Thứ Bảy, 18 tháng 3, 2017

TT Trump nói với bà Merkel: Chúng ta đều bị ông Obama “nghe lén”; Ngoại trưởng Mỹ tới thăm Trung Quốc và mang theo lời 'cảnh báo'?; Những điều mà ngoại trưởng Mỹ phải làm rõ trong chuyến đi Trung Quốc

18/03/2017 08:54

(NLĐO)- Tổng thống Donald Trump tiếp tục khẳng định “bị nghe lén” dưới thời Tổng thống Barack Obama, ông nói với Thủ tướng Đức Angela Merkel trong cuộc gặp tại Nhà Trắng hôm 17-3 rằng: “Ít nhất chúng ta cũng có điểm chung”.

Trong cuộc gặp lẽ ra đã diễn ra trong ngày 14-3 nhưng buộc phải hoãn lại tới nay do bão tuyết này, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận những vấn đề trọng tâm, bao gồm NATO và thương mại.
Thành viên NATO phải "trả phí"
Ông chủ Nhà Trắng tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ với NATO, nhưng cũng nhấn mạnh “sự cần thiết các đồng minh NATO của chúng ta chia sẻ công bằng chi phí phòng thủ”.
Tổng thống Trump và bà Merkel trong cuộc họp báo chung. Ảnh: Reuters
Tổng thống Trump và bà Merkel trong cuộc họp báo chung. Ảnh: Reuters
Đức vốn nằm trong số các thành viên NATO không đáp ứng chuẩn 2% GDP dành cho quốc phòng. Bà Merkel đã khẳng định cam kết tăng chi tiêu quốc phòng của nước này.
Về thương mại, Tổng thống Trump bày tỏ sự giận dữ với cáo buộc nước Mỹ theo đuổi “chủ nghĩa biệt lập” trong cuộc họp báo chung với bà Merkel. Ông Trump đã trả lời rằng: “Tôi không biết quý vị đọc báo nào. Nhưng tôi cho rằng đó là một ví dụ của tin giả”.
Ông nói thêm: “Tôi tin vào một chính sách thương mại cần phải được công bằng. Và nước Mỹ đã bị đối xử bất công ở nhiều quốc gia trong nhiều năm qua, điều đó phải dừng lại”.
Trong khi đó, bà Merkel vốn đi cùng nhiều lãnh đạo cấp cao từ các công ty Đức như Siemens, Schaeffler và BMW trong chuyến công du này, đã nhấn mạnh bà hi vọng Mỹ và EU sẽ tái khởi động các cuộc đàm phán về gỡ bỏ các rào cản trong thương mại trong phương.
Vấn đề nghe lén được ông chủ Nhà Trắng đề cập tới trong cuộc họp báo chung này. Theo đài BBC, lúc bấy giờ bà Merkel đã có chút biểu hiện tỏ ra bà cảm thấy kỳ quặc.
Cuộc họp báo bất ngờ đề cập tới cả vấn đề nghe lén
Cuộc họp báo bất ngờ đề cập tới cả vấn đề "nghe lén"
Ông Trump nhận được câu hỏi về phát ngôn của người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer rằng cơ quan tình báo GCHQ của Anh đã tiến hành nghe lén ông trong suốt chiến dịch bầu cử tổng thống Mỹ.
Vị tổng thống trả lời rằng ông Spicer chỉ trích dẫn một bình luận trên đài Fox TV. Ông Trump nói thêm rằng ông không thể nêu quan điểm về vấn đề này, ông khẳng định "Quý vị không nên hỏi tôi, quý vị phải hỏi đài Fox chứ”.
Đài Fox sau đó đã đưa ra một tuyên bố trên sóng nói rằng: “Fox News không biết bất cứ bằng chứng nào về bất cứ điều gì về tổng thống Mỹ bị giám sát bất cứ lúc nào, bằng bất cứ cách nào, chấm hết”.
Về vấn đề nhập cư, hai nhà lãnh đạo vẫn thể hiện những quan điểm tương đối trái ngược. Tổng thống Trump tái khẳng định quan điểm “nhập cư là một đặc ân, chứ không phải là quyền và sự an toàn của người dân luôn luôn phải đặt lên trên hết".
Nhà lãnh đạo Mỹ thậm chí đã từng chỉ trích người đồng cấp Merkel “phá hoại nước Đức bằng chính sách mở cửa đón người tị nạn” thời gian qua.
Bà Merkel "đi trên dây"
Trong khi đó, Thủ tướng Merkel nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc giải quyết tình trạng nhập cư trái phép và đương đầu với các mối đe dọa cực đoan. Bà khẳng định sự cần thiết phải có các đường biên giới quốc gia vững mạnh, song cũng chủ trương giúp đỡ người dân tại các quốc gia Bắc Phi và Trung Đông trước khi họ trở thành người tị nạn.
Tổng thống Trump và bà Merkel trong cuộc họp báo chung. Ảnh: Reuters
Tổng thống Trump và bà Merkel trong cuộc họp báo chung. Ảnh: Reuters
Theo đài BBC, bà Merkel cần đi trên “sợi dây” ngoại giao đang căng. Nữ thủ tướng phải xây dựng mối quan hệ hợp tác với ông Trump mà không hi sinh những giá trị vốn có hay làm thất vọng những người đang coi là là người bảo vệ cuối cùng những ý tưởng dân chủ của phương Tây. Cuộc gặp đầu tiên với người đứng đầu nền kinh tế số 1 thế giới của bà Merkel diễn ra khi bà Merkel chuẩn bị cho cuộc bầu cử vào cuối năm nay nhằm tìm kiếm thêm nhiệm kỳ thủ tướng thứ 4.
Riêng về vấn đề quan hệ với Nga mà giới chức Nhà Trắng trước đó tiết lộ rằng ông Trump sẽ rất muốn nghe ý kiến của bà Merkel, nữ thủ tướng Đức khẳng định quan hệ với Nga cần phải được cải thiện, nhưng tình hình tại Ukraine phải được giải quyết trước tiên.
Đỗ Quyên (Theo BBC)

Ngoại trưởng Mỹ tới thăm Trung Quốc và mang theo lời 'cảnh báo'?

Giới quan sát cho rằng, Ngoại trưởng Mỹ sẽ đến Bắc Kinh và mang theo cảnh báo nước này đang chuẩn bị gia tăng các hình phạt kinh tế lên những công ty Trung Quốc có quan hệ với Triều Tiên.

Theo CNN, các quan chức cấp cao Mỹ tiết lộ rằng, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson dự kiến sẽ bày tỏ nỗi thất vọng của Mỹ trước việc các công ty Trung Quốc đang giúp Bình Nhưỡng phát triển các chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa. Đồng thời, nhà ngoại giao Mỹ sẽ thuyết phục Trung Quốc ủng hộ nỗ lực kiềm chế Triều Tiên.
Ngoại trưởng Mỹ Tillerson.
Theo nguồn tin trên, trong chuyến thăm quốc gia cuối cùng kết thúc hành trình công du châu Á, Ngoại trưởng Mỹ sẽ thảo luận những vấn đề tồn tại lâu nay trong mối quan hệ Washington - Bắc Kinh như vấn đề trên Biển Đông, Đài Loan hay việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tới Hàn Quốc.
“Trong danh sách các vấn đề, căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên được coi là mối đe dọa quân sự toàn cầu. Trong khi đó, Trung Quốc cũng đóng vai trò là một phần vấn đề của khu vực châu Á, hơn là một giải pháp", Bruce Klingner, chuyên gia cấp cao tại viện Nghiên cứu Heritage Foundation đánh giá.
Theo chuyên gia này, Trung Quốc “hành động như luật sư đại diện cho Triều Tiên tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Tại cơ quan này, Bắc Kinh bác bỏ các chứng cứ về hành động sai trái của Triêu Tiên, họ nhấn mạnh vào những sơ hở và phản đối các biện pháp mà nhiều người cho rằng đó là giải pháp hiệu quả.
"Bất cứ lúc nào Bình Nhưỡng có động thái khiêu khích hoặc vi phạm, họ luôn đưa ra cách phản ứng trung lập, kêu gọi cả Hàn Quốc và Triều Tiên không làm leo thang căng thẳng", ông Klingner nói.
Trong khi đó, quyền phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho hay, các cuộc họp bàn giữa Ngoại trưởng Tillerson và người đồng cấp Trung Quốc liên quan đến biện pháp xử lý vấn đề Triều Tiên đang được tiến hành.
“Hai nước đang tập trung xem xét những bước tiếp theo có thể gây áp lực thực sự lên Triều Tiên. Những biện pháp này cần khiến Bình Nhưỡng cảm thấy áp lực và trả giá cho hành vi của mình”, ông Toner cho hay. Quyền phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói thêm rằng Mỹ muốn Trung Quốc hành động tích cực hơn nữa trong việc giải quyết những căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.
Hiện các quan chức Mỹ cũng tiết lộ chính quyền Donald Trump đang cân nhắc áp đặt lệnh trừng phạt lên những công ty Trung Quốc có mối liên hệ kinh tế với Triều Tiên dựa trên bằng chứng về việc họ giúp đỡ Triều Tiên nhập khẩu và xuất khẩu vũ khí.
"Chúng ta có thể tác động tới ngân hàng cũng như doanh nghiệp Trung Quốc đang làm ăn với Triều Tiên. Cách này từng phát huy hiệu quả", ông Klingner nhận định. Chuyên gia cấp cao của Heritage Foundation dẫn chứng, những năm 2000, một ngân hàng Trung Quốc phải cắt đứt mọi giao dịch với Triều Tiên nhằm tránh lệnh trừng phạt từ Mỹ.
Hồi tháng 9 năm ngoái, chính quyền Tổng thống Barack Obama cũng phạt công ty Dandong Hongxiang Trung Quốc, chuyên buôn bán máy móc thiết bị vì có liên hệ với Triều Tiên. Đây là lần đầu tiên chính quyền Obama áp trừng phạt đối với một công ty Trung Quốc vì vấn đề Triều Tiên.
Báo cáo từ Viện nghiên cứu Chính sách Asan, Hàn Quốc cho hay giao dịch thương mại hai chiều giữa công ty Dandong Hongxiang và Triều Tiên đạt hơn 530 triệu USD từ năm 2011 đến 2015.
Đáp lại, một quan chức bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với CNN rằng, họ hy vọng “Mỹ sẽ không thi hành lệnh trừng phạt mới với các công ty nước này. Bởi điều đó không thể giúp giải quyết vấn đề Triều Tiên, và các công ty Trung Quốc "vô tội"".
Phương Anh

Những điều mà ngoại trưởng Mỹ phải làm rõ trong chuyến đi Trung Quốc

mediaNgoại trưởng Mỹ Rex Tillerson sẽ đến Trung Quốc vào thứ Bảy 17/3/2017.REUTERS/Franck Robichon/Pool
Thứ Bảy 18/3/2017, ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson sẽ đến Bắc Kinh, sau khi dừng chân tại Tokyo hôm qua (15/3) và thăm Seoul vào ngày mai (17/3). Đây cũng là chuyến viếng thăm Bắc Kinh của một quan chức cao cấp Hoa Kỳ đầu tiên, kể từ khi ông Donald Trump bước vào Nhà Trắng. Theo giới chuyên gia được báo mạng Forbes trích dẫn, có ít nhất 5 vấn đề mà ngoại trưởng Mỹ cần phải làm sáng tỏ về mối quan hệ nhập nhằng và bấp bênh này giữa Washington và Bắc Kinh.

Thứ nhất, cũng như bao quốc gia khác, Trung Quốc trông đợi một lập trường rõ ràng và nhất quán từ ông Trump. Sau cú trao đổi điện thoại với tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn, gây căng thẳng cho đôi bên, Bắc Kinh giờ muốn biết xem Hoa Kỳ nghiêm túc đến đâu trong việc giúp đỡ Nhật Bản và Hàn Quốc phòng thủ chống lại chương trình phát triển hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bắc Triều Tiên.
Bắc Kinh cũng tò mò muốn biết Tillerson có ý gì khi hồi tháng Giêng năm 2017 nói rằng nên ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo tại Biển Đông mà nước này đòi hỏi chủ quyền và có tranh chấp với các nước láng giềng. Ngoại trưởng Mỹ còn tuyên bố là “muốn thiết lập một sân chơi bình đẳng cho các lợi ích thương mại và đầu tư của đôi bên”. Trung Quốc rất muốn biết điều đó có ý nghĩa gì cho quan hệ thương mại Mỹ - Trung.
Thứ hai, Bắc Kinh chắc chắn vẫn sẽ bổn cũ soạn lại: Đưa ra những luận điệu và cam kết cũ. Cách tiếp cận này sẽ ngày càng được dùng đến nhiều hơn cho đến khi nào Trung Quốc biết rõ là ông Trump đang dở trò gì tại châu Á. Nghĩa là, Trung Quốc vẫn cam kết gây áp lực lên Bắc Triều Tiên trong hồ sơ hạt nhân, nhưng phản đối Hoa Kỳ và Hàn Quốc cho lắp đặt hệ thống lá chắn tên lửa THAAD. Về căng thẳng trên Biển Đông, Bắc Kinh vẫn lập lại yêu sách chủ quyền tại những đảo mà họ đòi hỏi và kêu gọi hợp tác với bốn nước Đông Nam Á có tranh chấp chủ quyền lãnh hải. Lãnh đạo đảng Cộng Sản lại sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ thương mại Mỹ - Trung đối với các doanh nghiệp và các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ trên cả hai phía ra sao.
Điểm thứ ba chính là quan hệ hợp tác quốc phòng Mỹ - Nhật – Hàn. Ông Rex Tillerson đến Nhật Bản hôm qua 15/3 để trấn an đồng minh trước mối đe dọa hạt nhân Bắc Triều Tiên, cũng như là trước những động thái quân sự của Trung Quốc tại những đảo đang có tranh chấp lãnh hải với Nhật Bản. Và thứ Sáu này, ngoại trưởng Mỹ sẽ có cuộc gặp đầu tiên với tổng thống tạm quyền Hwang Kyo-Ahn tại Hàn Quốc.
Tuy nhiên, trang mạng Forbes trích nhận định của giáo sư Carl Thayer, thuộc Đại học New South Wales, Úc cho rằng việc “việc Hoa Kỳ quay lại tập trung vào vùng Đông Bắc Á và viện dẫn điều khoản số 5 trong Hiệp ước song phương an ninh Mỹ - Nhật sẽ không làm cho Bắc Kinh hài lòng”.
Từ đó, người ta có thể hình dung ra bước đi thứ tư của Bắc Kinh trong nhiều lĩnh vực, kể cả hồ sơ Biển Đông : “Nhã nhặn từ chối mọi nhượng bộ”. Tất cả những lời nhạo báng chỉ trích từ Tillerson hay từ những nước xung quanh đều phải dừng tại đây. Nếu nói về hành động gây hấn trên Biển Đông ư, Trung Quốc sắp có bộ Quy Tắc Ứng Xử với các nước Đông Nam Á. Ủng hộ lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc nhắm vào Bắc Triều Tiên ư, Bắc Kinh đồng ý nhưng từ chối gây áp lực lên Bình Nhưỡng. Như nhận định của ông Sean King, phó chủ tịch Hội đồng Tư Vấn Park Strategies tại New York, những lời phàn nàn của Tillerson về những hồ sơ trên sẽ được lịch sự lắng nghe, nhưng Trung Quốc sẽ “không đưa ra một giải pháp nào khác”.
Và bước cuối cùng là đôi bên sẽ lên kế hoạch cho chuyến công du Hoa Kỳ của chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng Tư sắp tới, dự kiến cho một cuộc gặp cấp cao đầu tiên giữa hai lãnh đạo Mỹ - Trung kể từ lúc Nhà Trắng có chủ nhân mới. Chuyến đi Bắc Kinh lần này của Tillerson có lẽ để thiết lập một chương trình nghị sự cho cuộc gặp thượng đỉnh nhằm tránh những yếu tố bất ngờ có thể làm tổn hại đến mối quan hệ Hoa Kỳ - Trung Quốc.
Đó là những gì giới chuyên gia dự đoán. Tuy nhiên, năm điểm này có thành hiện thực hay không vẫn còn lệ thuộc nhiều vào chính bản thân ông Donald Trump, một người nổi tiếng với những dòng “tweet” gây bất ngờ và những phát biểu đầy khiêu khích. Rex Tillerson chỉ là người thừa hành những gì ông Trump và vị cố vấn chính của tổng thống, Stephen Bannon vạch ra. Đó là chưa kể đến mối đe dọa bị cắt giảm đến 30% ngân sách ngành ngoại giao mà ông Trump đề xuất.

Không có nhận xét nào: