Hoa Kỳ đang đối mặt với “mối đe dọa ngày càng gia tăng” từ Trung Quốc, một “cường quốc xét lại” đang quân sự hóa Biển Đông và hăm dọa các nước láng giềng bằng sức mạnh kinh tế.
Theo AFP, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đưa ra nhận định này vào thứ Sáu (19/1) khi ông trình bày tầm nhìn tương lai của Lầu Năm Góc, được nêu chi tiết trong một tài liệu gọi là chiến lược quốc phòng.
Ông Mattis nói: “Chúng ta đang đối mặt với những mối đe doạ ngày càng gia tăng từ các cường quốc xét lại (revisionist powers) như Trung Quốc và Nga, các nước đang tìm cách tạo ra một thế giới phù hợp với các mô hình độc tài của họ”.
Ông nói thêm: “Quân đội của chúng ta vẫn còn mạnh mẽ, nhưng lợi thế cạnh tranh của chúng ta đã bị xói mòn trong mọi lĩnh vực chiến đấu – trên không, đất liền, trên biển, ngoài không gian và mạng internet – nó đang liên tục bị xói mòn”.

Chiến lược của ông Mattis

Theo AFP, chiến lược quốc phòng của Lầu Năm Góc nhắm tới việc gia tăng quy mô quân đội, cải thiện khả năng sẵn sàng tác chiến và phối hợp với các đồng minh.
Bộ trưởng Mattis viết trong phần giới thiệu về bản chiến lược: “Chúng ta phải sử dụng cách tiếp cận sáng tạo, đảm bảo đầu tư lâu dài và phải tuân thủ kỷ luật khi thực thi một lực lượng Liên minh phù hợp với thời đại của chúng ta, một liên minh có khả năng cạnh tranh, dập tắt và chiến thắng trong môi trường an ninh ngày càng phức tạp này”.
Ông Elbridge Colby, Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chiến lược và phát triển lực lượng, nói với các phóng viên rằng chiến lược của ông Mattis là nhằm giải quyết tình trạng “xói mòn” về lợi thế quân sự của Mỹ.
Ông nói: “Điều mà chiến lược nhận dạng là việc Trung Quốc và Nga đang ngày càng nỗ lực phát triển khả năng quân sự của họ để thách thức những lợi thế quân sự của chúng ta”.

Vấn đề Biển Đông

Ông Mattis viết: “Trung Quốc là một đối thủ chiến lược sử dụng [sức mạnh] kinh tế mang tính chiếm đoạt để đe dọa các nước láng giềng trong khi họ tiếp tục quân sự hoá các thực thể ở Biển Đông”.
Chiến lược quốc phòng mới của Hoa Kỳ được xây dựng từ chiến lược an ninh quốc gia của Tổng thống Trump được công bố vào tháng trước, trong đó cũng nhấn mạnh vai trò của Trung Quốc và Nga trong môi trường an ninh toàn cầu.
Chiến lược an ninh của Tổng thống Trump tương phản với bầu không khí thân thiện trong chuyến thăm đầu tiên của ông tới Bắc Kinh vào tháng 11/2017, khi ông nhận được sự tiếp đón siêu trọng thị, khác biệt lớn so với người tiền nhiệm Obama.
Kể từ khi lên nắm quyền, Tổng thống Trump đã thể hiện một số động thái cứng rắn hơn ông Obama đối với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông. Tháng 7, ông phê duyệt kế hoạch một năm cho phép hải quân Mỹ tiến hành các hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông, trong khi dưới thời Obama mỗi hoạt động như vậy phải xin phép từng lượt.
Nhiều lãnh đạo hải quân Mỹ phê phán ông Obama đã không cho phép các cuộc tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông từ năm 2012 đến năm 2015, theo tạp chí Hải quân (Navy Times) của Mỹ. Trong thời gian đó, Trung Quốc ra sức xây dựng các đảo nhân tạo và lắp đặt các thiết bị quân sự, tạp chí này cho biết.
Mai Liên