(NLĐO)- Dự thảo với hơn 1.000 loại phí và lệ phí về nông nghiệp vừa được trình lấy ý kiến của Quốc hội làm cho bất cứ ai cũng phải giật mình. Nếu cứ mạnh tay thu phí như thế này thì người dân sẽ kiệt quệ và chẳng mấy lúc chẳng còn gì để thu
Sau khi đọc bản tin của một số tờ báo tường thuật phiện họp Quốc hội (QH) vào ngày 10-8, nhiều bạn đọc không tin nổi con số hơn 1.000 loại phí và lệ phí đánh vào nông nghiệp được trình lấy ý kiến QH. Con số này quả là không tưởng nổi đối với một ngành nông nghiệp kém phát triển và mấy chục triệu nông dân còn quá khó khăn như ở nước ta.
Không đủ ăn lấy gì đóng phí?
Không cần nói thì ai cũng có thể hình dung cuộc sống của người dân ở vùng nông rất thiếu thốn. Một bộ phận lớn người dân còn nghèo, sống rất vất vả, thậm chí thiếu đói khi mùa giáp hạt. Hầu như họ chỉ đủ lo toan, chạy ăn từng bữa mà không có tích lũy gì nhiều, không lo nổi cho con cái ăn học đàng hoàng. Những loại phí “dài dằng dặc” kia thì rất “vô tư’ vẫn đều đặn có người đến thu đã và đang là gánh nặng đối với cuộc sống của họ.
Cứ tưởng là phí thì mức thu không lớn lắm, nhưng với thu nhập ít ỏi, nếu đóng những khoản thu này thì có khả năng gia đình, con cái của họ phải mất đi nhiều bữa ăn, giấc ngủ càng trằn trọc hơn vì bao lo toan về cuộc sống. Chúng ta không quá khó để có thể nhìn thấy rất nhiều mái nhà xiêu vẹo, rách nát ở bất cứ vùng nông thôn nào. Nông dân còn nghèo lắm, từng đồng đối với họ là mồ hôi, nước mắt trải ra trên cánh đồng. Thu gì thì phải cân nhắc chứ không thể ồ ạt như thế.
Ví dụ về một trường hợp cụ thể, bạn đọc Thanh Hà, kể: “Vợ chồng chị tôi có 3 con. Cả nhà sống nhờ vào 3 sào ruộng và miếng vườn. Lúa làm ra không đủ cho gia đình ăn giáp hạt. Trồng rau quanh vườn cao lắm mỗi ngày thu hoạch được 20.000 đồng. Chồng thì làm thuê lúc được lúc không, rảnh rỗi thả câu kiếm dăm ba con cá cải thiện bữa ăn gia đình. Việc kiếm khoai sắn ăn trừ bữa diễn ra thường xuyên. Những đứa trẻ nhiều hôm nhịn đói đến trường trong manh áo cũ mèm, vá víu. Bao nhiêu năm nay chị trốn đóng những khoản phí mà địa phương thu. Đơn giản là chẳng có gì để đóng và nếu đóng thì con cài càng thiếu thốn”.
Người mẹ nghèo này vất vả buôn bán ở TP HCM để kiếm thêm ít tiền lo cho con cái ở quê. Ảnh: Hoàng Triều
Với thu nhập quá thấp như phần lớn người dân nông thôn hiện nay, họ không thể đầu tư được gì nhiều cho con cái. Một đứa trẻ bước vào học cao đẳng hoặc đại học thì học phí một năm mất khoảng 20 triệu đồng, Tiền ở trọ, chi phí sinh hoạt thêm khoảng 30 triệu đồng nữa. “Chỉ hai khoản này thôi thì thu nhập của phần lớn hộ nghề nông chẳng thể nào kham nổi. Điều đó có nghĩa con họ thất học và tương lai chờ đợi chúng sẽ là cái cuốc và miếng ruộng. Cứ thế, tình cảnh này sẽ tiếp tục lặp lại ở đời cháu...” - bạn đọc Trần Văn Tí Em phân tích.
Dân khổ lâu rồi
Sau khi Chủ tịch QH, ông Nguyễn Sinh Hùng bức xúc trước hàng ngàn loại phí trên thì các đại biểu, các vị bộ trưởng cũng “bức xúc” theo về sự bất cập trong việc thu phí, lệ phí hiện nay.
Nhiều bạn đọc ngạc nhiên: “Ô hay, những bất cập này, những nỗi khổ này người dân đã thấy và đã chịu bao nhiêu năm nay rồi, có gì mà các vị lãnh đạo lại “ngỡ ngàng” thế. Bao nhiêu năm qua người dân than trời, kiến nghị hoài trong các cuộc tiếp xúc cử tri hằng năm đấy thôi chứ có mới mẻ gì đâu các vị có vẻ khó hiểu. Vấn đề khó hiểu nhất chính là nó phi lý, khốn khổ với người dân bao nhiêu năm qua nhưng chẳng thấy thay đổi”.
Cuộc sống ở nông thôn quá khó khăn đã đẩy bà mẹ già này vào thành thị kiếm sống. Ảnh: Hoàng Triều
Điều này cũng được chứng minh rõ qua trình bày của ông Phùng Quốc Hiển, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách: Sau khi QH cho ý kiến lần đầu về dự án này tại kỳ họp thứ 9 vừa qua, thường trực ủy ban này và Bộ Tài chính (cơ quan chủ trì soạn thảo) đã phối hợp với các bộ, ngành địa phương rà soát, sắp xếp, bãi bỏ 5 khoản phí và 6 khoản lệ phí, chuyển 4 khoản phí sang giá và bổ sung 6 khoản phí khác.
Với một “rừng” phí như thế, qua một kỳ họp QH mà chỉ bỏ vài loại phí, lệ phí trong khi bổ sung thêm 6 loại phí mới thì có gì là đổi mới? Hình dung với hơn 1.000 loại phí, lệ phí “thấu trời” hiện nay mà muốn thay đổi như ý Chủ tịch QH “thu phí nhiều quá, dân sống sao nổi” thì chẳng biết đến bao giờ.
“Khoan sức dân là đường lối trị nước của bao vị vua hiền của dân tộc từ bao đời nay. Nhờ đó mà lòng dân một mối, gắn kết cộng đồng giành thắng lợi trong tất cả các cuộc chống ngoại xâm giành độc lập, xây dựng đất nước. Dân giàu thì nước mạnh. Cứ thoải mái thu như thế này thì dân khó thoát nghèo chứ nói gì đến giàu” - bạn đọc Thanh Lê nói thẳng.
Phạm Hồ
“Một con gà thu 14 loại phí, trời đất ơi!”
TTO - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã than trời như vậy khi nhắc lại câu chuyện bức xúc về phí con gà, quả trứng được đặt ra tại kỳ họp thứ 9 của Quốc hội vừa qua.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tại phiên họp ngày 10-8 - Ảnh: Lê Kiên |
Sáng nay (10-8), thảo luận về dự án Luật phí, lệ phí tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng ở VN chúng ta có hai vấn đề nhức nhối nhất: đó là chuyện phí, lệ phí và chuyện hội hè, đình đám.
Cải cách lên cải cách xuống vẫn phiền hà
“Các đồng chí nhớ hôm chất vấn bộ trưởng Bộ NN&PTNT, đại biểu đã đề cập chuyện con gà, quả trứng bị thu mười mấy loại phí. Bộ trưởng thừa nhận đại biểu nói đúng, thu phí này phí kia là không cần thiết. Một con gà mà bị đè ra thu đến 14 loại phí, trời đất ơi!” - Chủ tịch Quốc hội nói và kêu lên.
Theo Chủ tịch Quốc hội, không chỉ là chuyện mức tiền phải nộp mà quy trình để nộp phí cũng rất phức tạp, có nơi người ta phải “bôi trơn” mới được nộp phí.
“Tôi chỉ nói mỗi chuyện thu phí giao thông qua các trạm thôi mà cũng cải cách lên cải cách xuống, cải cách đi cải cách lại, nhưng vẫn phiền hà. Mà đó là phí thu nộp ngay đấy. Còn lại những loại khác thì liên quan đến chuyện mức phí, rồi ai nộp, ai thu, nộp ở đâu, khi nào nộp…, nhiều khi người ta đi nộp rất vất vả, dân rất khổ. Ngay chuyện nhớ từng tên phí đã mệt rồi” - ông Hùng nêu ví dụ.
Từ phân tích trên, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh “phải quyết tâm cải cách thủ tục hành chính".
"Thủ tướng đi đâu cũng nói là chúng ta phấn đấu năm này thì bằng ASEAN 6, năm này thì bằng ASEAN 4, nhưng cứ như vậy thì khi nào mới bằng được? Cho nên tôi dứt khoát đề nghị làm rõ, cái gì thuộc giá thì đưa lên cơ chế giá, như các đồng chí đề xuất là học phí, viện phí và còn hàng trăm cái khác nữa cần rà soát lại. Cái gì là phí, cái gì là lệ phí thì phải thật minh bạch, rõ ràng”, ông nói.
“Tôi không ấn nút đâu”
Chủ tịch Quốc hội tiếp lời: “Lệ phí bao nhiêu loại, gồm những loại gì, phải ghi vào, không được để ngoài luật. Thứ hai là phí thì phải đúng tính chất phí. Tôi nói như chuyện thu tiền người đi đường cao tốc thì cái đó là giá hay phí? Sao lại gọi là phí được? Nó là giá dịch vụ qua đường chứ. Anh muốn qua đường thì phải trả tiền tôi đã xây đường cho anh đi, không thể gọi là phí”.
“Những dịch vụ thu theo cơ chế giá sẽ áp dụng theo quy định của Luật giá. Còn những thứ khác như chi phí khởi kiện chẳng hạn thì cái đó mang tính công quyền, Nhà nước thu để bù đắp một phần chi phí Nhà nước bỏ ra để cung cấp dịch vụ cho dân”.
Ông Hùng dứt khoát: “Danh mục phí, lệ phí phải được quy định vào luật, bởi vì đây là quy định của Hiến pháp. Quốc hội quản lý danh mục này, Quốc hội cho thu hay không cho thu là thẩm quyền của Quốc hội. Quốc hội có thể phân quyền, phân cấp cho Chính phủ, HĐND thực hiện mức thu. Ngoài Quốc hội, không có cơ quan nào được “đẻ” thêm bất cứ một khoản thu nào”.
“Đấy, nói chuyện con gà thu 14 loại phí. Ra Quốc hội đại biểu chất vấn, bộ trưởng thừa nhận đúng rồi và có thể bãi bỏ ngay được. Như vậy cái khoản thu đó ông để cho ông cục phó ký chứ bộ trưởng có ký đâu, có khi ông trạm trưởng cũng ký để thu…”.
“Tư duy làm luật này phải theo đúng tinh thần Hiến pháp, tinh thần cải cách hành chính và hội nhập quốc tế. Nếu chưa có danh mục phí, lệ phí để Quốc hội xem xét thì chưa thể thông qua. Quốc hội thông qua cái luật có tên là phí và lệ phí mà chưa biết có những loại nào thì thông qua cái gì? Tôi nghĩ nếu chưa làm rõ ràng được như vậy thì Quốc hội chưa bằng lòng, tôi là Chủ tịch Quốc hội tôi cũng chưa bằng lòng và không bấm nút đâu”, Chủ tịch Quốc hội tuyên bố.
Chấm dứt chuyện “đếm trứng ăn tiền”
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng - Ảnh: Việt Dũng |
“Báo cáo Chủ tịch Quốc hội là nhìn lại thấy có những cái mình làm cũng buồn cười lắm. Ví dụ cái thông tư thu phí mà chủ tịch đề cập đó là chúng ta thu theo quả trứng, do vậy khi thực hiện thì các đơn vị kiểm định cứ đếm trứng ăn tiền” - Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đáp lời.
Ông Dũng cho biết sau kỳ họp Quốc hội đã quyết định bỏ những khoản phí phi lý đối với con gà, quả trứng.
“Kể cả chuyện thu phí kiểm định trâu, bò, gà theo con, tới đây chúng tôi cũng đề xuất bỏ. Không thể làm như vậy được, chỉ được thu phí theo mẫu thôi. Một triệu quả trứng nhưng kiểm định mẫu 10 quả thì chỉ thu phí với 10 quả ấy thôi, một đàn trâu hàng trăm con khi kiểm định mẫu một con thì thu phí con ấy thôi. Tiến tới, chúng ta sản xuất hàng hóa thì phải kiểm định ngay tại gốc, tức là tại nơi chăn nuôi luôn” - ông Dũng nói.
Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết trong quá trình soạn thảo Luật phí và lệ phí đã rà soát danh mục và tính toán lại mức thu, bước đầu đã rà soát từ 301 xuống còn 200 khoản phí và lệ phí.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục rà soát theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội” - ông Dũng hứa.
LÊ KIÊN
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét