BỘ TRƯỞNG PHẠM KHÔI NGUYÊN QUYẾT CHƠI CANH BẠC BAUXITE....
Phạm Viết Đào
Thứ hai ngày 1 tháng 6
năm 2009 9:48 PM
BT Phạm Khôi Nguyên quyết
chơi canh bạc bauxite tới đồng vốn NN cuối
Ông Môi trường: Quý vị đừng lo, chúng tôi sẽ chế biến
bùn đỏ thành món nhậu. Có đúng thế không anh ĐVK ?
Ông TKV: Quá đúng, thật là diệu kế...
Qua phát biểu của Bộ
trưởng Phạm Khôi Nguyên tại diễn đàn Quốc hội, cử tri hiểu được ý chí của ông
là quyết theo canh bạc bauxite cho đến đồng vốn cuối cùng của Nhà nước. Đây là
một trong những vụ việc hy hữu có sự gắn bó chặt chẽ giữa bên quản lý là Nhà
nước với TKV là nhà doanh nghiệp, theo kiểu nhất hô bá ứng.
Chúng tôi gọi đây là canh bạc, mà không ghi nhận đây là một dự án đầu tư kinh
doanh khai thác khoáng sản, bởi nếu là dự án phải có phương án kinh doanh được
lập đàng hoàng, có báo cáo khả thi, có đánh giá toàn diện xong mới triển khai.
Vụ bauxite này, hiệu quả thế nào thì phải làm mới biết – như lời ông Đoàn Văn
Kiển. Ông Kiển còn công khai cho biết: đánh quả này thì cũng chỉ đảm bảo là 5
ăn 5 thua!
Đối với bóng đá, khi đã vào vòng bảng, cho dù biết thua cũng phải đá, vì bỏ
cuộc sẽ bị phạt. Nhưng trong hoạt động kinh doanh, chẳng ai bỏ vốn ra kinh
doanh để mong được hòa hay chịu lỗ. Một phương án kinh doanh khả thi được chấp
nhận, thì hiệu quả kinh tế bao giờ cũng được đặt lên hàng đầu. Tiếp đó, các vấn
đề khác mới tiếp tục bỏ lên bàn cân để cân đo đong đếm, sao cho tất cả đều ổn,
mới làm.
Đằng này, ông Kiển làm ăn theo kiểu bác thằng bần! Tim đen của TKV thì hàng
trăm bài báo của các nhà khoa học đã vạch và đã chứng minh bằng số liệu hẳn
hoi. Thế còn Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên, trong vụ này sao lại hăng say làm
vậy?
Có các khả năng sau đây:
1/ Ông là người thừa hành. Chính phủ quyết và hô rồi, ông chỉ còn việc vác búa
xông lên, không thể nói khác, không thể làm khác. Tình thế của ông lúc này là
hô thật to và nướng quân vô tội vạ để bảo toàn ghế cho ông. Quân trong trường
hợp này là đồng vốn của Nhà nước, chú thích của tác giả cho rõ nghĩa, chứ không
viết kiểu 50/50 như ông Kiển ở TKV! Dư luận không ngạc nhiên khi ông đặt vấn đề
yêu cầu TKV tăng vốn đầu tư.
2/ Nếu mất hay lỗ, thì đó là vốn nhà nước chứ ông có bỏ ra đâu mà sợ. Ông không
hăng hái xông lên bây giờ có khi ông mất ghế. Ông yêu cầu TKV dốc thêm vốn
liếng ra cho ông chơi canh bạc này, để ông được chơi, để ông bảo toàn chiếc ghế
nhất thời của ông
Khốn khổ ở chỗ, vốn liếng của TKV là tiền của dân nhờ ông Nhà nước giữ hộ!
Ông Bộ trưởng Nguyên khẳng định: Nước và bùn thải từ khâu tuyển quặng sẽ được
thu hồi, không đổ xuống phía hạ lưu như các nhà khoa học lo lắng. Riêng bùn đỏ,
bộ đã yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp than và khoáng sản VN (TKV) bổ sung thiết kế
lớp đáy hồ chứa để chống thẩm thấu và nâng khả năng kháng động đất từ cấp 5 lên
cấp 7, bổ sung thiết bị quan trắc tự động...
Thưa ông Phạm Khôi Nguyên, xin ông cho biết giải pháp kháng động đất từ cấp 5
lên cấp 7 cho lớp đáy hồ chứa để chống thẩm thấu thì làm thế nào? Tôi đoán chắc
ông cũng không hiểu việc này. Người ta bịp ông, ông đưa ra để thuyết phục Quốc
hội ư?
Hiện nay, người ta chỉ mới có giải pháp kháng động đất cho các công trình xây
dựng tĩnh, có kết cấu và sàn xây dựng vừa phải. Ví dụ như đập thủy điện Hòa
Bình và Sơn La đã được thiết kế để kháng chấn động đất tới cấp 8, chủ yếu là
chỗ thân đập. Một số chung cư cao tầng cũng đã được tính kháng chấn tới cấp 6,
cấp 7. Đối với đập Thủy điện Hòa Bình và Sơn La, để kháng chấn, người ta phải
ép sâu hàng trăm mét cọc bê tông xuống. Còn đối với các khu nhà chung cư cao
tầng, để kháng chấn, người ta cũng phải ép cọc bê tông sâu hàng chục mét, sau
đó đổ móng bè giằng móng và nhiều thao tác kỹ thuật khác rồi mới xây công trình
lên.
Ông đã bị chúng nó lừa rồi, ông Bộ trưởng ơi!
Đối với hồ chứa bùn đỏ rộng hàng trăm ha, ngang với diện tích của cả một quận
nội thành, thế mà nói sẽ thiết kế, xây dựng để nó có khả năng kháng chấn cấp 5
tới cấp 7! Có mà nằm mơ.
Tất nhiên, nếu muốn vẫn có thể làm, tức là phải ép cọc bê tông, đổ móng bè...
Còn với 60 cm đất sét với một lớp vải chống thấm như TKV trình bày trên VTV,
thì xin lỗi, làm sao mà kháng chấn được cấp 5 đến cấp 7? Còn nếu làm đúng quy
trình, ép cọc bê tông, đổ giằng móng bè thì giá đầu tư sẽ lên bao nhiêu? Và con
số âm lù lù trong bài toán lỗ lãi còn làm sao mà dùng lời lấp liếm cho được?
Không đâu! Cùng lắm thì TKV sẽ cho thêm hai lớp vải chống thấm và tăng độ dày
của tầng đất sét cho an toàn chứ gì???
Người ta mới dùng đất sét, vải chống thấm mà giá thành theo ông Bộ trưởng Vũ
Huy Hoàng báo cáo trước Quốc hội, đã lên tới 362 USD/tấn alumin (nhôm oxit).
Trong khi đó, cũng theo báo cáo của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, giá nhôm trên thị
trường hiện nay là 1426 USD/tấn, đồng nghĩa với giá alumin sẽ tương đương là
1426 USD x 14% (lấy cao nhất) = 199,64 USD/tấn, làm tròn số là 200 USD/tấn cho
dễ nhớ.
Như vậy, hai công trình Tân Rai và Nhân Cơ, nếu theo tính toán hiện nay, đã lỗ
(362 USD – 200 USD) x 1.200.000 tấn/năm = 194,4 triệu USD/năm. Nếu tăng thêm
đầu tư và gia cố hồ chống thấm có khả năng chống cả dư chấn động đất như ông Bộ
trưởng Nguyên đề nghị, thì lỗ sẽ lớn hơn thế, lớn hơn 194,4 triệu USD/năm!
Người ta bịp Bộ trưởng để ông chiêu an Quốc hội, và cũng là để lừa lấy tiền dân
nướng vào canh bạc bauxite mà thôi. Chắc chắn TKV trong thực tế sẽ không làm
thêm gì để chống động đất. Nhưng đảm bảo, người ta sẽ quyết toán một lượng tiền
ngang với hệ thống chống động đất của đập thủy điện Sơn La, Hòa Bình cho mà
xem. Còn thua lỗ bao nhiêu, khai thác bán được bao nhiêu, đã có dân chịu. Dân
làm chủ mà! Nhân dân sẽ cố gắng trồng rau, nuôi gà, chăn lợn để góp tiền lại
cho các ông chơi canh bạc bauxite.
Về hiệu quả kinh tế, hạn chế tác hại của bùn đỏ, ông Bộ trưởng Nguyên nổ tiếp:
Gần đây các nước như Trung Quốc, Brazil hoặc Úc đã nghiên cứu và đã tạo ra công
nghệ hoàn toàn sử dụng bùn đỏ để tận thu sắt vì trong bùn đỏ này có tới 45-50%
Fe2O3 (ôxit sắt) và những loại khoáng sản khác. Chúng tôi đã cho chạy mô hình
và cơ bản đã giải quyết được”.
Cách đây 2 tháng, tôi có dịp lên công tác tại Cao Bằng theo ngả từ Lạng Sơn.
Tôi đã chứng kiến cảnh một nhà máy luyện thép đã bỏ ra hàng trăm tỷ xây dựng và
mua thiết bị về để đấy không vận hành được. Trong khi đó cách đó không xa, TKV
cũng đang ồ ạt triển khai san ủi mặt bằng rộng chừng 30-40 ha để xây dựng một
nhà máy luyện thép!
Như chúng ta biết, quặng thép Cao Bằng có hàm lượng thép cao, từ 60-70% và mỏ
lại lộ thiên, nhưng ngành luyện thép không đầu tư được. Nguyên nhân nhà máy kia
không dám hoạt động là bởi, giá quặng sắt tại Cao Bằng người ta khai thác thổ
phỉ bán cho Trung Quốc qua con đường chui đã lên đến 250 USD/tấn. Giá một tấn
than cốc là 6,5 triệu đồng/ tấn. Để luyện ra một tấn thép, giá đầu vào riêng
hai nguyên liệu chính đã lên trên 10 triệu đồng, chưa kể tiền khấu hao máy móc
và nhân công. Một nhà máy không rõ ai đầu tư, đã im ỉm khóa, không dám hoạt
động vì lẽ đó.
Anh bạn tôi cho biết, không rõ TKV lại tiếp tục xây nhà máy luyện thép tại Cao
Bằng, sẽ tính toán làm ăn như thế nào? Có khả năng sao không mua lại cái nhà
máy luyện thép đang luyện muỗi ấy?
Ông Bộ trưởng Nguyên lại tính chuyện luyện thép từ bùn đỏ ư? Ông căn cứ vào dữ
liệu từ Pháp và Trung Quốc có hàm lượng từ 45-50% để khẳng định là nên làm theo
sẽ có hiệu quả. Trữ lượng thép trong quặng lên tới 60-70% mà làm còn chưa ra
ăn, đằng này lấy bùn đỏ ra mà luyện thép, thì chỉ có mà mơ! Sao ông Bộ trưởng
Nguyên lại hay nằm mơ thế?
Canh bạc bauxite ơi!
Em đi đâu,
Về đâu?
Các ông cứ nhắm mắt làm liều, không chịu tính toán, thậm chí các ông không thèm
nghe tính toán. Vì các ông đánh bạc, chứ đâu có kinh doanh. Trong đánh bạc,
thành bại ngoài may rủi đỏ đen ra, yếu tố quyết định là: cờ gian, bạc bịp!
Bộ trưởng Nguyên cho biết: Sẽ cố gắng làm tốt nhiệm vụ của mình để làm sao mô
hình Tân Rai và Nhân Cơ sẽ là mô hình thực hiện tốt vấn đề môi trường, để sau
này tổng kết đánh giá và nhân rộng.... Cử tri có thể hiểu câu nói này của ông
Bộ Trưởng theo ý rằng, cố gắng lừa tốt vụ này để còn làm tiếp vài vụ nữa rồi về
hưu là vừa, còn tội vạ đâu có người khác gánh; nhân dân giống như đất rừng Tây
Nguyên, sẽ lãnh đủ những điều mà các ông đang sử dụng nó làm chiếu bạc...
Chính lúc này chúng tôi lại muốn mượn lại câu nói của nhà báo Tiệp Khăc nổi
tiếng Fuxic: Hỡi các đại biểu Quốc hội, hỡi cử tri, hãy cảnh giác với những lời
có cánh, những luận chứng có cánh được phát ra từ miệng lưỡi của những con
người như ông Phạm Khôi Nguyên – Bộ Trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Lê
Dương Quang – Thứ trưởng Bộ Công thương, ông Đoàn Văn Kiển – Chủ tịch Tập đoàn
Than và Khoáng sản Việt Nam!
P.V.Đ
(Nguồn: www.vn.myblog.yahoo.com/phamvietdaonv+
http://trannhuong.net/tin-tuc-1462/bo-truong-pham-khoi-nguyen-quyet-choi-canh-bac-bauxite.vhtm
Trannhuong.com)
Chúng tôi gọi đây là canh bạc, mà không ghi nhận đây là một dự án đầu tư kinh doanh khai thác khoáng sản, bởi nếu là dự án phải có phương án kinh doanh được lập đàng hoàng, có báo cáo khả thi, có đánh giá toàn diện xong mới triển khai. Vụ bauxite này, hiệu quả thế nào thì phải làm mới biết – như lời ông Đoàn Văn Kiển. Ông Kiển còn công khai cho biết: đánh quả này thì cũng chỉ đảm bảo là 5 ăn 5 thua!
Đối với bóng đá, khi đã vào vòng bảng, cho dù biết thua cũng phải đá, vì bỏ cuộc sẽ bị phạt. Nhưng trong hoạt động kinh doanh, chẳng ai bỏ vốn ra kinh doanh để mong được hòa hay chịu lỗ. Một phương án kinh doanh khả thi được chấp nhận, thì hiệu quả kinh tế bao giờ cũng được đặt lên hàng đầu. Tiếp đó, các vấn đề khác mới tiếp tục bỏ lên bàn cân để cân đo đong đếm, sao cho tất cả đều ổn, mới làm.
Đằng này, ông Kiển làm ăn theo kiểu bác thằng bần! Tim đen của TKV thì hàng trăm bài báo của các nhà khoa học đã vạch và đã chứng minh bằng số liệu hẳn hoi. Thế còn Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên, trong vụ này sao lại hăng say làm vậy?
Có các khả năng sau đây:
1/ Ông là người thừa hành. Chính phủ quyết và hô rồi, ông chỉ còn việc vác búa xông lên, không thể nói khác, không thể làm khác. Tình thế của ông lúc này là hô thật to và nướng quân vô tội vạ để bảo toàn ghế cho ông. Quân trong trường hợp này là đồng vốn của Nhà nước, chú thích của tác giả cho rõ nghĩa, chứ không viết kiểu 50/50 như ông Kiển ở TKV! Dư luận không ngạc nhiên khi ông đặt vấn đề yêu cầu TKV tăng vốn đầu tư.
2/ Nếu mất hay lỗ, thì đó là vốn nhà nước chứ ông có bỏ ra đâu mà sợ. Ông không hăng hái xông lên bây giờ có khi ông mất ghế. Ông yêu cầu TKV dốc thêm vốn liếng ra cho ông chơi canh bạc này, để ông được chơi, để ông bảo toàn chiếc ghế nhất thời của ông
Khốn khổ ở chỗ, vốn liếng của TKV là tiền của dân nhờ ông Nhà nước giữ hộ!
Ông Bộ trưởng Nguyên khẳng định: Nước và bùn thải từ khâu tuyển quặng sẽ được thu hồi, không đổ xuống phía hạ lưu như các nhà khoa học lo lắng. Riêng bùn đỏ, bộ đã yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp than và khoáng sản VN (TKV) bổ sung thiết kế lớp đáy hồ chứa để chống thẩm thấu và nâng khả năng kháng động đất từ cấp 5 lên cấp 7, bổ sung thiết bị quan trắc tự động...
Thưa ông Phạm Khôi Nguyên, xin ông cho biết giải pháp kháng động đất từ cấp 5 lên cấp 7 cho lớp đáy hồ chứa để chống thẩm thấu thì làm thế nào? Tôi đoán chắc ông cũng không hiểu việc này. Người ta bịp ông, ông đưa ra để thuyết phục Quốc hội ư?
Hiện nay, người ta chỉ mới có giải pháp kháng động đất cho các công trình xây dựng tĩnh, có kết cấu và sàn xây dựng vừa phải. Ví dụ như đập thủy điện Hòa Bình và Sơn La đã được thiết kế để kháng chấn động đất tới cấp 8, chủ yếu là chỗ thân đập. Một số chung cư cao tầng cũng đã được tính kháng chấn tới cấp 6, cấp 7. Đối với đập Thủy điện Hòa Bình và Sơn La, để kháng chấn, người ta phải ép sâu hàng trăm mét cọc bê tông xuống. Còn đối với các khu nhà chung cư cao tầng, để kháng chấn, người ta cũng phải ép cọc bê tông sâu hàng chục mét, sau đó đổ móng bè giằng móng và nhiều thao tác kỹ thuật khác rồi mới xây công trình lên.
Ông đã bị chúng nó lừa rồi, ông Bộ trưởng ơi!
Đối với hồ chứa bùn đỏ rộng hàng trăm ha, ngang với diện tích của cả một quận nội thành, thế mà nói sẽ thiết kế, xây dựng để nó có khả năng kháng chấn cấp 5 tới cấp 7! Có mà nằm mơ.
Tất nhiên, nếu muốn vẫn có thể làm, tức là phải ép cọc bê tông, đổ móng bè... Còn với 60 cm đất sét với một lớp vải chống thấm như TKV trình bày trên VTV, thì xin lỗi, làm sao mà kháng chấn được cấp 5 đến cấp 7? Còn nếu làm đúng quy trình, ép cọc bê tông, đổ giằng móng bè thì giá đầu tư sẽ lên bao nhiêu? Và con số âm lù lù trong bài toán lỗ lãi còn làm sao mà dùng lời lấp liếm cho được? Không đâu! Cùng lắm thì TKV sẽ cho thêm hai lớp vải chống thấm và tăng độ dày của tầng đất sét cho an toàn chứ gì???
Người ta mới dùng đất sét, vải chống thấm mà giá thành theo ông Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng báo cáo trước Quốc hội, đã lên tới 362 USD/tấn alumin (nhôm oxit). Trong khi đó, cũng theo báo cáo của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, giá nhôm trên thị trường hiện nay là 1426 USD/tấn, đồng nghĩa với giá alumin sẽ tương đương là 1426 USD x 14% (lấy cao nhất) = 199,64 USD/tấn, làm tròn số là 200 USD/tấn cho dễ nhớ.
Như vậy, hai công trình Tân Rai và Nhân Cơ, nếu theo tính toán hiện nay, đã lỗ (362 USD – 200 USD) x 1.200.000 tấn/năm = 194,4 triệu USD/năm. Nếu tăng thêm đầu tư và gia cố hồ chống thấm có khả năng chống cả dư chấn động đất như ông Bộ trưởng Nguyên đề nghị, thì lỗ sẽ lớn hơn thế, lớn hơn 194,4 triệu USD/năm!
Người ta bịp Bộ trưởng để ông chiêu an Quốc hội, và cũng là để lừa lấy tiền dân nướng vào canh bạc bauxite mà thôi. Chắc chắn TKV trong thực tế sẽ không làm thêm gì để chống động đất. Nhưng đảm bảo, người ta sẽ quyết toán một lượng tiền ngang với hệ thống chống động đất của đập thủy điện Sơn La, Hòa Bình cho mà xem. Còn thua lỗ bao nhiêu, khai thác bán được bao nhiêu, đã có dân chịu. Dân làm chủ mà! Nhân dân sẽ cố gắng trồng rau, nuôi gà, chăn lợn để góp tiền lại cho các ông chơi canh bạc bauxite.
Về hiệu quả kinh tế, hạn chế tác hại của bùn đỏ, ông Bộ trưởng Nguyên nổ tiếp: Gần đây các nước như Trung Quốc, Brazil hoặc Úc đã nghiên cứu và đã tạo ra công nghệ hoàn toàn sử dụng bùn đỏ để tận thu sắt vì trong bùn đỏ này có tới 45-50% Fe2O3 (ôxit sắt) và những loại khoáng sản khác. Chúng tôi đã cho chạy mô hình và cơ bản đã giải quyết được”.
Cách đây 2 tháng, tôi có dịp lên công tác tại Cao Bằng theo ngả từ Lạng Sơn. Tôi đã chứng kiến cảnh một nhà máy luyện thép đã bỏ ra hàng trăm tỷ xây dựng và mua thiết bị về để đấy không vận hành được. Trong khi đó cách đó không xa, TKV cũng đang ồ ạt triển khai san ủi mặt bằng rộng chừng 30-40 ha để xây dựng một nhà máy luyện thép!
Như chúng ta biết, quặng thép Cao Bằng có hàm lượng thép cao, từ 60-70% và mỏ lại lộ thiên, nhưng ngành luyện thép không đầu tư được. Nguyên nhân nhà máy kia không dám hoạt động là bởi, giá quặng sắt tại Cao Bằng người ta khai thác thổ phỉ bán cho Trung Quốc qua con đường chui đã lên đến 250 USD/tấn. Giá một tấn than cốc là 6,5 triệu đồng/ tấn. Để luyện ra một tấn thép, giá đầu vào riêng hai nguyên liệu chính đã lên trên 10 triệu đồng, chưa kể tiền khấu hao máy móc và nhân công. Một nhà máy không rõ ai đầu tư, đã im ỉm khóa, không dám hoạt động vì lẽ đó.
Anh bạn tôi cho biết, không rõ TKV lại tiếp tục xây nhà máy luyện thép tại Cao Bằng, sẽ tính toán làm ăn như thế nào? Có khả năng sao không mua lại cái nhà máy luyện thép đang luyện muỗi ấy?
Ông Bộ trưởng Nguyên lại tính chuyện luyện thép từ bùn đỏ ư? Ông căn cứ vào dữ liệu từ Pháp và Trung Quốc có hàm lượng từ 45-50% để khẳng định là nên làm theo sẽ có hiệu quả. Trữ lượng thép trong quặng lên tới 60-70% mà làm còn chưa ra ăn, đằng này lấy bùn đỏ ra mà luyện thép, thì chỉ có mà mơ! Sao ông Bộ trưởng Nguyên lại hay nằm mơ thế?
Canh bạc bauxite ơi!
Em đi đâu,
Về đâu?
Các ông cứ nhắm mắt làm liều, không chịu tính toán, thậm chí các ông không thèm nghe tính toán. Vì các ông đánh bạc, chứ đâu có kinh doanh. Trong đánh bạc, thành bại ngoài may rủi đỏ đen ra, yếu tố quyết định là: cờ gian, bạc bịp!
Bộ trưởng Nguyên cho biết: Sẽ cố gắng làm tốt nhiệm vụ của mình để làm sao mô hình Tân Rai và Nhân Cơ sẽ là mô hình thực hiện tốt vấn đề môi trường, để sau này tổng kết đánh giá và nhân rộng.... Cử tri có thể hiểu câu nói này của ông Bộ Trưởng theo ý rằng, cố gắng lừa tốt vụ này để còn làm tiếp vài vụ nữa rồi về hưu là vừa, còn tội vạ đâu có người khác gánh; nhân dân giống như đất rừng Tây Nguyên, sẽ lãnh đủ những điều mà các ông đang sử dụng nó làm chiếu bạc...
Chính lúc này chúng tôi lại muốn mượn lại câu nói của nhà báo Tiệp Khăc nổi tiếng Fuxic: Hỡi các đại biểu Quốc hội, hỡi cử tri, hãy cảnh giác với những lời có cánh, những luận chứng có cánh được phát ra từ miệng lưỡi của những con người như ông Phạm Khôi Nguyên – Bộ Trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Lê Dương Quang – Thứ trưởng Bộ Công thương, ông Đoàn Văn Kiển – Chủ tịch Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam!
P.V.Đ
(Nguồn: www.vn.myblog.yahoo.com/phamvietdaonv+
Quy hoạch khai thác bauxite: Câu hỏi lớn chờ TKV trả lời
(Doanh nghiệp) – Theo chuyên gia, cần đánh giá lại trữ lượng quặng bauxite của Việt Nam, phải đảm bảo khi khai thác có lãi thì mới làm.
Đừng làm ngược
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa yêu cầu Bộ Công thương chỉ đạo Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) tổ chức đánh giá, tổng kết việc thực hiện hai dự án khai thác bauxite, sản xuất alumin Nhân Cơ (Đắk Nông), Tân Rai (Lâm Đồng).
Trên cơ sở đánh giá hiệu quả của hai dự án, phối hợp với các bộ, địa phương nghiên cứu xây dựng đề án quy hoạch tổng thể khai thác, chế biến quặng bauxite và xây dựng ngành công nghiệp alumin-nhôm ở khu vực, báo cáo Chính phủ xem xét, trình Bộ Chính trị.
Hiệu quả và trình độ công nghệ sản xuất là vấn đề được đặt ra đối với hai dự án bauxite ở Tây Nguyên
Trao đổi với Đất Việt, hai chuyên gia về địa chất và khoáng sản là PGS.TS Nguyễn Xuân Khiển và PGS.TS Nguyễn Văn Phổ đều nhận định, yêu cầu của Chính phủ đối với TKV là đúng đắn để đánh giá trung thực và khách quan hiệu quả của hai dự án quan trọng này.
PGS.TS Nguyễn Văn Phổ cho rằng, trước khi xây dựng quy hoạch khai thác, chế biến quặng bauxite, TKV phải trả lời được câu hỏi: Trữ lượng quặng bauxite ở Việt Nam thế nào? Nếu khẳng định được đó là mỏ quặng thì khi khai thác phải có lãi, còn nếu không thì đừng làm.
Từ năm 1984, PGS Phổ đã bảo vệ luận án về boxit của Việt Nam tại Nga. Theo lời ông kể, khi ấy, ông đã nhận được câu hỏi từ hội đồng: Bauxite của Việt Nam có hàm lượng thấp hơn hẳn thế giới, vậy khai thác thế nào?
“Lúc đó tôi trả lời rằng: Việc khai thác phải tính đến hiệu quả kinh tế giữa cao su, cà phê và bauxite thì bấy giờ mới làm và hội đồng đã tán thành câu trả lời này.
Khi hai nhà máy Tân Rai và Nhân Cơ được xây dựng, tôi đã cảnh báo rằng khó có thể đạt được hiệu quả kinh tế vì hàm lượng bauxite ở Việt Nam thấp, đã thế lại phải trải qua quá trình rửa quặng để cho bằng với quặng của thế giới. Nếu làm khô thì ảnh hưởng đến môi trường, còn dùng nước cũng tốn vô cùng, mà Tây Nguyên xưa nay chưa bao giờ dồi dào nước.
Tất cả quá trình này rất tốn kém và đòi hỏi công nghệ cao. Thế nhưng Việt Nam lại sử dụng công nghệ Trung Quốc, cho nên khai thác bauxite ở Việt Nam khó có thể thành công”, PGS.TS Nguyễn Văn Phổ nói.
Vị chuyên gia này nhấn mạnh, việc TKV cần làm đầu tiên trước khi xây dựng quy hoạch khai thác bauxite là phải định nghĩa lại thế nào là mỏ quặng.
“Như đã nói, hàm lượng bauxite ở Việt Nam thấp, có những nơi họ còn không coi đó là quặng nhưng Việt Nam lại đánh giá đó là quặng với trữ lượng lên đến hàng tỷ tấn.
Đã gọi là mỏ quặng thì khi khai thác phải đem lại lợi ích kinh tế. Nói cách khác, phải định nghĩa rất rõ về hiệu quả kinh tế, có lãi thì mới làm, nếu không thì bỏ bởi càng làm sẽ càng lỗ.
Thế nhưng, ở Việt Nam dường như đang làm ngược. Lâu nay người ta cứ đánh giá cái này trữ lượng thế nọ, thế kia rồi cuối cùng cứ coi đó là mỏ quặng, xông vào làm.
Một khi chưa định nghĩa được rõ ràng thì đừng bàn đến chuyện khác. TKV phải thử nghiệm, sản xuất thử xem với công nghệ mà họ sử dụng thì hiệu quả kinh tế đến đâu, đầu tư có lãi không… Còn bây giờ cứ xây nhà máy rồi đi vào sản xuất luôn, cuối cùng thiệt hại ai chịu?”, PGS Phổ chất vấn.
Lỗ rồi sao lại làm tiếp?
Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Xuân Khiển băn khoăn, những khoản lỗ lớn từ dự án bauxite ai sẽ đứng ra chịu trách nhiệm?
“Theo kết quả thanh tra của Thanh tra Bộ Tài chính đưa ra, kể từ khi dự án Tân Rai đi vào vận hành, dự án đã lỗ 3.700 tỷ đồng. Số tiền ấy liệu đã tính đến dự án cảng Kê Gà hay chưa?
Cảng Kê Gà do TKV làm chủ đầu tư, được xây dựng với mục đích nhằm vận chuyển bauxite từ Tây Nguyên xuống. Thế nhưng TKV cứ trì hoãn việc xây dựng cảng, gây thiệt hại khoảng 1.000 tỷ đồng cho các chủ đầu tư có dự án du lịch bị thu hồi. Vậy ai chịu trách nhiệm về 1.000 tỷ đồng đó?
Nếu dự án đã lỗ lớn như vậy, tại sao lại làm tiếp?”, PGS.TS Nguyễn Xuân Khiển đặt ra nhiều câu hỏi.
Trở lại với chỉ đạo của Chính phủ đối với TKV, theo PGS.TS Nguyễn Xuân Khiển, việc đánh giá, tổng kết hai dự án bauxite phải xem xét từ lúc khởi động cho tới bây giờ, kết quả ra sao? Với khoản lỗ kể trên, cần xem xét lại việc tiếp tục triển khai dự án.
Thành Luân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét