“KHI NHÀ VĂN BUỘC PHẢI CẦM BÚT THAY THẾ CHO NHÀ VIẾT SỬ THÌ ĐẤT NƯỚC ĐÓ ĐÃ BẮT ĐẦU ĐIÊU LINH”! (Sử gia Yamamoto Tatsuo Nhật Bản)
Thứ Hai, 4 tháng 7, 2016
Vì sao cấp phép đầu tư cho Formosa tới 70 năm?; Ông Võ Kim Cự chỉ nói 3 câu khi bị chất vấn về việc cấp phép đầu tư 70 năm cho Fomorsa
GS Nguyễn Minh Thuyết - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội - băn khoăn về việc chưa thấy các cơ quan chức năng nhắc tới việc xử lý những tập thể, cá nhân có trách nhiệm lớn trong toàn bộ quá trình thẩm định, phê duyệt dự án Formosa và để công ty này xả thải độc ra biển.
Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết - nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội.
Trao đổi với PV, GS Nguyễn Minh Thuyết hoan nghênh nỗ lực của Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học - Công nghệ cũng như các bộ ngành, các nhà khoa học đã đánh giá toàn diện, xác định nguyên nhân, đấu tranh về pháp lý buộc những người gây ra thảm họa môi trường phải nhận tội và có trách nhiệm bồi thường thiệt hại, khắc phục hiện trạng.
“Đối với ngư dân gặp nạn và người dân nói chung, 3 tháng điều tra là rất dài, nhưng để thu thập chứng cứ và đấu tranh pháp lý với một tập đoàn quốc tế có đội ngũ luật sư am hiểu pháp luật như Formosa và buộc họ nhận tội, chấp nhận đền bù thì thời gian đó không dài. Đó là một sự cố gắng rất lớn”- ông Thuyết nói.
Tuy vậy, GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng, việc Chính phủ họp báo quốc tế công bố nguyên nhân, thủ phạm và biện pháp khắc phục sự cố ô nhiễm môi trường do Formosa gây ra mới chỉ là “giải quyết bước đầu”. Vấn đề đặt ra, quan trọng hơn, trong thời gian tới sẽ phải đánh giá toàn diện thiệt hại của người dân 4 tỉnh miền Trung để đền bù xứng đáng và có kế hoạch tổ chức lại việc sản xuất, đánh bắt cá, kinh doanh hải sản; làm sạch biển và rà soát toàn bộ quá trình cấp phép, xả thải, xử lý ô nhiễm môi trường của Formosa.
Theo dõi thông tin về phương hướng xử lý sắp tới, điều khiến GS Nguyễn Minh Thuyết băn khoăn là chưa thấy các cơ quan chức năng nhắc tới việc xem xét, xử lý đối với những tập thể, cá nhân có trách nhiệm lớn trong toàn bộ quá trình thẩm định, phê duyệt dự án Formosa và để công ty này xả thải chất độc ra biển, gây ô nhiễm môi trường nặng nề, náo loạn cuộc sống của người dân 4 tỉnh miền Trung suốt thời gian qua.
“Nếu không làm rõ trách nhiệm và xử lý tập thể, cá nhân có liên quan thì không tránh khỏi việc mọc ra những Formosa mới trong tương lai” - ông Thuyết nói.
Nhân sự việc này, GS Thuyết cũng đề nghị làm rõ việc cho phép Formosa thuê đất tới 70 năm, thay vì 50 năm như quy định của Luật Đầu tư mà trước đây Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ.
“Người dân ở đâu thì đó là bờ cõi, biên cương, chủ quyền lãnh thổ của đất nước. Vì Công ty Formosa xả thải chất độc, gây ô nhiễm nặng nề mà người dân không thể ra khơi đánh bắt cá được thì điều đó sẽ còn ảnh hưởng lớn đến chủ quyền và việc thực hiện quyền chủ quyền đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa nước ta. Vì vậy, việc này phải công khai cho nhân dân biết và phải được xử lý nghiêm túc theo quy định của pháp luật” - ông Thuyết đề nghị.
Trước đó, như chúng tôi đã phản ánh, tại Kết luận thanh tra, việc chấp hành chính sách pháp luật về đầu tư xây dựng cơ bản và quản lý, sử dụng đất đai đối với một số dự án trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, Thanh tra Chính phủ đã dẫn ra quy định tại Điều 52 Luật Đầu tư năm 2005 cho thấy thời hạn hoạt động của dự án có vốn đầu tư nước ngoài phải phù hợp với yêu cầu hoạt động của dự án và không quá 50 năm; trường hợp cần thiết, Chính phủ quyết định thời hạn dài hơn đối với dự án nhưng không được quá 70 năm. Đối chiếu với hồ sơ tại thời điểm thanh tra, Thanh tra Chính phủ chưa thấy ý kiến của Chính phủ cho phép thời hạn hoạt động của dự án Formosa trên 50 năm.
“Đây là nội dung quan trọng, tác động tích cực đến hoạt động của dự án FDI, nhưng cũng là nội dung khá nhạy cảm đối với nhà đầu tư, địa điểm đầu tư (cảng biển khu vực liên quan đến quốc phòng và an ninh), cần phải được xác định rõ hơn để tạo sự đồng thuận, phối hợp hiệu quả trong quá trình triển khai dự án và quản lý hoạt động động dự án sau đầu tư”- Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo nguồn tin của PV từ Thanh tra Chính phủ, đến nay trách nhiệm của những tập thể, cá nhân có liên quan đến việc cấp phép cho Formosa đầu tư lên tới 70 năm vẫn chưa được làm rõ.
Trong khi đó, luật sư Nguyễn Văn Hậu - Phó Chủ tịch Hội luật gia TPHCM phân tích: Công ty Formosa xả thải ra môi trường các chất có độc tố phenol, xianua, hydro-ôxit sắt là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng, làm hải sản chết bất thường.
Tương tự như vụ Vedan xả thải ra sông Thị Vải trước đây, những người dân bị ảnh hưởng bởi hoạt động xả thải của Formosa hoàn toàn có đủ cơ sở để yêu cầu bồi thường thiệt hại. Trên cơ sở mức bồi thường 500 triệu USD mà Formosa đã đưa ra, người dân có thể thương lượng thỏa thuận với Formosa về mức bồi thường cao hơn hoặc khởi kiện tại TAND có thẩm quyền nếu cảm thấy không thỏa đáng.
“Với kinh nghiệm của tôi khi hỗ trợ người dân khởi kiện Vedan trước đây, do số lượng người dân bị thiệt hại và tính chất, mức độ của thiệt hại vô cùng lớn nên cần có một tổ chức hoặc hiệp hội đứng ra để hỗ trợ, bảo vệ cho người nông dân như Hiệp hội Thủy sản, Hội nông dân hoặc thành lập một Ban yêu cầu bồi thường…”- ông Hậu nói.
Tiếp tục quan trắc nước biển ven bờ 4 tỉnh miền Trung
Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có văn bản gửi UBND 4 tỉnh miền Trung (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên- Huế) đề nghị tiếp tục triển khai thực hiện chương trình quan trắc nước biển ven bờ với tần suất 2 lần/tuần.
Trước đó, thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, 4 tỉnh này đã triển khai thực hiện chương trình quan trắc tại vũng bãi tắm và thường xuyên cung cấp số liệu cho người dân. Tổng cục Môi trường đã tiến hành lấy mẫu và thông báo kết quả trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường ( www.monre.gov.vn ).
Vừa qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì tổ chức cuộc họp đánh giá sơ kết tình hình thực hiện chương trình quan trắc môi trường biển tại các tỉnh miền Trung. Các kết quả quan trắc cho thấy chất lượng nước biển ven bờ cơ bản nằm trong giới hạn cho phép của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia - ngoại trừ thông số tổng dầu, mỡ khoáng và một số thông số kim loại nặng Cr, Fe đã vượt ngưỡng giới hạn cho phép tại một số thời điểm.
Căn cứ tình hình thực tế và kiến nghị của các địa phương, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND các tỉnh chỉ đạo các đơn vị tiếp tục duy trì hoạt động quan trắc tại 19 bãi tắm thuộc 4 tỉnh ven biển miền Trung vào các ngày thứ 4 và chủ nhật hàng tuần.
Kết quả này sẽ được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và các phương tiện thông tin đại chúng. Trong trường hợp khi có sự cố, hiện tượng bất thường tại các vùng biển, UBND các tỉnh phải chỉ đạo các đơn vị kịp thời thực hiện quan trắc và thông báo cho Bộ Tài nguyên và Môi trường để có hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật.
Thế Kha
(Dân Trí)
Ông Võ Kim Cự chỉ nói 3 câu khi bị chất vấn về việc cấp phép đầu tư 70 năm cho Fomorsa
Hoàng Đan |
45
Ông Võ Kim Cự. Ảnh: Báo Hà Tĩnh.
Về việc cấp phép đầu tư 70 năm cho Formosa, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh cho biết, Thủ tướng đã có kết luận và không sai.
Tại họp báo chính phủ mới đây, Người phát ngôn Chính phủ, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng chính thức thông báo:
Sau quá trình làm việc cẩn trọng, khoa học, khách quan, bài bản, ngày 28/6/2016, Formosa Hà Tĩnh đã thừa nhận trách nhiệm gây ra sự cố môi trường trên làm cá chết hàng loạt ở các tỉnh miền Trung gồm Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.
Liên quan đến thông tin này, trao đổi với chúng tôi vào sáng nay (4/7), ông Võ Kim Cự, hiện là Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh cho biết, kết luận của các cơ quan chức năng đã rất rõ ràng, ông không có ý kiến gì.
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ công bố vào tháng 3/2015, dự án nhà máy Formosa được Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng (nay là Ban quản lý khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh) cấp phép đầu tư với thời hạn 70 năm khi chưa được Chính phủ đồng ý là vượt quá thẩm quyền, có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Về thông tin này, ông Võ Kim Cự nêu rõ: "Không, Thủ tướng kết luận rồi, đồng chí xem lại hồ sơ, Thủ tướng có văn bản kết luận rồi. Đúng thôi. Trước đây, Thanh tra làm 2 - 3 đợt".
Ông Cự cũng cho biết đang bận họp nên không thể trả lời thêm các thông tin có liên quan.
Ông Võ Kim Cự (áo xanh, thứ 2 từ trái sang, hàng trước) khi còn là Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đang kiểm tra dự án Formosa. Ảnh: Báo Hà Tĩnh.
Trước đó, tại buổi công bố kết luận Thanh tra của Thanh tra Chính phủ về dự án Formosa, theo Thanh tra Chính phủ, căn cứ Điều 52, luật Đầu tư năm 2005, thời gian hoạt động của dự án có vốn đầu tư nước ngoài phải phù hợp với yêu cầu hoạt động của dự án và không quá 50 năm.
Trong trường hợp cần thiết, Chính phủ quyết định thời hạn dài hơn đối với dự án nhưng không được quá 70 năm.
Đối chiếu với hồ sơ tại thời điểm thanh tra, theo Thanh tra Chính phủ, Chính phủ chưa có ý kiến cho phép thời hạn hoạt động của dự án trên 50 năm.
Đáng chú ý, đây là dự án FDI nằm trong khu vực khá nhạy cảm (cảng biển khu vực liên quan đến an ninh quốc phòng) nên cần phải được xác định rõ để tạo ra sự đồng thuận cũng như trong quá trình triển khai và quản lý hoạt động dự án sau đầu tư.
Phát biểu tại buổi làm việc, ông Võ Kim Cự, khi đó là Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, thừa nhận việc Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng cấp phép đầu tư với thời hạn 70 năm khi chưa được Chính phủ đồng ý là không phù hợp.
UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có văn bản báo cáo giải trình Thủ tướng Chính phủ và Thanh tra Chính phủ.
"Sau khi xem xét báo cáo và giải trình của tỉnh Hà Tĩnh, Thủ tướng Chính phủ đã cho phép tiếp tục giữ nguyên quy định thời hạn là 70 năm trong giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho dự án", ông Cự, khi đó là Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh nói.
Trong kết luật thanh tra lúc đó, Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ, Hà Tĩnh đã mắc một số khuyết điểm trong việc quy hoạch, chủ trương đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư, thẩm định, phê duyệt và kiểm tra thực hiện tiến độ dự án tại "dự án cấp thoát nước cho khu kinh tế Vũng Áng".
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ, tại một số dự án đầu tư xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt và việc quản lý, sử dụng đất đai ở một số dự án đầu tư khác trên địa bàn, Hà Tĩnh cũng mắc phải một số hạn chế, thiếu sót trong công tác bồi thường, hỗ trợ và giải phóng mặt bằng.
Liên quan đến những nội dung này, ông Võ Kim Cự và các lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh đã thừa nhận kết luận của Thanh tra Chính phủ là khách quan và cam kết sẽ nghiêm túc tiếp thu, khắc phục, chấn chỉnh những sai phạm.
Ông Cự cho biết: "Có cái đã xử lý, có cái đang xử lý và sẽ xử lý một cách nghiêm túc những khuyết điểm trên".
Người được coi là đã có dấu ấn rất lớn trong quá trình triển khai xây dựng khu kinh tế Vũng Áng cũng như tổ hợp của Formosa chính là ông Võ Kim Cự. Ông từng là Trưởng ban Quản lý khu kinh tế Vũng Áng, sau đó là Chủ tịch UBND tỉnh rồi Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh
Trong "đại chiến dịch" giải phóng mặt bằng cho dự án khu liên hợp Formosa, rất nhiều câu chuyện thú vị và cả kịch tính đã được các cấp lãnh đạo Hà Tĩnh, trong đó có hình ảnh ông Cự, khi đó là Chủ tịch UBND tỉnh thường xuyên có mặt trong những điểm nóng để chỉ đạo trực tiếp.
Sau này, như chính thừa nhận của một đại diện Formosa, nếu không có cách vào cuộc quyết liệt của các cấp lãnh đạo, việc giải phóng mặt bằng khó lòng đạt được kết quả như kỳ vọng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét