốc trú tại Nhật để phản đối, chính quyền Trung Quốc đáp trả bằng cách điều thêm tàu cảnh sát biển và tàu cá xâm nhập khiến người Nhật càng thêm tức giận. Có thể thấy, căng thẳng Trung – Nhật luôn thường trực và nghiêm trọng hơn so với Trung – Mỹ.
Ngoài những phân tích trên, giới quan sát còn chỉ ra còn có 5 lý do quan trọng khiến nguy cơ leo thang thành chiến tranh giữa Trung Quốc và Nhật Bản luôn thường trực trong bối cảnh lịch sử hiện nay:
Thứ nhất, tình trạng chủ nghĩa dân tộc cực đoan ở Trung Quốc hiện đang lên cao là một thực tế, trong tình huống xấu nhất thì chiến tranh trở thành lựa chọn duy nhất để chính quyền Tập Cận Bình trấn an được lòng dân và phòng ngừa những phản kháng trong nội bộ, vì gia cố ổn định nền chính trị tập trung quyền lực là mục tiêu hàng đầu của chế độ;
Thứ hai, dư luận trong nước Nhật cũng ngày càng tỏ ra cứng rắn, xu thế ghét Trung Quốc đang lên cao, sau khi sửa Hiến pháp thì chủ nghĩa quân phiệt Nhật sẽ như diều gặp gió và có thể gây áp lực lớn đối với chính phủ Nhật (Điều 9 Hiến pháp Nhật Bản do Mỹ soạn thảo sau Thế chiến thứ Hai quy định Nhật từ bỏ dùng chiến tranh giải quyết tranh chấp được ông Abe cho rằng không còn phù hợp tình hình hiện tại);
Thứ ba, thái độ của Mỹ là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất. Có thể Mỹ không trực tiếp có hành động quân sự với Trung Quốc mà thay vào đó sẽ khích lệ hoặc đứng sau hối thúc một nước nào đó ở Đông Á trực tiếp đối đầu với Trung Quốc, vì đây là cách phù hợp lợi ích của Mỹ, và nước này không ai khác ngoài Nhật Bản;
Thứ tư, tại Đông Á còn có nhân tố gây rối khó lường là Triều Tiên. Trong trường hợp xấu nhất, nếu lãnh đạo nước này bị uy hiếp mạnh do bất ổn chính trị nội bộ thì rất nhiều khả năng sẽ toan tính hành động quân sự, dĩ nhiên Nhật Bản sẽ phản công lại, và Trung Quốc rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan.
Chiến đấu cơ Su-27 của không quân Trung Quốc
Trung Quốc ráo riết thiết lập cụm tác chiến tàu sân bay rập khuôn mô hình Mỹ
Thứ năm, tranh chấp biển Hoa Đông giữa Trung Quốc và Nhật Bản đặc biệt mạnh mẽ vì vấn đề năng lượng. Khi nguy cơ năng lượng bùng phát thì cuộc chiến tranh vì vấn đề năng lượng Trung – Nhật sẽ hiện hữu rõ ràng.
Từ những nguyên nhân trên, quan điểm cho rằng chiến tranh Trung – Nhật là tất yếu trong bối cảnh chính trị quốc tế hiện nay không phải không có cơ sở. Vào năm 2011, trong bài viết “Senkaku/Điếu Ngư: Quần đảo tranh chấp” đăng trên tạp chí History Today, nhà nghiên cứu Joyman Lee cũng đã có nhận định: “Sự tranh chấp chủ quyền tại quần đảo này sớm muộn sẽ xảy ra, giống như một trái bom nổ chậm, do nó gắn với những quyền lợi to lớn”.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Tomomi Inada (trái) hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Úc Marise Payne ngày 25.8 tại Tokyo - Ảnh: Kyodo
Ngày 25.8, Bộ trưởng Quốc phòng của hai nước Nhật và Úc đã đồng ý tăng cường hợp tác an ninh trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có nhiều hành động căng thẳng trên biển và CHDCND Triều Tiên tiếp tục bắn thử tên lửa đạn đạo.
Ngay từ đầu cuộc hội đàm diễn ra tại Tokyo, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Tomomi Inada đã thông báo Thủ tướng Shinzo Abe chỉ thị cho bà phải thúc đẩy hợp tác quốc phòng giữa Nhật và Úc. Bà Inada khẳng định: “Tôi muốn đào sâu hơn nữa quan hệ giữa hai nước”.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Marise Payne nhấn mạnh trong bối cảnh các thách thức an ninh trong khu vực đang nổi lên thì hợp tác giữa Nhật và Úc là rất quan trọng.
Trong thời gian gần đây, ngoài Trung Quốc gia tăng các hoạt động quân sự gây căng thẳng ở Biển Đông và nhiều lần đưa tàu xâm nhập trái phép vào vùng biển thuộc quần đảo Senkaku do Nhật kiểm soát, CHDCND Triều Tiên cũng đã tiếp tục phóng thử tên lửa đạn đạo.
Mới đây nhất vào sáng 24.8, Triều Tiên đã bắn thử một tên lửa đạn đạo mang tên Pukguksong từ tàu ngầm. Tên lửa bay xa 500km trước khi rơi vào vùng nhận dạng phòng không của Nhật.
Cuộc hội đàm giữa hai bộ trưởng Quốc phòng Nhật và Úc ngày 25.8 - Ảnh: Kyodo
Trong cuộc hội đàm ngày 25.8, hai bộ trưởng Quốc phòng Nhật và Úc nhất trí tăng cường hợp tác quốc phòng bằng các cuộc tập trận chung và cùng phản đối bất cứ hành động nào gây leo thang căng thẳng.
Ngoài ra, hai bộ trưởng cũng xác nhận Nhật và Úc có kế hoạch tổ chức các cuộc hội đàm “2+2” với sự tham gia giữa Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng Ngoại giao của hai nước vào cuối năm nay.
Trước đây vào tháng 11.2015, Nhật - Úc đã từng tổ chức các cuộc hội đàm về an ninh tương tự.
Trung Quốc muốn “thảo luận chân tình” với Nhật
Cũng trong ngày 25.8, Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc đặc trách đối ngoại và vấn đề Đài Loan Dương Khiết Trì đã gặp ông Shotaro Yachi, Tổng thư ký Hội đồng An ninh quốc gia Nhật tại Bắc Kinh (Trung Quốc).
Trong cuộc gặp, ông Dương cho biết: “Tôi rất muốn có những cuộc thảo luận chân tình với ông (Shotaro Yachi) để giải quyết nhiều vấn đề trong quan hệ Trung - Nhật”.
Chuyến thăm Trung Quốc của ông Yachi nhằm chuẩn bị cho các cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 giữa Thủ tướng Shinzo Abe và Chủ tịch Tập Cận Bình vào đầu tháng 9 tới.
Vấn đề tranh chấp Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư) luôn là vấn đề gây nhức nhối trong quan hệ Trung - Nhật. Hành động ồ ạt đưa tàu cá lẫn tàu hải cảnh vào vùng biển quanh Senkaku của Trung Quốc gần đây đã làm trầm trọng hóa vấn đề và khiến quan hệ hai nước trở nên căng thẳng.
Binh sĩ Nhật tập trận đổ bộ từ trực thăng
Chiến hạm hải quân Nhật Bản thao diễn trên biển
Thủy quân lục chiến Nhật tập trận đổ bộ
Chiến đấu cơ của lực lượng không quân Nhật Bản
Chiến đấu cơ Su-27 của không quân Trung Quốc
Trung Quốc ráo riết thiết lập cụm tác chiến tàu sân bay rập khuôn mô hình Mỹ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét