Ngày 1/8, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố áp thuế lên 300 tỷ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, đảo ngược lời ông nói sau Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Nhật Bản, bởi ông Tập không giữ lời hứa trước đó, chuyên gia Hạ Văn nhận định trên Secret China.
Mỹ sẽ áp thuế 10% đối với 300 tỷ đô la hàng nhập khẩu còn lại của Trung Quốc, bắt đầu từ 1/9 tới đây. Sau Hội nghị G20 ở Nhật Bản, Mỹ đã tuyên bố sẽ không tiếp tục tăng các biện pháp thuế quan. Theo chuyên gia Hạ Văn, quyết định áp thuế mới nhất của ông Trump không phải vì ông không giữ lời hứa mà vì Bắc Kinh đã không hành động.
“Hiện tại, các quan chức cấp cao của ĐCSTQ đang tổ chức cuộc họp ở Bắc Đới Hà, việc tăng thuế của ông Trump ‘sẽ dội một gáo nước lạnh’ bất ngờ vào Bắc Đới Hà, nhưng các lãnh đạo hàng đầu của ĐCSTQ sẽ hâm nóng bằng các ‘trò chơi thể thao’ như đâm chọc, cản trở sau lưng lẫn nhau”, ông Hạ Văn nói.
Trong một dòng thông báo tăng thuế đăng trên Twitter, ông Trump cáo buộc Bắc Kinh không giữ lời hứa về ít nhất hai điều, điều thứ nhất là mua lượng lớn nông sản của Hoa Kỳ, điều thứ hai là thực hiện các biện pháp ngừng xuất khẩu fentanyl vào Hoa Kỳ. Trung Quốc đều không thực hiện cả hai điều này. 
(Ảnh: Chụp màn hình Twitter của Tổng thống Trump)
Đích thân Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã hứa, sẽ thực hiện cả hai điều này tại hai hội nghị G20.

Ngày 29/6, trong dịp G20, ở Osaka Nhật Bản, ông Tập hứa mua lượng lớn nông sản Hoa Kỳ. Còn lời hứa cấm bán fentanyl, ông Tập nói ở G20 Argentina ngày 1/12 năm ngoái.
Ông Trump đã từng đăng tải trên Twitter đề cập tới Chủ tịch Trung Quốc: “Ông bạn Tập của tôi nói rằng ông sẽ ngừng việc bán fentanyl cho Hoa Kỳ. Điều này chưa bao giờ xảy ra, và nhiều người Mỹ tiếp tục phải chết!”.
Dù cho ông Trump gọi ông Tập là bạn, thì ông Tập đang nuốt lời. Loại hóa chất gây nghiện này đã khiến nhiều người phải chết. Chuyên gia Hạ Văn nói: “Một nhà lãnh đạo nước lớn nuốt lời trong vấn đề này, thì thực sự mất thể diện”.
Tờ báo Trung Quốc Tân Hoa Xã trong bài báo: “Tập Cận Bình và cuộc gặp của Tổng thống Mỹ vào ngày 2/12/2018″, nói rằng: “Hai bên đã đồng ý thực hiện các hành động tích cực để tăng cường hợp tác trong thực thi pháp luật và kiểm soát ma túy, bao gồm kiểm soát các chất fentanyl… Phía Trung Quốc quyết định tiến hành quản lý toàn bộ các chất fentanyl và bắt đầu điều chỉnh các quy định liên quan”.
Phó Thủ tướng Lưu Hạc, người đại diện Trung Quốc trong các cuộc đàm phán trước đây đã bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thay thế vào phút cuối, chuyên gia Hạ Văn giải thích, điều này cho thấy rằng năng lực của ông Lưu Hạc là không đủ, và Bắc Kinh không cần phải lo lắng cho thể diện của ông Lưu. Nhưng ngay cả những lời hứa của ông Tập Cận Bình không được thực hiện, đặt ra câu hỏi tại sao. Đặc biệt khi mà quyền lực của ĐCSTQ hoàn toàn tách khỏi sự giám sát của Quốc hội Trung Quốc và dư luận. 
Chuyên gia Hạ Văn đưa ra câu trả lời: Lời giải thích duy nhất là, ông Tập Cận Bình hiện tại không phải là người nắm quyền lực độc nhất. Bề ngoài, ông là chủ tịch trọn đời và ông đã cơ cấu lại quân đội, giành được sự ủng hộ của một số tướng lĩnh thuộc “triều đại trước”. Nhưng, ông Hạ nói: “Hiện tại, tâm trí của ông Tập Cận Bình vẫn chịu sự kiểm soát của hệ tư tưởng ĐCSTQ và không thể vượt qua một cái khung. Điều này dẫn đến việc Vương Hỗ Ninh và nhóm hậu trường của ông này có thể điều khiển ông Tập Cận Bình bằng hệ tư tưởng ĐCSTQ. Bề ngoài, Tập Cận Bình có sức mạnh lớn nhất, nhưng ông ta có khả năng chỉ là một người biết làm việc cho người khác. Sau vài năm tập trung quyền lực, ông ta trở thành người lao động quyền lực nhất trong lịch sử”.
Mặc dù ông Tập đưa ra 2 cam kết trong hai hội nghị G20 với ông Trump, nhưng khi quay trở về Trung Nam Hải, bị bao vây bởi các quan chức đảng xung quanh với những lý lẽ như: “Tình hình về cơ bản vẫn tốt”, “nhượng bộ trước Hoa Kỳ là một sự phản bội, đảng sẽ chết”, “giấc mơ Trung Hoa sắp trở thành hiện thực”… nên ông Tập sẽ không có động lực thực hiện lời hứa, ông Hà nhận định.
Quyết định áp thuế bất ngờ của ông Trump là sự phản ứng với sự thất hứa của ông Tập. Ngày 1/8, tổng thống Hoa Kỳ nói rằng, có thể tăng thuế lên 25% hoặc thậm chí cao hơn, ông Trump trả lời các phóng viên tại Nhà Trắng: “Mức áp thuế có thể được nâng lên theo từng giai đoạn, vì vậy chúng tôi bắt đầu ở mức 10% và có thể nâng lên vượt quá 25%”.
Tổng thống Mỹ nói: “Nhưng tất nhiên chúng tôi không mong muốn làm điều đó”.
Ông Hạ Văn đưa ra ý kiến: Trong trường hợp Bắc Kinh thất hứa rất nhiều lần, ông Trump nên hiểu ngay cả khi đạt được thỏa thuận với ĐCSTQ, thỏa thuận đó có thể bị đảo ngược bất cứ lúc nào. Do đó, mục đích chính của việc tăng thuế là đẩy chuỗi cung ứng công nghiệp ra khỏi Trung Quốc và gia tăng tốc độ hơn nữa.