Động thái ‘lạ’ thứ hai của Thứ trưởng quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh; Đón chiến hạm trung quốc: Dĩ hoà vi quí?

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. Ảnh Tin tuc online

“Việt Nam cam kết hỗ trợ Mỹ và đồng minh can thiệp vào tình hình khu vực, miễn sao điều đó mang lại hòa bình, ổn định và thịnh vượng.” – Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc Phòng Việt Nam, nêu nội dung hiếm có này trong cuộc trao đổi với bà Cara Abercrombie, Trợ lý Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ phụ trách vấn đề Nam và Đông Nam Á vào tháng 10/2016.

Đây là động thái “lạ” thứ hai của Thượng tướng Vịnh tính từ giữa năm 2016 đến nay, cho dù trước đó ông Vịnh hầu như không lên tiếng phản ứng trước hàng loạt hành vi xâm nhậm vùng biển Việt Nam và gây hấn, bắn giết ngư dân Việt Nam của các tàu “lạ”.

Động thái “lạ’ đầu tiên diễn ra vào tháng 6/2016, khi Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nói với Reuters tại Singapore rằng Hà Nội không có giàn phóng tên lửa hay vũ khí tại Trường Sa nhưng bảo lưu quyền thực hiện bất kỳ biện pháp nào.

“Di chuyển bất kỳ loại vũ khí nào đến bất kỳ khu vực vào bất kỳ lúc nào trong vùng lãnh thổ có chủ quyền của chúng tôi là quyền hợp pháp của chúng tôi,” ông Vịnh gián tiếp xác nhận.

Đến tháng 8/2016, hãng tin Anh Reuters đã đẩy thể chế đối ngoại của Việt Nam vào thế không hề êm dịu khi dẫn từ một “thông tin tình báo”, cho thấy Hà Nội đã vận chuyển các giàn phóng tên lửa từ đất liền tới 5 căn cứ ở quần đảo Trường Sa trong những tháng gần đây, một động thái có thể gây căng thẳng với Bắc Kinh. Tuy nhiên cho đến nay thì vẫn chưa có phản ứng nào của Trung cộng về vụ này.

Có thể giới quan sát quốc tế không mấy biết đến cái tên Nguyễn Chí Vịnh. Nhưng nhiều người ở Việt Nam lại đã hiểu rõ thái độ lấp lửng cố hữu của viên tướng 3 sao này. Dưới thời Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh, tướng Vịnh còn bị một số dư luận cho rằng “có yếu tố thân Trung Quốc”. 

Biểu hiện rất dễ nhận ra của Nguyễn Chí Vịnh là trong hầu hết những cuộc “đối ngoại” với giới quân sự và các lãnh đạo Bắc Kinh, ông Vịnh luôn sử dụng một loại văn phong mô tả bầu không khí “Bốn tốt” lẫn “Mười sáu chữ vàng”.

Nhưng bây giờ, dường như đã có một biến chuyển nào đó trong “phong cách Nguyễn Chí Vịnh”. Ông này trở nên dũng khí hơn, dù chỉ đôi chút. Lời lẽ và quan điểm đối ngoại cũng quyết đoán hơn, dù vẫn còn quá nhiều từ ngữ mập mờ mà muốn hiểu sao cũng được.

Tâm thế đu dây đối ngoại vẫn là chủ đạo của giới lãnh đạo Việt Nam. Bằng chứng mới nhất là sau khi tiếp đón hai tàu Mỹ lần đầu tiên từ năm 1975 có mặt tại cảng Cam Ranh, Việt Nam đồng thời sẽ đón 3 tàu chiến Trung cộng cũng tại cảng này để bảo đảm ‘không liên minh với một nước nhằm chống lại nước thứ ba”.

Trên bình diện tương quan thế chứ không phải là lực, Việt Nam vẫn đang duy trì xu hướng cậy nhờ lực lượng hải quân Hoa Kỳ, cho dù xu hướng này diễn ra một cách chậm chạp.

Trong khi đó, vẫn đang xuất hiện những tin tức ngoài lề cho biết phía Trung cộng “sẽ hành động” vào một thời điểm nào đó. Không phải ngẫu nhiên mà giới chóp bu Việt Nam – từ Tổng bí thư Trọng đến Chủ tịch Quang – đều nhắc đi nhắc lại “không để bị động bất ngờ” trong các cuộc thăm viếng các quân khu và đơn vị bộ đội.

Lê Dung

(SBTN)

Đón chiến hạm trung quốc: Dĩ hoà vi quí?

Đại tá Morishita Haruhiko, chỉ huy tàu khu trục tên lửa dẫn đường của Hải quân Nhật Bản chào sĩ quan hải quân Việt trong một buổi lễ chào đón tại Vịnh Cam Ranh ở miền Trung Việt Nam ngày 4 tháng 12 năm 2016. Photo AFP

Hoan nghênh nếu không có động cơ chính trị

Cát Linh: Xin chào Tiến sĩ Trần Công Trục. Để bắt đầu câu chuyện này, xin được nghe nhận định của ông về chính sách mở cửa Cam Ranh cho mọi nước?

T.S Trần Công Trục: Như các bạn đã biết, chủ trương của Việt Nam là làm bạn với tất cả quốc gia, các nước trên thế giới kể cả nước lớn và nước nhỏ. Về riêng Cam Ranh đã công khai là mở cửa cho tất cả quốc gia đến để hưởng dịch vụ ở Cam Ranh, mục tiêu là có sự hỗ trợ dịch vụ về hàng hải, kể cả tàu quân sự và dân sự. Đó là 1 chủ trương rất đứng đắn mà có thể nói là khai thác lợi thế của Cam Ranh.

Còn đối với các tàu quân sự thì rõ ràng là tất cả các nước có quan hệ về mặt quân sự thì Việt Nam đều chào đón cả, kể cả tàu chiến của Hoa Kỳ, úc, Pháp, và cả Trung Quốc. Miễn là việc vào đó không mang động cơ chính trị và quân sự thì Việt Nam hoan nghênh.

Cát Linh: Dạ vâng, để tiếp ngay sau nhận định của Tiến sĩ, thì vừa qua Mỹ, Pháp, Nhật Bản cũng đã ghé thăm cảng Cam Ranh, lần này đến Trung Quốc. Nhưng rất nhiều người trong nước đã bày tỏ phản ứng bât bình và chống đối với việc chiến hạm Trung Quốc cập cảng Cam Ranh. Nếu xét theo tính chất lịch sử thì có thể hiểu vì sao họ phản ứng như thế. Còn nếu xét ở góc độ ngoại giao quốc phòng thì ông nhìn việc này như thế nào?

T.S Trần Công Trục: Tôi cho rằng việc mở cửa cho các tàu quân sự của các nước, trong đó có Trung Quốc vào thì là một chủ trương quân sự bình thường. Thật ra chúng tôi nghĩ đây là một việc rất đúng đắn trong tình hình hiện nay là giữ mối quan hệ cân bằng, gọi là giữ thế cân bằng giữa các nước, chứ không nên chủ trương nghiêng về phía này phía nọ để có sự chống đối. Vì hiện nay nếu mà mình không có thái độ giữ cân bằng của các sức mạnh siêu cường, các lực lượng quân sự thì có thể dẫn đến các đụng độ. Mà như các bạn đã biết hiện nay, nguy cơ của đụng độ là sự cạnh tranh về chiến lược trong khu vực này. Do đó thái độ của Việt nam giữ thăng bằng là hết sức đúng đắn.

Tôi cho rằng việc mở cửa cho các tàu quân sự của các nước, trong đó có Trung Quốc vào thì là một chủ trương quân sự bình thường.- T.S Trần Công Trục

Về quân sự, chính trị pháp lý thì là như vậy. Tất nhiên, chúng tôi rất thông cảm những thái độ phản ứng đó có yếu tố khách quan vì rõ ràng Trung Quốc trong lịch sử, trong khu vực biển Đông, đã có những hành động vi phạm quyền và lợi ích của Việt Nam, Đặc biệt với những ngư dân của Việt Nam làm ăn bình thường. cho nên người dân có phản ứng đó thì tôi cho là một tất yếu do cái hậu quả do họ (Trung Quốc) xử lý trong thời gian vừa qua. Muốn người dân Việt Nam hoan nghênh hưởng ứng thì chắc chắn họ phải có một thái độ thay đổi các cách thực hiện của mình, tôn trọng các nước khác, tôn trọng các quyền và lợi ích chính đáng của Việt Nam.

Cát Linh: Thưa Tiến sĩ, như ông vừa nói, Trung Quốc và Việt Nam đang là hai quốc gia tranh chấp về lãnh hải, những đảo trên biển Đông. Như thế việc chiến hạm Trung Quốc cập cảng Cam Ranh có được cho là một hoạt động bình thường về ngoại giao hay không?

T.S Trần Công Trục: Tôi nghĩ rằng đúng là có tranh chấp. Nhưng việc giải quyết tranh chấp theo chủ trương của chúng tôi là giải quyết hoà bình thông qua đàm phán thương lượng và các biện pháp hoà bình, chứ không dùng vũ lực vũ trang. Việc họ vào thì chúng tôi đối xử bình đẳng như các nước. Nếu như việc vào nhằm mục đich quân sự, thăm dò, tình báo để tiếp tục gây hại thì chắc chắn những lực lượng của chúng tôi sẽ có trọng trách, nhiệm vụ để ngăn chặn những ý đồ đó.

Nếu họ tiếp tục làm những điều đó thì chắc chắn họ sẽ nhận lãnh hậu quả như các bạn đã biết.

‘Chuyện gì cũng có lý do’

Cát Linh: Liên quan đến diễn tiến mới nhất là Tổng thống Philippines đưa ra tuyên bố ly khai với Mỹ, một đồng minh quan trọng có quan hệ quốc phòng mật thiết với Philippines, điều đó sẽ có tác động thế nào với Việt Nam thưa ông?

T.S Trần Công Trục: Tôi cho rằng cái tuyên bố đó của ông Duterte có lý do của nó. Vì các bạn nên nhớ rằng Philippines và Hoa Kỳ có một liên minh quân sự, 1 hiệp ước gọi là phòng thủ chung tồn tại lâu rồi. sở dĩ Philippines vừa rồi nói như vậy là họ có 1 lý do. Và tôi cho rằng ứng xử đó cũng thích hợp vì nếu Philippines tiếp tục gây ra những căng thẳng và những đối trọng giữa Trung Quốc và Hoa kỳ thì tôi nghĩ là khả năng xung đột rất cao. Lúc đó thì các nước nhỏ trong khu vực bị liên luỵ. Cho nên họ đối xử như vậy thì tôi nghĩ cũng là một cách giảm thiểu nguy cơ xung đột.

Điều nữa tôi muốn nói là với thái độ đó thì Hoa Kỳ cần phải xem lại thái độ của mình, vì với 1 nước đồng minh mà bây giờ họ có thái độ vậy thì chắc chắn là trong quá trình lịch sử, vì lợi ích của Hoa Kỳ thì đã có nhiều cái ảnh hưởng đến quyền lợi của Philippines.

Như vụ Scarborough 2012 thì rõ ràng là có 1 sự nhân nhượng nào đó nên Philippines để mất. chắc chắn điều đó cũng gây ra tâm lý lo ngại và họ nghĩ rằng nếu cứ tiếp tục bam đuổi theo chính sách đó thì họ bất lợi cho nên tôi cho rằng phía Hoa Kỳ cũng phải nhìn nhận lại điều đó để ứng xử cho thích hợp thì mới thu hút được đồng minh của mình và tranh thủ sự ủng hộ của đồng minh trong khu vực.

Cát Linh: Xin cảm ơn Tiến sĩ Trần Công Trục.

Cát Linh

(RFA)